BM nükleer gözlemcisi çarşamba günü, müfettişlerine yapılan kaba muameleden Tahran'ın nükleer anlaşmasının yeniden canlandırılması için gerekli gördüğü kameraların yeniden kurulmasına kadar, İran ile olan çatışmalarını ayrıntılarıyla anlatan raporlar yayınladı.
İran ve Amerika Birleşik Devletleri arasında 2015 anlaşmasını canlandırma konulu dolaylı müzakereler, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'nın 35 ulustan oluşan Guvernörler Kurulu'nun diplomatların aleyhinde herhangi bir işlem yapılmayacağını söylediği üç ayda bir yapılan toplantının ardından 29 Kasım'da yeniden başlayacak.
Ancak Reuters tarafından görülen üye devletlere yönelik iki gizli raporda IAEA, İran'ın müfettişlerine, Haziran ayında bariz bir sabotajın kurbanı olan bir atölyeye güvenlik kameralarını yeniden kurmaları için iki ay önce söz verdiği erişimi henüz vermediğini söyledi. İran saldırıdan İsrail'i sorumlu tutuyor.
Anlaşmanın kısaltması olan Ortak Kapsamlı Plan'ı kullanan raporlardan biri, "Bu, Ajansın JCPOA'ya dönüşle ilgili olarak büyük ölçüde gerekli olarak kabul edilen çalıştayda bilginin sürekliliğini yeniden sağlama yeteneğini ciddi şekilde etkiliyor" dedi.
İran'ın nükleer faaliyetlerine kısıtlama getirildi
Büyük güçlerle yapılan bu anlaşma, İran'ın nükleer faaliyetlerine kısıtlama getirilmesi karşılığında Tahran'a yönelik yaptırımları kaldırdı. Washington, 2018'de dönemin Devlet Başkanı Donald Trump'ın yönetiminden çekildi ve İran'ın birçok kısıtlamayı ihlal etmesine sebep oldu.
TESA Karaj kompleksindeki atölye, uranyumu zenginleştiren makineler olan santrifüj bileşenleri üretiyor. Oradaki dört IAEA kamerasından biri imha edildi. İran daha sonra hepsini kaldırdı ve yok edilen kameranın görüntüleri kayıp olduğu bildirildi.
TESA Karaj, İran'ın 12 Eylül'de IAEA müfettişlerine hizmet izleme ekipmanına erişim izni vermeyi ve kamera görüntüleri ve diğer verilerle doldurulması nedeniyle hafıza kartlarını değiştirmeyi kabul ettiği birkaç siteden biriydi. Diğer sitelerde erişim izni verildi.
Diğer rapor, İran güvenlik görevlilerinin IAEA müfettişleri üzerinde "aşırı istilacı fiziksel aramalar" yapmaya devam ettiğini bildirildi.
Bu haber Reuters'den Türkçeye çevrilmiştir. İlgili haberin İngilizcesini okumak için tıklayın.
