Güney Kore’de, Cumhurbaşkanı Yoon Suk Yeol’un 3 Aralık’ta ilan ettiği sıkıyönetim kararı, meclisteki muhalefet tarafından anayasa ve yasalara aykırı olarak değerlendirildi. Bu durum, Yoon’un görevden alınması için yeni bir azil önergesinin Ulusal Meclis’e sunulmasına yol açtı. Tekrar gündeme gelen bu önerge, parlamentoda büyük bir tartışma yaratırken, ülke genelinde sıkıyönetim kararı ve sonrasındaki gelişmeler de dikkatle izleniyor.
3 Aralık’ta televizyondan halka seslenen Yoon, muhalefeti "devlet karşıtı faaliyetlerde" bulunmakla suçlayarak, parlamentonun denetimini aşan bir adım atarak sıkıyönetim ilan etmişti. Ancak bu karar, meclis üyelerinin çoğunluğu tarafından yasal olmayan bir uygulama olarak görülüp reddedilmişti. Sıkıyönetimin ardından Savunma Bakanlığı, ordu komutanlarına teyakkuzda olma talimatı vermiş ve "sıkıyönetim birlikleri" meclise girmişti. Ancak, Ulusal Meclis’te yapılan oylama sonucu sıkıyönetim kaldırıldı ve Yoon’un kararına karşı yasal bir tepki yükseldi.
Yeni Azil Önergesi Meclise Sunuldu
Yoon’un sıkıyönetim ilanı, muhalefet tarafından anayasaya aykırı ve yasalara ters bir hareket olarak değerlendirildi. Ana muhalefet Demokratik Parti ve 5 küçük muhalefet partisi, Başkan Yoon’un görevden alınması için yeni bir azil önergesi sundu. Önergede, 3 Aralık’ta alınan sıkıyönetim kararının "anayasayı ihlal ettiği" ve bu yüzden Yoon’un görevden alınması gerektiği ifade edildi. Ayrıca, Yoon’un sıkıyönetim sonrası milletvekillerini tutuklamaya yönelik emirler verdiği iddiaları da önergeye dahil edildi.
Güney Kore'de bir devlet başkanının görevden alınabilmesi için Ulusal Meclis'te yapılacak oylamanın, üyelerin üçte ikisinin onayını alması gerekiyor. Mecliste toplam 300 milletvekili bulunuyor ve azil önergesinin kabul edilmesi için 200 milletvekilinin lehte oy vermesi şart. Mevcut durumda, muhalefet bloğunun 192 sandalyesi bulunuyor ve nitelikli çoğunluğa ulaşabilmek için iktidardaki Halkın Gücü Partisi (PPP) üyelerinin desteği gerekiyor. Şu ana kadar PPP’den 7 milletvekili önergeyi desteklediğini açıklamışken, 1 milletvekilinin daha desteği ile önerge kabul edilebilir hale gelecek.
Yoon’un görevden alınması için 7 Aralık’ta yapılan bir önceki önerge, yeterli oya ulaşamadığı için reddedilmişti. PPP milletvekillerinin çoğunluğunun oylamayı boykot etmesi nedeniyle, yalnızca 3 PPP milletvekili önergeye destek vermişti. PPP lideri Han Dong-hoon, hafta içinde yaptığı açıklamada, bu kez partinin milletvekillerinin önergeye destek vermesi gerektiğini vurgulamıştı.
Azil Süreci Nasıl İşliyor?
Güney Kore’de devlet başkanının görevden alınması için önergenin Ulusal Meclis’te kabul edilmesinin ardından süreç, Anayasa Mahkemesi’ne taşınıyor. Mahkeme, delilleri dinleyerek, azil talebini 6 ay içinde değerlendirecek. Yargıçların 6’sının kararı onaylaması durumunda, başkan görevden alınacak. Azil kararı sonrası ise 60 gün içinde yeni bir başkan seçilmesi gerekecek.
Yoon, sıkıyönetim kararının ardından geri adım atarak, Bakanlar Kurulu’nun onayının ardından bu kararı sona erdirdi. Ulusal Meclis, 190 milletvekilinin oyu ile sıkıyönetimi "hükümsüz" hale getirmişti. Ancak bu adımlar, Yoon’un başkanlık görevine devam etmesini sorgulayan bir muhalefet hareketini tetiklemiş durumda.
Güney Kore’deki siyasi kriz, ülkenin gelecekteki liderliği ve anayasal düzeni konusunda önemli bir tartışma başlatmışken, bu süreç ülkede büyük bir dikkatle izlenmeye devam ediyor.