İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, Tahran'ın başkent statüsünün ülkenin ekonomik ve çevresel sorunlarını derinleştirdiğini belirterek başkentin taşınması gerektiğini vurguladı. Pezeşkiyan, Tahran’ın karşı karşıya olduğu nüfus yoğunluğu, hava kirliliği, deprem riski ve su kaynaklarının yetersizliği gibi kronik sorunlara dikkat çekerek, "Başkenti güneye, denize yakın bir bölgeye taşımaktan başka çaremiz yok" ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı, bu konunun takibi için Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Arif’in görevlendirildiğini açıkladı. Plan kapsamında yeni başkentin Basra Körfezi’ne yakın bir bölgede inşa edilmesi öngörülüyor. Bu adımın, ekonomik kalkınmayı hızlandırması ve çevresel sürdürülebilirliği desteklemesi hedefleniyor.
Tahran’ın kronik sorunları
Yaklaşık 15 milyonluk şehir nüfusuyla İran’ın en büyük kenti olan Tahran, yıllardır aşırı nüfus baskısı, ölümcül seviyelerdeki hava kirliliği ve su kıtlığı gibi sorunlarla mücadele ediyor. Ayrıca birinci derece deprem kuşağında bulunan şehirdeki yapıların büyük bir kısmının depreme dayanıksız olduğu belirtiliyor. Uzmanlara göre olası bir büyük deprem, yüz binlerce insanın ölümüne yol açabilir.
Başkent Tahran, İran'ın siyasi ve ekonomik merkezileşmesini artırarak diğer bölgelerin gelişimini sınırlıyor. Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan, taşınmanın sadece Tahran’ı değil, ülkenin diğer bölgelerini de kalkındıracağını ifade etti.
Uygulanabilirlik tartışmaları
Başkentin taşınması fikri, İran’da geçmiş yıllarda da gündeme gelmiş ancak ekonomik ve siyasi engeller nedeniyle hayata geçirilememişti. Mevcut ekonomik zorluklar ve yüksek maliyetler nedeniyle bu planın kısa vadede uygulanması zor görünse de uzun vadede İran'ın kalkınma vizyonu açısından önemli bir dönüşüm sağlayabileceği belirtiliyor.
Yeni başkentin Basra Körfezi’ne taşınması halinde, enerji kaynaklarına yakınlık, ticaret imkanlarının genişlemesi ve çevresel risklerin azaltılması gibi avantajların öne çıkması bekleniyor.
