Malcolm X, 19 Mayıs 1925'te Nebraska eyaletinin Omaha şehrinde hayata gözlerini açtı. Doğduktan kısa bir süre sonra babası evi Milwauke'ye taşıdı fakat burada fazla durmayıp Lansing'e taşındı. Babası siyah hakları savunucusu olduğundan beyaz ırkçı örgütlerin saldırılarına uğrayıp öldürüldü ve annesi akıl hastanesine kaldırıldı. Suça yöneldi ve hırsızlık yaptığı gerekçesiyle hapse düştü.
Hapishanede, Nation of Islam (İslam Milleti) örgütüyle kaynaşarak Elijah Muhammad’in önderliğindeki bu örgüte katıldı. Söz konusu yıllarda soyadını "Little" yerine "X" olarak değiştirdi. X, Afrika vatandaşı olan Amerikalıların kölelik dönemlerinden önce gerçek soyadlarının bilinmemesine bir tepki olarak kullanılıyordu. Malcolm X, Nation of Islam bünyesinde yaptığı açıklamalar ile ABD'de yaşayan siyahi insanların sesi oldu. Martin Luther King Jr.'ın savunduğu barışçıl direnişin yanı sıra, siyahların özgürlükleri için gerekirse şiddet kullanabileceğini söyledi.
1964’te Hac vazifesini yerine getirmek için Mekke’ye gitti ve burada farklı ırklara mensup müslümanlarla tanıştı. Malcolam X ismini değiştirerek El-Hajj Malik El-Shabazz adını aldı ve milletler arası kardeşliği savunmaya başladı. Bu dönemde, Nation of Islam'dan ayrıldı ve kendi örgütü olan Afro-Amerikan Birliği Organizasyonu’nu (OAAU) kurdu. Artık beyazlarla birlikte barış içinde yaşanabileceğini savunuyordu. Bu değişim, eski destekçilerinin tepkisine sebep oldu. Hem ABD hükümeti hem de Nation of Islam için bir tehdit haline geldi.
Malcolm X, kendisine "Bizden niye nefret ediyorsunuz?" sorusuna verdiği cevap ile tarihe geçti; “Ben sizden nefret etmiyorum. Ama siz, bizden 400 yıldır nefret ettiniz” şeklindeki söylemleri, onun ırkçılığa karşı net tavrını ortaya koydu. Malcolm'un yaptığı açıklamalar sert ve netti. Her fırsatta, siyahların ırkçılığa karşı tek vücut olmaları gerektiği fikrini dile getirdi.
MALCOlM X CİNAYETİ 60 YIL ÖNCE ABD'Yİ NASIL ETKİLEDİ?
Malcolm X, uzun yıllar Nation of Islam (İslam Milleti) adlı siyasi kuruluşun en önemli isimlerinden biriydi. Fakat 1964'te lider Elijah Muhammad ile yaşadığı fikir ayrılıkları nedeniyle örgütten ayrıldı. Elijah Muhammad’in özel hayatıyla ilgili bazı skandalları gün yüzüne çıkarması ve örgütteki yolsuzlukları eleştirmesi, kuruluşun düşmanlığını kazanmasına sebep oldu. Nation of Islam üyeleri, Malcolm X'i hain ilan etti ve onu ölümle tehdit etmeye başladı. FBI ve CIA, onun yaptığı açıklamalardan sonra takip kararı çıkardı. Malcolm, 21 Şubat 1965'te New York'ta bir konferansta açıklama yapmaya hazırlanırken silahlı saldırganlar sahneye yaklaştı ve Malcolm X'e ateş açtı. 3 kişi tarafından yaklaşık 21 kurşunla vuruldu ve olay yerinde hayata gözlerini yumdu. Suikasttan sonra Nation of Islam üyeleri Talmadge Hayer, Norman 3X Butler ve Thomas 15X Johnson tutuklandı. İlerleyen zamanlarda Butler ve Johnson'un suçsuz oldukları gerekçesi ile 2021’de beraat etti. Hayer ise suikasti üstlendi ancak diğer iki kişinin suçsuz olduğuna dair söylemlerini ifadesinde yer verdi. Malcolm X'in 21 Şubat 1965’te cinayete kurban gitmesi, sadece siyah hakları hareketinde değil, tüm ABD'de büyük ses getirdi. Suikast, 1960’ların başlarında giderek büyüyen siyah hakları mücadelesininin gelişmesine ön ayak oldu. Ölümünden sonra Black Panther Party (Kara Panterler) gibi radikal gruplar kurularak ırkçılığa karşı insanlar tek vücut oldu.
KAYNAK: BBC