Myanmar'da her yıl nisan ayında kutlanan geleneksel yeni yıl festivali Thingyan, bu yıl da toplu afla taçlandırıldı. Askeri yönetimin lideri General Min Aung Hlaing, devlet televizyonu üzerinden yaptığı açıklamada yaklaşık 5 bin mahkumun tahliye edildiğini duyurdu.
Bu adım, ülkede son yıllarda yaşanan siyasi istikrarsızlık ve artan baskılara rağmen, halk arasında kısa süreli bir umut havası yarattı.
Myanmar'da Tecavüz ve Cinayet Suçlularına af yok
Aftan yalnızca belirli suçlardan hüküm giymiş mahkumlar faydalandı. Cinayet, tecavüz gibi ağır suçlardan hüküm giymiş kişiler af kapsamı dışında tutuldu. Yetkililer, tahliye edilenlerin tekrar suç işlemeleri durumunda hem yeni cezaları hem de aftan kazandıkları özgürlük süresini cezaevinde tamamlamak zorunda kalacaklarını açıkladı.
Tahliye edilenler arasında siyasi mahkumların da bulunduğu bildirildi. Ancak kaç kişinin siyasi suçlamalarla içeride olduğu ve hangilerinin serbest bırakıldığına dair resmi bir liste paylaşılmadı. Uluslararası insan hakları kuruluşları, bu adımı olumlu ancak temkinli bir gelişme olarak yorumladı.
Myanmar'da dini ve ulusal bayramlarda toplu aflara sıkça rastlanıyor. En son, 4 Ocak 2025’te, Myanmar’ın İngiltere’den bağımsızlığının 77. yıl dönümünde 6 binden fazla mahkum affedilmişti.
Af Gerçek Bir Reform mu, Uluslararası Baskıya Yanıt mı?
1 Şubat 2021’de gerçekleşen askeri darbe sonrası Myanmar’da ciddi bir siyasi ve insani kriz yaşanıyor. BM verilerine göre, darbeden bu yana en az 5 bin 350 sivil hayatını kaybetti, 3,3 milyondan fazla kişi yerinden edildi. Ülkede süregelen iç savaş ortamında, muhalif silahlı gruplar ile ordu arasındaki çatışmalar hâlâ devam ediyor.
Uzmanlara göre, Thingyan affı hem ülke içindeki tepkileri yumuşatma hem de uluslararası toplumun gözünde Myanmar’ın imajını düzeltme çabası olabilir. Ancak siyasi tutukluların sayısının ve duruşmaların şeffaflığının halen tartışmalı olması, reform çağrılarının sürmesine neden oluyor.
