Suriye’nin başkenti Şam’da göstericilerin stratejik noktalara girmesiyle Beşşar Esed rejimi, kentin büyük bir bölümünde kontrolü kaybetti. Göstericilerin Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve uluslararası havalimanını ele geçirmesi, rejim için kritik bir darbe oldu.
Rejim karşıtı silahlı grupların Şam'ın güney banliyölerine girmesiyle birlikte rejim güçleri, kilit öneme sahip birçok noktadan çekildi. Göstericiler akşam saatlerinde başkentte geniş çaplı ayaklanmalar başlatırken, Sednaya Hapishanesi’nde bulunan mahkumlar da serbest bırakıldı.
SURİYE DEVLET TELEVİZYONUNDA YAYINLANDI, CAMİİLERDE TEKBİR GETİRİLDİ
Suriye'de Beşşar Esed rejimi karşıtı silahlı grupların başkent Şam'ın kontrolünü ele geçirmesi ve Esed rejiminin çökmesinin ardından, Suriye devlet televizyonunda yayınlanan videoda, bir grup muhalif, Esed'in devrildiğini ve cezaevlerindeki tüm tutsakların serbest bırakıldığını duyurdu.
Suriye devlet televizyonu, rejimin çökmesinin ardından bir grup muhalifin açıklama yaptığı bir video yayınladı.
Videoda, Esed'in devrildiği ve hapishanelerdeki tüm tutukluların serbest bırakıldığı bildirildi.
Muhalif grup adına açıklamayı yapan kişi, tüm muhalifleri ve vatandaşlara "özgür Suriye devletinin" kurumlarını koruması yönünde çağrı yaparak, "Yaşasın bütün Suriyelilerin özgür Suriye devleti" ifadesini kullandı.
Rejimin çöküşü başkent Şam'daki bir camide sabah namazında tekbirlerle kutlandı.
Şam'da bulunan Emevi Camii'nde ilk sabah namazı kılındı.
Esed Dönemi Sona Erdi
Suriye’de 61 yıllık Baas rejimi, başkent Şam’da rejim karşıtı güçlerin kontrolü ele geçirmesiyle tarihe karıştı.
1963’te darbeyle iktidara gelen Arap Sosyalist Baas Partisi, 1970’te Hafız Esed’in parti içi darbeyle yönetimi devralmasıyla Esed ailesinin kontrolüne geçti. Hafız Esed, 1971’de devlet başkanı oldu ve 30 yıl süren otoriter bir yönetim kurdu. 2000 yılında Hafız Esed’in ölümünün ardından oğlu Beşşar Esed yönetimi devraldı.
2011’de özgürlük ve reform talebiyle başlayan halk hareketlerine rejimin sert müdahalesi, ülkeyi hızla bir iç savaşa sürükledi. Binlerce kişinin hayatını kaybettiği bu süreçte, Esed rejimi uluslararası baskılara rağmen barışçıl çözüm yollarını reddetti.
Rejim karşıtı silahlı gruplar, yıllar süren çatışmaların ardından birçok bölgede kontrolü ele geçirdi. 27 Kasım’dan itibaren yoğunlaşan çatışmalar sonrası Halep, İdlib ve Hama gibi kritik bölgelerden çekilen rejim güçleri, son olarak başkent Şam’da da kontrolü kaybetti. Halkın sokaklara dökülmesiyle birlikte rejime bağlı güçler, kamu binalarından ve stratejik noktalardan çekilmek zorunda kaldı.
Böylece 61 yıllık Baas rejimi ve Esed ailesinin 53 yıllık iktidarı sona ermiş oldu.
Beşşar Esed’in Akıbeti Belirsiz, HEYKELLERİ YIKILIYOR
Esed rejiminin Şam’da kontrolü kaybetmesinin ardından, Beşşar Esed’in başkentten ayrıldığına dair iddialar gündeme oturdu. Sosyal medyada dolaşan iddialara göre, Şam’dan kalkan ve Humus üzerinde radardan kaybolan bir uçak, Esed’i taşıyor olabilir. Uçak, radardan kaybolmadan önce düşük irtifada "olağandışı manevralar" yaptı.
Suriye'deki rejim karşıtı gruplar ile Beşşar Esed'in güçleri arasındaki çatışmaların şiddetlenmesi ve ülkenin büyük şehirlerinin rejimden düşmesinin ardından, halk sokaklara dökülerek Hafız Esed'in heykellerini yıkıp, Beşşar Esed'in fotoğraflarını parçalamaya başladı.
Başkent Şam'dan Esed ailesinin memleketi Lazkiye'ye, Halep ve Hama dahil birçok şehirde rejimin simgeleri indirilmeye başlandı. Halk, Esed'in nerede olduğu hala bilinmeyen sarayını da basarken, ülke genelinde kutlamalar devam etti.
Uluslararası basında Esed'in ülkeden ayrıldığına dair iddialar yer aldı. Esed'in Rusya ya da bazı Ortadoğu ülkelerine gitmiş olabileceği öne sürüldü, ancak bu bilgiler teyit edilmedi. Dünya çapında binlerce kişi, uçuş takip programları aracılığıyla Şam ve Lazkiye'ye yapılan uçuşları izlemeye çalıştı.
SURİYE'DEKİ GELİŞMELER
Suriye'nin kuzeyindeki Halep ilinin batı kırsalında 27 Kasım'da Esed rejimi güçleriyle rejim karşıtı silahlı gruplar arasında çatışma başlamıştı. 30 Kasım'da Halep'in merkezinin büyük bölümünü rejim güçlerinden alan rejim karşıtı gruplar, aynı gün tüm İdlib genelinde hakimiyet sağlamıştı.
Gruplar, şiddetli çatışmaların ardından 5 Aralık'ta Hama kent merkezini rejim güçlerinden almıştı.Rejim karşıtı gruplar, başkent Şam'a açılan stratejik önemdeki Humus ilinin bazı yerleşim yerlerini ele geçirerek burada ilerlemeye başlamıştı. Suriye'nin Ürdün sınırındaki Dera ilinde 6 Aralık'ta operasyon başlatan askeri muhalifler, çatışmaların ardından il merkezini rejim güçlerinden geri almıştı.
Ülkenin güneyindeki Suveyda il genelinin tümü de 7 Aralık'ta muhalif grupların kontrolüne geçmişti. Aynı gün Kuneytra'daki yerel muhalifler de il merkezinin kontrolünü sağlamıştı.Başkente açılan Humus ilinde de rejim karşıtı güçler, 7 Aralık'ta kent merkezine hakim olmuştu. Şam'ın güneybatısında Esed rejimi güçlerine karşı ilerleyen gruplar 7 Aralık'ta başkentin güney banliyölerine girmişti.
Rejim güçleri de Şam'da Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve uluslararası havalimanından çekilmişti. Rejim karşıtı silahlı grupların başkente hakim olmaya başlamasıyla Esed rejimi 8 Aralık sabahı kısa sürede başkentin tüm kontrolünü kaybetmişti. Suriye Milli Ordusu'nun Halep kırsalında 1 Aralık'ta terör örgütü PKK/ YPG'ye karşı başlattığı Özgürlük Şafağı Operasyonu'nda ise Tel Rıfat ilçe merkezi, terörden kurtarılmıştı.