İstanbul’daki liselerde geçen hafta yapılan ortak sınavların soruları ve cevap anahtarları, sınavın yapıldığı gün sızdırıldı. Olay, büyük bir güvenlik açığına yol açtı ve İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü hemen bir inceleme başlattı. 6 okulda sınavlar iptal edildi, ancak hangi okullarda bu karar alındığına dair bir açıklama yapılmadı. Sınav soruları nasıl sızdırıldı ve bu olayın ardında ne gibi sebepler olabilir?
Sorular nasıl sızdırıldı?
Ortak sınavların soruları ve cevap anahtarları, sınav günü okullara PDF formatında dijital olarak iletiliyor. Ardından okullar, soruları fotokopi makineleriyle çoğaltıyor. Ancak, soruların okullara iletilmesi ile sınavın başlaması arasında yaklaşık iki saatlik bir boşluk bulunuyor. Bu kritik iki saatte, sınav soruları ve cevap anahtarlarının sızdırılmış olabileceği ihtimali üzerine duruluyor. Bu süre içinde bilgi güvenliği açıkları meydana gelmiş olabilir.
Bir diğer olasılık ise okullarda öğrencilerinin yüksek Ortaöğretim Başarı Puanı (OBP) elde etme kaygısı. OBP, okulların üniversiteye yerleşen öğrencilerinin sıralamalarında belirleyici faktörlerden biri olduğu için bazı okullar, yüksek OBP almayı hedefliyor. Öğrenci başarılarını artırma amacıyla, sınavlarda daha kolay sorular tercih edilebiliyor veya soruların önceden sızdırılması yoluna gidilebiliyor. Bu kaygı, bazı eğitimcilerin sınav güvenliği üzerinde zafiyet yaratmalarına neden olabilir.
Ölçme ve Değerlendirme Uzmanı Dr. Ömer Kutlu, OBP’nin önemine dikkat çekiyor ve okulların başarısızlıklarını gizlemek adına sınavlarda soruları kolaylaştırma gibi bir yol seçmiş olabileceğini belirtiyor.
Kolay Sorular, Sınavın Güvenliğini Zorlaştırıyor
Ortak sınavlarda karşılaşılan soruların, kolay ve bilgi temelli olmaması da dikkat çekiyor. Dr. Kutlu, örnek olarak edebiyat dersinde öğrencilerin bilgilerini ölçmek için daha derinlemesine soruların sorulması gerektiğini belirtiyor. Ancak ortak sınavda, daha basit ve okuma-anlama becerisi gerektiren sorular yer almakta. Bu da öğrencilerin sorulara kolayca cevap vermesini sağlıyor, fakat sınavın güvenliğini ve niteliğini tehlikeye atıyor.
İstanbul’daki sınavlarda yaşanan bu güvenlik açığı, eğitim kurumları için ciddi bir uyarı oldu. Eğitimciler, sınav süreçlerinin daha güvenli hale getirilmesi için daha sıkı denetimler ve güvenlik önlemleri alması gerektiğini vurguluyor. Gelecekte bu tür sızdırmaların önüne geçebilmek için dijital iletişim kanallarının daha güvenli hale getirilmesi ve sınav sorularının korunmasına yönelik yeni tedbirler alınması bekleniyor.