Enflasyonun karşısında her geçen gün eriyen maaşları günlük hayatlarını da olumsuz yönde etkilemeye başlayınca emekliler çareyi birçok mecrada yetkililere seslenmekte buldu. Mevcut ekonomik şartlarda geçinemeyen emekliler ek zam istiyor.
Eylül ayında enflasyon yüzde 4,75 artarken, yıllık bazda yüzde 61,53'e yükseldi. Bu verilere göre temmuz, ağustos ve eylül aylarını kapsayan 3 aylık dönemdeki enflasyon yüzde 25,11 olarak gerçekleşti.
Asgari ücrete %54 oranında zam yapıldığını belirten emekliler, mevcut ekonomik şartlarda aldıkları maaşın yetersiz olduğunu ve maaşlardaki bu adaletsizliğin giderilmesi gerektiğini ifade ederek maaşlarına ek zam talebinde bulunuyorlar.
En düşük emekli aylığı 21 bin 715 TL mi olacak?
Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu, en düşük emekli aylığının 21.715 Türk lirasına çıkarılması, buna paralel olarak daha yüksek emekli aylıklarında da artış yapılması ve vefat eden sigortalının eşine ölüm aylığının tamamının bağlanmasına ilişkin kanun teklifinde bulundu. Şu anda komisyon incelemesinde olan kanun teklifinin detayları ise şu şekilde:
Emekliler ekonomik zorluklarla mücadele ediyor, ay sonunu getirmeye çalışıyorlar. Hayatlarmm geri kalan kısmını insan onuruna yakışır bir maaş elde ederek kaygısız ve mutlu geçirmek her emekli yurttaşın hakkıdır. Mali politikaların birinci mağdurlarından olan emekliler açlık sınırının altında bir maaşla yaşamlarını devam ettirmektedir. Emekli zammı ötelendikçe de emeklilerin kaybı büyümektedir.
TÜRK-İŞ'in eylül verilerine göre açlık sımn 13 bin 334 liraya, yoksulluk sınırıysa 43 bin 433 liraya yükseldi. Bekar bir çalışanın 'yaşama maliyeti' de aylık 17 bin 336 TL olarak hesaplandı.
Maaş bile denemeyecek bir rakamı evine götüren emeklilerin artık çalışmadığı için ihtiyaçlarımn ortadan kalktığı mı düşünülmektedir? Bugün asgari ücretin çalışan ücret değil bir eve girmesi gereken en az ücret olması gerekir. Şu an en düşük emekli aylığı 7 bin 500 lira iken en düşük kamu görevlisi emeklisi aylığı ise 9 bin 800 lira civanndadır. Bu rakamlarm asgari ücretin bile çok altında olduğu unutulmamalıdır.
Emekliler ayncahk değil hakları olam talep etmektedir. TBMM'nin önceliği ve gündemi; emeklilerin aylıklarınm artırılması olmalıdır. Şartlar ne olursa olsun emekliler mağdur edilmemeli, geçim sıkıntıları giderilmelidir. Çalışan ile emekli arasındaki uçurum son bulmalıdır.
Burada bir herkesin bilmediği ayrı bir dram daha yaşanmaktadır. Bu dram da çalışandan ailesine kalan dul ve yetim aylıklarıdır. Geçtiğimiz Nisan ayında yapılan ara zam ile beraber en düşük dul ve yetim aylığı ücreti 3500 TL olarak belirlenmişti. Çocuğu olmayanlar ise %75 oranında 5.625 lira maaş alabiliyor. 2023 yılı Temmuz ayından itibaren yüzde 25 hisse oramna göre en düşük yetim maaşı 2 bin lira oldu. Bu rakamlar bugün marketten neredeyse hiçbir şey almadık diyerek çıktığımzda ödenen rakamlardır. Hayat pahalılığı bu haldeyken bu paraları bir devlet emeklisine maaş diye vermemelidir.
Bir ülkenin refahı emeklisine verilen değer ile ölçülür. Bu ayıbı ortadan kaldırmak da TBMM'nin birinci gündemi olmalıdır. Bu anlamda da emekli maaşlarımn teklifımdeki rakamlar yeterli olmamakla beraber bu rakamlar verilirse en azından bir süreliğine emeklilere ferahlık sağlayacağını düşünmekteyim. İlk etapta yapacağımız emekli maaşlarını ve emeklilerin yakınlarına bağlanan aylıkların açlık smırmm altından çıkarmamız olmalıdır!
Bu amaçla söz konusu "Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılması Hakkmda Kanun Teklifi" hazırlanmıştır.
SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ
MADDE 1- 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun ek 19 uncu maddesinin birinci fıkrasında geçen "7.500 ibaresi "21.715" olarak değiştirilmiştir.
MADDE 2- 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 55 inci maddesinin ikinci fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiştir. "Emekli aylıklan, ek 19 uncu maddeye göre belirlenen en düşük emekli aylığı altında kalan kişilere yapılacak artış oranlan alınan net aylık tutarları üzerine uygulamr. Kanunda belirtilmiş yöntemlere göre belirlenen artış oranları uygulanırken üzeri Hazine tarafından tamamlanan kök aylıklar dikkate alınmaz."
MADDE 3- 5510 sayılı Kanunun 34 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi "Dul eşine %100'ü" şeklinde değiştirilmiş ve üçüncü fıkrası yürürliikten kaldırılmıştır.
MADDE 4- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 5- Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.
