Dünya genelinde enflasyon ve olası bir resesyon endişesi sürerken, ABD'nin uyguladığı tarife politikaları ve buna karşılık Çin başta olmak üzere diğer ülkelerin vereceği olası yanıtlar, piyasalardaki belirsizliği artırmaya devam etti.
Hafta başında, bazı yarı iletken ve teknoloji ürünlerine uygulanmayacağı açıklanan karşılıklı tarifelerle birlikte risk iştahı artış gösterdi. Ancak, sonrasında yaşanan gelişmeler bu iştahın sınırlı kalmasına neden oldu.
Nvidia'dan sürpriz Çin ziyareti: Kısıtlamalara rağmen işbirliği mesajı
Çip devi Nvidia, ABD'nin Çin'e yönelik bazı çip ihracatlarında yeni kısıtlamalar getirdiğini açıkladı. Şirketin ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu'na (SEC) yaptığı açıklamada, H20 entegre devrelerinin Çin ve bazı ülkelere sevkiyatı için lisans şartı getirildiği bildirildi.
Bu gelişmenin hemen ardından Nvidia CEO’su Jensen Huang, Çin’e sürpriz bir ziyarette bulundu. Çin medyasında yer alan haberlere göre Huang, Çin Uluslararası Ticareti Teşvik Konseyi (CCPIT) Başkanı Rın Hongbin ile yaptığı görüşmede, Çin'in Nvidia için “anahtar pazar” olduğunu ve işbirliğinin süreceğini dile getirdi.
Diyalog sinyalleri yetersiz kaldı: Piyasalar temkinli
Geçtiğimiz hafta ticaret tarifelerine ilişkin müzakerelerde olumlu sinyaller alınsa da, Çin'den henüz somut bir adım gelmemesi, yatırımcıların temkinli hareket etmesine neden oldu. Konuya ilişkin her yeni gelişme, piyasaların yönünü etkilerken yatırımcılar olası senaryolara karşı pozisyon almaya devam ediyor.
ABD Başkanı Donald Trump, Oval Ofis’te yaptığı açıklamada, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’i temsilen bazı yetkililerin görüşmelere başlamak için adım attığını ifade etti. Ancak, doğrudan Şi ile bir temas olup olmadığı sorusunu yanıtsız bıraktı.
Trump, hafta içinde Japon yetkililerle bir araya geldi ve ardından İtalya Başbakanı Giorgia Meloni’yi Beyaz Saray’da ağırladı. Avrupa Birliği (AB) ile bir ticaret anlaşmasının mümkün olabileceğini dile getirdi.
Powell'dan çarpıcı uyarı
Fed Başkanı Jerome Powell, çarşamba günü yaptığı açıklamada, tarifelerdeki artışların beklenenden fazla olduğunu belirterek, bunun ekonomik etkilerinin de ağır olabileceği uyarısında bulundu. Powell, "Bu etkiler arasında daha yüksek enflasyon ve daha yavaş büyüme yer alabilir," dedi.
Powell ayrıca, Fed'in kendini enflasyon ve istihdam hedefleri arasında zorlu bir denge senaryosunun ortasında bulabileceğine dikkat çekti.
Trump’tan Fed Başkanı’na sert sözler: İşini yapmıyor
Trump, Fed Başkanı Powell'a yönelik sert eleştirilerde bulundu. "İşini yaptığını düşünmüyorum. Her zaman geç kalıyor. Ondan memnun değilim. Eğer gitmesini istersem, gider," diyen Trump, Powell'ın siyaset yaptığını iddia ederek, faizlerin düşürülmesi gerektiğini savundu.
Trump'ın bu çıkışı, bir süredir geri planda kalan Fed ile Beyaz Saray arasındaki görüş ayrılıklarını yeniden gündeme taşıdı.
IMF Başkanı’ndan büyüme tahminleri için revizyon sinyali
IMF Başkanı Kristalina Georgieva, önümüzdeki hafta yayımlanacak olan Dünya Ekonomik Görünüm Raporu'nda büyüme tahminlerinin aşağı yönlü revize edileceğini ancak bir resesyon beklenmediğini açıkladı.
Bu açıklama, piyasaların IMF toplantılarından çıkacak mesajlara odaklanmasına neden oldu. IMF ve Dünya Bankası toplantılarında yapılacak değerlendirmelerin, küresel ekonomi için yol haritası olabileceği öngörülüyor.
Fed Yönetim Kurulu Üyesi Christopher Waller da açıklamalarında dikkat çekici öngörülerde bulundu. İşletmelerin tarife maliyetlerini hızlı ve tam olarak yansıtması durumunda enflasyonun önümüzdeki aylarda yüzde 5'e yaklaşabileceğini belirtti. Waller, resesyon riskinin enflasyon riskinden daha ciddi olduğunu ifade etti.
Tahvil ve emtia piyasalarında dikkat çeken hareketlilik
Yaşanan gelişmelerin ardından tahvil piyasalarında alıcılı bir seyir gözlemlendi. ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi yaklaşık 15 baz puan düşerek haftayı yüzde 4,33 seviyesinden tamamladı.
Altının ons fiyatı yüzde 2,7 oranında değer kazanarak 3 bin 327 dolara çıktı. Dolar endeksi ise haftalık bazda yüzde 0,7'lik bir kayıpla 99,4 seviyesine geriledi. Brent petrolün varil fiyatı ise yüzde 4,7’lik yükselişle 67 dolardan haftayı kapattı.
New York borsası neden geriledi?
New York borsasında geçtiğimiz hafta satış ağırlıklı bir seyir izlenirken, Cuma günü tatil nedeniyle piyasalar kapalıydı. Haftalık bazda S&P 500 endeksi yüzde 1,50, Nasdaq endeksi yüzde 2,31 ve Dow Jones endeksi yüzde 2,66 oranında değer kaybetti.
Hafta boyunca yatırımcıların odağında büyük bankaların finansal sonuçları yer aldı. Bank of America’nın net karı yılın ilk çeyreğinde yüzde 10,8 artış gösterdi. Citigroup’un net karındaki artış ise yüzde 21 olarak kaydedildi. Beklentilerin üzerinde açıklanan bu sonuçlar, Bank of America hisselerinde haftalık yüzde 4,06 ve Citigroup hisselerinde yüzde 2,61 oranında artış sağladı.
Netflix de 2025’in ilk çeyreğine ilişkin bilançosunu yayımladı. Şirketin geliri, geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 12,5 artarak 10,5 milyar dolara ulaştı. 2024'ün aynı döneminde bu rakam 9,4 milyar dolar seviyesindeydi.
ABD Merkez Bankası (Fed), mart ayına ilişkin sanayi üretimi ve kapasite kullanım verilerini açıkladı. Sanayi üretimi martta yüzde 0,3 oranında azalarak piyasa beklentilerinin üzerinde düşüş kaydetti. Beklentiler, yüzde 0,2’lik bir düşüş yönündeydi.
New York Fed'in Tüketici Beklentileri Anketi’ne göre, kısa vadeli medyan enflasyon beklentisi geçen ay yüzde 3,1 seviyesindeyken bu oran martta yüzde 3,6’ya yükseldi. New York Fed’in imalat endeksi ise nisanda eksi 8,1 ile öngörülerin üzerinde gerçekleşti.
İşsizlik maaşı başvurularında ise düşüş kaydedildi. 12 Nisan ile biten haftada başvuru sayısı 215 bine gerileyerek beklentilerin altında kaldı.
Yeni haftada IMF ve Dünya Bankası 2025 İlkbahar Toplantıları, Richmond Fed Sanayi Endeksi, Bej Kitap raporu, dayanıklı mal siparişleri ve Michigan tüketici güven endeksi gibi veriler yakından takip edilecek.
Avrupa borsaları yükseldi: Hangi açıklamalar etkili oldu?
Avrupa borsalarında ise pozitif bir seyir hakimdi. Haftalık bazda Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 2,55, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 3,91, Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 4,08 ve İtalya’da MIB 30 endeksi yüzde 5,74 oranında yükseldi.
Geçen hafta Avrupa’da öne çıkan gelişmeler arasında Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) faiz indirimi yer aldı. ECB, üç temel politika faizini 25 baz puan düşürdü. ECB Başkanı Christine Lagarde, kararın ardından yaptığı açıklamada, küresel ticari gerilimlerin ekonomik büyüme üzerinde aşağı yönlü baskı oluşturduğunu ifade etti. Lagarde, Avro Bölgesi ihracatçılarının yeni ticaret engelleriyle karşılaştığını belirtti.
İtalya Başbakanı Giorgia Meloni’nin ABD temasları da dikkat çekti. Beyaz Saray’da Trump ile görüşen Meloni, iki ülke arasında tarifelere dayalı anlaşmalar konusunda iyimser olduğunu dile getirdi. Meloni, ABD Başkan Yardımcısı James David (JD) Vance ile Roma’da yaptığı görüşmede de iş birliğini güçlendirme kararlılığını vurguladı.
Öte yandan, Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Ticaretten Sorumlu Üyesi Maros Sefcovic, ABD Ticaret Bakanı Howard Lutnick ve ABD Ticaret Temsilcisi Jamieson Greer ile görüştü. Sefcovic, karşılıklı sıfır gümrük vergisi önerisine dair olumlu sinyaller verdi.
Jeopolitik gündemde ise Ukrayna Dışişleri Bakanı Andrii Sybiha, geçici ateşkesin bir an önce sağlanması gerektiğini ifade etti.
Yeni haftada Avrupa’da ECB Başkanı Lagarde’ın konuşması, tüketici güven endeksi, Almanya ve Avro Bölgesi’nde açıklanacak PMI verileri ile IFO iş ortamı endeksi gündemde olacak. Ayrıca, pazartesi günü Avrupa ve İngiltere’de piyasalar resmi tatil nedeniyle kapalı olacak.
Asya borsaları neden yükselişe geçti?
Asya borsalarında da geçen hafta yükseliş görüldü. Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 2,08, Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 3,41, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 2,30 ve Çin’de Şanghay Bileşik endeksi yüzde 1,19 değer kazandı.
Yükselişte ABD Başkanı Donald Trump’ın tarifeler konusunda müzakere sinyali vermesi ve bölge ülkeleriyle diplomatik temaslarını sürdürmesi etkili oldu. Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in Güneydoğu Asya ülkelerine gerçekleştirdiği ziyaretler de takip edildi.
Japonya Merkez Bankası (BoJ) Başkanı Kazuo Ueda, ABD’nin uygulayacağı tarifelerin Japon ekonomisine olası zararları halinde gerekli adımların atılacağını açıkladı.
Çin ekonomisi yılın ilk çeyreğinde yüzde 1,2 büyüyerek beklentilerin üzerine çıktı. Mart ayında yıllık bazda sanayi üretimi yüzde 7,7 oranında artış gösterdi. Japonya’da ise Tüketici Fiyat Endeksi yıllık bazda yüzde 3,6 artarken, çekirdek enflasyon yüzde 3,2 oldu.
Güney Kore hükümeti, ekonomiyi desteklemek amacıyla 8,6 milyar dolarlık ek bütçe açıkladı. Çin'de ise ilk çeyrekte bütçe gelirlerinde yüzde 1,1 azalma, bütçe harcamalarında ise yüzde 4,2 artış kaydedildi.
Yeni haftada Çin’in kredi faiz oranları ve Japonya'da Tokyo Tüketici Fiyat Endeksi verileri izlenecek. Hong Kong'da ise pazartesi günü piyasalar kapalı olacak.
Yurt içinde Merkez Bankası faiz artırdı: Piyasalar nasıl tepki verdi?
Türkiye'de geçen hafta Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi yüzde 0,68 düşüşle 9.317,24 puandan kapandı. Yurt içi piyasaların odağında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) faiz kararı yer aldı.
TCMB Para Politikası Kurulu (PPK), politika faizini 350 baz puan artırarak yüzde 46’ya çıkardı. Gecelik vadeli borç verme faiz oranı yüzde 49’a, borçlanma faiz oranı ise yüzde 44,5’e yükseltildi. Ayrıca, 20 Mart 2025 itibarıyla ara verilen bir hafta vadeli repo ihalelerine yeniden başlanacağı duyuruldu.
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), Borsa İstanbul’da açığa satış yasağı, pay geri alımlarının kolaylaştırılması ve kredili işlemlerde öz kaynak oranına dair esnek uygulamaların 30 Mayıs 2025’e kadar süreceğini bildirdi.
Dolar/TL kuru haftayı yüzde 0,2 artışla 38,1340 seviyesinden tamamladı.
Gelecek hafta yurt içinde salı günü tüketici güven endeksi, perşembe günü reel kesim güven endeksi ve kapasite kullanım oranı, cuma günü ise TCMB PPK toplantı özeti açıklanacak. Ayrıca, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı nedeniyle Borsa İstanbul’da işlemler yapılmayacak.
Kaynak: AA
