TBMM Genel Kurulunda, Emeklilikte Yaşa Takılanlarla (EYT) ilgili düzenlemeleri içeren Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifinin tümü üzerindeki görüşmelerin tamamlanmasının ardından EYT yasası çıktı. Ancak kapsama dahil edilmeyen staj ve çıraklık mağdurlarının emeklilik yolundaki mücadelesi devam ediyor.
Çalışma günlerini belgeli bir şekilde kanıtlayan staj ve çıraklık mağdurları dönemin değişmesiyle tüm haklarını bir anda kaybetti. Emeklilik şartlarını doldurmalarına rağmen sigortalarının başlangıç sayılmaması nedeniyle emekli olamayan staj ve çıraklık mağdurları bir an önce emeklilik hakkına kavuşmak isterken bu hafta düzenlenen Kabine Toplantısı'nda da gündeme getirilmedi.
Emeklilik sisteminde haksızlık olduğunu belirten staj ve çıraklık mağdurları çocuk yaşta başladıkları çalışma hayatında staj ve çıraklık sigortasının başlangıç sayılmasını isterken uğradıkları bu haksızlığın bir an önce son bulmasını talep ediyor.
Mevcut ekonomik şartlarda geçim sıkıntısı yaşayan staj ve çıraklık mağdurları sigortalarının emeklilikte bağlayıcı sayılmaması nedeniyle emekli olamıyor. Uzun yıllarca çalışan staj ve çıraklık mağdurları emeklilik haklarının resmen gasp edildiğini belirterek adalet istiyor.
Henüz TBMM Başkanlığı'na torba yasa teklifi sunulmadı. Ancak kulislerden edinilen bilgiye Meclis açılır açılmaz yani 1 Ekim'i takip eden günlerde torba yasa teklifinin TBMM'ye sunulması bekleniyor.
Uzun zamandır verilen emeklilik mücadelesinin EYT'liler için çözüme ulaşmasının ardından çeşitli nedenler ve yasa değişiklikleri nedeniyle emekli olamayan staj ve çıraklık mağdurları çözüm sırasının kendilerine gelmesini bekliyor. EYT mağduriyetinin kesin olarak çözüme kavuşmadığını, bunun aksine emeklilikte mağduriyet yaşayan çoğunluk kesimin görmezden gelindiğini belirtiyor.
Torba Yasa ile kendi mağduriyetlerinin giderilmesini isteyen staj ve çıraklık mağdurları gözünü hükümete çevirdi. Temmuz ayında gündeme gelen 2.Torba Yasa kapsamına dahil edilmeyen staj ve çıraklık mağdurları 2023 yılı bitmeden yeni bir torba yasayla emeklilik haklarına kavuşmak istiyor.
Torba Yasa'da ev hanımlarına emeklilik düzenlemesi, emeklilik maaşlarına iyileştirme, taşerona kadro gibi meselelerin bulunacağı iddiaları kulislerde konuşulurken emeklilik sisteminde de düzenleme yapılması ve EYT'nin arkasında kalan staj ve çıraklık, Bağ-Kur, 5000 ve kısmi emeklilik mağdurlarının önlerindeki engellerin kaldırılması bekleniyor.
Edinilen bilgilere göre hazırlık aşamasındaki yeni Torba Yasa'da öne çıkan konular arasında, stajyer ve çıraklık dönemlerinde sigortası bulunan ancak SGK'ya ilk giriş tarihi sayılmadığı için emekli olamayan vatandaşların da bulunması bekleniyor.
Ancak ortaya atılan iddialardan biri de stajyer ve çıraklık mağdurlarından sadece çırakların sigorta girişinin başlangıç kabul edileceği yönünde. Ayrım yapılmadan sigorta başlangıcı bekleyen stajyer ve çıraklar tam çözüm bulunmasını ve emeklilik yolunda beraber mücadele ettikleri kişilerden kimsenin arkada bırakılmamasını istiyor.
Staj ve çıraklık mağdurları için çalışma yapılacak mı?
Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun, ülkemizde çırak okuluna ya da liselerin staj dönemlerinde meslek okullarından staja giden kişilere sigorta girişleri yapılarak sigorta kartı verildiğini ancak emeklilikte bunun hiçbir işe yaramadığını söyledi. Erdursun, okulların bu kişiler adına sadece yüzde 1 iş kazası meslek hastalığı primi yatırdığını, tüm kollara tabii prim yatırılmadığı için emeklilikte bir işe yaramadığını da vurguladı.
EYT'den yararlanamayan staj ve çırak mağdurları için hükümetin bir çalışması olmadığını ifade eden Erdursun, "Bu durumda olan kişileri böyle gereksiz yere umutlandırmakta uygun olmaz. Şu anda hükümetin Torba Yasa çalışmasının içerisinde stajyerlerin ve çırakların mağduriyeti yok ama biz Torba Yasa’nın içindekiler için kesin şu vardır, bu vardır diyemeyiz ama aldığımız bilgilere göre, daha çok BAĞ-KUR-Kur ya da ev hanımlarının eksik günlerini tamamlarken ödeyecekleri primlerde bir miktar indirim, emekli aylıklarına en düşük emekli aylıklarına bir miktar seyyanen artış gibi durumlar şu anda Torba Yasa’da görüşülen, konuşulan durumlar. Maalesef stajyerlerin ve çırakların durumu gündemde değil" dedi.
Bursa Staj ve Çıraklık Mağdurları Federasyonu'nun düzenlediği etkinlikte konuşan Sosyal Güvenlik Uzmanı Ali Duman ise ekim ayında Meclis açılır açılmaz bu sorunun ortadan kaldırılacağını umduğunu belirtti.
Emeklilik mağduriyetlerine hakim iki uzmanın bu kadar farklı düşüncelere sahip olması staj ve çıraklık mağdurlarını şaşırtırken gözler yine son kararı verecek olan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a çevrildi. Staj ve çıraklık mağdurları en kısa sürede Torba Yasa ile emeklilik haklarına kavuşmak için Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan bir adım atılmasını talep ediyor.
Vedat Bilgin: ''Staj mağduru yok''
Eski Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin'in staj ve çıraklık mağduriyeti hakkında, "Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesi ile staj mağdurlarının ortaya çıktığı" dile getirilerek değerlendirmesi sorulan Bilgin, "Staj mağduru, kavramı doğru değil, staj mağduru yok. Çünkü prim yatırmayanlar, prim yatırmadan emekli olabilir mi? Patronları kim? Kendi adlarına sigorta primini yatıracak olan ismi bize bildirsinler, onları tespit edelim, primlerini yatırsınlar. Staj bir eğitimdir, kavramları doğru kullanalım." açıklamasında bulunarak staj ve çıraklık mağdurlarının tepkisini çekmişti.
Seçimin ardından gözünü yeni Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan'a çeviren staj ve çıraklık mağdurları, Bakan Işıkhan'ın konuyu gündemine almamasıyla bir kez daha hayal kırıklığına uğradı.
Geçtiğimiz günlerde TRT Haber'e konuk olan Bakan Vedat Işıkhan emekli ikramiyesi, Bağ-Kur prim günü, kamu işçileri başta olmak üzere birçok konuda açıklamada bulunurken staj ve çıraklık mağdurlarına değinmedi.
Uzun zamandır staj ve çıraklık sigortasının emeklilikte başlangıç sayılmasını bekleyen mağdurlar Bakan Bilgin'in tutumuyla tekrar hayal kırıklığına uğradı.
