Son yıllarda Türk şirketlerinin yurt dışına yaptığı yatırımlar artarak devam ediyor. Küreselleşme stratejileri doğrultusunda gerçekleştirilen bu yatırımlar, özellikle stratejik pazarlara yönelik hedeflerle ivme kazanıyor. Türk firmaları, emek yoğun sektörlerde iç piyasa maliyetlerinin yükselmesiyle birlikte, rekabet gücünü artırmak ve yeni pazarlara açılmak amacıyla yurt dışındaki yatırımlarını artırıyor.
Dijitalleşme ve yeşil ekonomiye geçiş gibi küresel trendler, Türk şirketlerinin yurt dışı yatırımlarında belirleyici faktörlerden biri haline geldi. Ayrıca, tedarik zincirindeki dönüşümler, jeopolitik çatışmalar ve politik belirsizlikler, firmaların yurt dışında daha stratejik adımlar atmasına sebep oluyor. Bu yatırımlar, şirketlerin büyüme planları çerçevesinde küresel pazarlarda rekabetçi olmasını sağlarken, yeni iş fırsatları yaratıyor.
Türk Şirketleri Öne Çıkıyor
Türk şirketleri, Mısır gibi stratejik pazarlarda yatırımlarını artırarak sektörel çeşitliliğe gidiyor. Arçelik, LC Waikiki, Şişecam, Temsa gibi önde gelen markalar, beyaz eşyadan tekstile, lojistikten turizme kadar birçok sektörde yatırımlarını artırdı. Örneğin, Beko, Mısır’da 46’ncı fabrikasını açarak üretim yaptığı ülke sayısını 14’e çıkardı. Ayrıca Eroğlu Global Holding, Mısır’da 40 milyon dolarlık yatırım ile 2.750 kişilik istihdam yaratmayı hedefliyor.
Amerika ve Kanada gibi Kuzey Amerika pazarlarında da yatırımlar hız kazandı. Konukoğlu Ailesi’nin ASKO Holding’i, Hy-Brid Lifts ve Buhler’i satın alarak dikkatleri üzerine çekti. Ayrıca Gedik Holding, Hindistan’daki yatırımlarını genişletme kararı alırken, Azerbaycan, BAE ve Sırbistan gibi pazarlara da odaklanıyor.
Küresel Yatırımlar Artıyor
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, 2022’de 4,9 milyar dolar olan yurt dışı yatırımlar, 2023’te 5,7 milyar dolara yükseldi. Avrupa’ya yapılan yatırımlar, Türk şirketlerinin en çok tercih ettiği destinasyonlardan biri olurken, Hollanda ve ABD sırasıyla yatırım yapılan başlıca ülkeler oldu. Özellikle son beş yılda sanayi sektörüne yapılan yatırımlar önemli bir artış gösterdi ve sınai yatırımlar 2023'te yaklaşık 10,3 milyar dolara ulaştı.
Türk şirketlerinin yurt dışında sağladığı istihdam, 2023’te yüzde 5,9 artış gösterdi ve toplamda 187 bin 256 kişiye istihdam sağlandı. Bu yatırımların sektörel dağılımına bakıldığında, özellikle finans, gıda ve otomotiv sektörleri dikkat çekiyor. Romanya, Polonya, Mısır ve Kuzey Afrika gibi bölgelerdeki yatırımların artırılmasıyla birlikte, Türk firmaları dünya çapında istihdam yaratmaya devam ediyor.
2024’te Yatırım Trendleri
Türk şirketlerinin önümüzdeki üç yıl için yatırım planları arasında, ABD ve Almanya öne çıkıyor. Polonya ise, AB’nin üretim üssü olma potansiyeli ile Türk yatırımcıların radarına girmiş durumda. Mısır'da ise, Türk firmaları düşük maliyetli iş gücü ve ABD’ye sıfır vergi avantajları ile yatırımlarını hızla artırıyor.
Sektör Bazında Yatırım Artışı
- Mobilya ve ev tekstili sektörü, özellikle ABD pazarında büyümeye devam ederken, yatak üretimi konusunda yatırımlar Çin ve Japonya'ya kayıyor.
- Makine sektörü, Romanya’daki yatırımlar ile büyüyor. Özellikle otomotiv sektöründeki yatırımlar, yan sanayi için fırsatlar yaratıyor.
- Gıda sektörü de özellikle İtalya ve Kuzey Afrika'da yatırım yaparak düşük maliyetli üretim ve daha uygun iklim koşulları arayışıyla büyümeye devam ediyor.
Türk şirketlerinin küresel yatırımlarındaki artış, sanayicilerin düşük maliyetli iş gücü ve yerel teşvikler gibi avantajlardan yararlanarak büyümelerine olanak tanıyor. Mısır, Kuzey Afrika ve Polonya gibi bölgelerde Türk şirketlerinin yatırımları hız kazanırken, ABD ve Almanya gibi geleneksel pazarlar da hala ön planda.
