Yeni Covid varyantının keşfinin ekonomik toparlanmaya ilişkin korkuları artırmasının ardından dünya genelinde borsalar keskin bir şekilde düştü.
İngiltere'nin önde gelen hisselerinden oluşan FTSE 100 endeksi %3.7 düşüşle kapanırken, Almanya, Fransa ve ABD'deki ana pazarlar da düştü. BA'nın sahibi IAG ve Wizz Air'in %15 değer kaybetmesiyle havayolları ve seyahat şirketlerinin hisseleri sert bir darbe aldı.
İngiltere ve diğer ülkeler, altı Güney Afrika ülkesinden uçuşları yasakladı.
İngiltere Sağlık Bakanı Sajid Javid, bilim insanlarının yeni Kovid suşu ve bağışıklıktan kaçma potansiyeli konusunda "derin endişe" duyduklarını söyledi. İngiltere, Güney Afrika, Namibya, Zimbabve, Botsvana, Lesotho ve Eswatini'den uçuşları Cuma günü öğleden başlayarak Pazar günü 04:00'e kadar geçici olarak yasakladı.
Altı ilçenin tamamı İngiltere'nin seyahat kırmızı listesine ekleniyor. Bu, Pazar günü saat 04:00'ten sonra ülkelerden gelen herhangi bir İngiliz veya İrlandalı sakininin bir otelde karantinaya alınması gerekeceği ve ondan önce dönenlerin evde tecrit edilmesi isteneceği anlamına geliyor.
FTSE 100 endeksi bir yıldan fazla bir sürenin en büyük bir günlük düşüşünü yaşadı. İngiltere'nin önde gelen borç verenleri HSBC, Lloyds Bank, NatWest ve Barclays'in hisseleri, yatırımcıların Aralık ayında Bank of England'ın faiz artırımı beklentilerini azaltmasıyla yaklaşık %7 düştü.
FTSE 100'deki en büyük yükseliş, daha sıkı kısıtlamaların yeniden getirilmesi durumunda çevrimiçi firmaların yararlanabileceği beklentisiyle %4,5 artışla gıda dağıtım şirketi Ocado oldu.
Tüm şirketlerde düşüşler yaşanıyor
Cruise operatörü Carnival %15'lik bir düşüş yaşadı ve bu onu FTSE 250'deki en büyük düşüş haline getirirken, EasyJet %11,5 değer kaybetti.
Markets.com baş piyasa analisti Neil Wilson, yatırımcıların yeni bir Covid varyantının "yeni karantinalara, hareketlilik kısıtlamalarına ve daha düşük ekonomik büyümeye yol açacağından" korktuğunu söyledi. Wall Street'te Dow Jones endeksi perşembe günkü Şükran Günü tatilinin ardından kısaldığı işlem gününde %2.8 düştü.
Yeni varyantın küresel ekonomik büyümeyi yavaşlatabileceği endişesi, petrol fiyatlarını keskin bir şekilde düşürdü. ABD WTI ham petrolü %11,3 düşüşle varil başına 69,53$'a gerilerken, Avrupa ölçütü Brent %10,2 gerileyerek 73,81$'a geriledi. Zor zamanlarda yatırımcıların sığınağı olan altının fiyatı yükseldi.
Almanya, İtalya ve İsrail gibi bir dizi başka ülke, altı güney Afrika ülkesinden uçuşları yasakladı. Hem Almanya hem de Fransa'nın önde gelen borsa endeksleri cuma günü %3'ten fazla düştü. Avrupa Komisyonu başkanı Ursula von der Leyen, diğer AB ülkelerinin de bu ülkelerden seyahati durdurmak için "acil durum frenini etkinleştirmesi" gerektiğini tweetledi.
Uzak Doğu da yeni varyanttan payını aldı
Japonya, Hong Kong ve Avustralya'daki gecelik borsalar da Hindistan ve Güney Kore'deki endeksler gibi düştü.
Petrol fiyatları da yeni Kovid türünün kısıtlamalara yol açabileceği ve talebi azaltabileceği korkusuyla geriledi . Brent ham petrolü daha önceki düşüşlerini öğleden sonra %5,86 düşüşle 77,43$'a geriledi.
Londra'da petrol devi BP'nin hisseleri %6,2 düşerken, rakibi Shell de hisse fiyatının %4,6'dan fazla düştüğünü gördü. Ancak Mold şunları söyledi: "Düşen emtia fiyatlarının diğer yanı, daha zayıf bir petrol fiyatının enflasyonist baskılar açısından bir miktar rahatlama sağlaması gerektiğidir.''
"Bu, merkez bankalarının kısa vadede faiz oranlarını artırma konusunda daha temkinli olmalarına neden olabilir, ancak bu, yeni Kovid türünün önemli bozulmalara neden olup olmadığına veya mümkün olan en iyi şekilde hızlı bir şekilde kontrol altına alınıp alınamayacağına bağlı." diye sözlerini bitirdi.
Javid, yeni Covid varyantı hakkında daha fazla şey öğrenilmesi gerektiğini söyledi. Şimdiye kadar Güney Afrika, Hong Kong ve Botsvana'da sadece 59 doğrulanmış vaka tespit edildi. Bununla birlikte, varyantın önemli sayıda mutasyona sahip olduğunu, "belki de Delta varyantında gördüğümüz mutasyonların sayısını iki katına çıkardığını" söyledi.
Altı ülke kırmızı listeye eklendi
Altı ülkeyi kırmızı listeye eklemenin "temkinli olmak, harekete geçmek ve sınırlarımızı elimizden geldiğince korumaya çalışmak" olduğunu söyledi. BA, "Etkilenen müşterilerle uçuşları hakkında bilgi almak için iletişime geçeceğiz" dedi.
Yolculara İngiltere hükümetiyle ve BA web sitesinde en son seyahat tavsiyelerini izlemelerini tavsiye ettiğini ekledi.
Virgin Atlantic, Johannesburg'dan Londra Heathrow'a uçuşlarının cuma öğleden sonra ile Pazar sabahı erken saatlerde iptal edileceğini söyledi. "Şu anda önümüzdeki hafta için Güney Afrika operasyonları programımızı gözden geçiriyoruz" diye ekledi.
Taşıyıcı, Virgin Atlantic ile Güney Afrika'ya veya Güney Afrika'dan seyahat etmek için rezervasyon yapan tüm müşterilerin şirketin web sitesini kontrol etmesi gerektiğini söyledi. Üçüncü şahıslar veya acenteler aracılığıyla rezervasyon yaptırmışlarsa, onlarla iletişime geçmeleri gerekir.
Bu haber BBC'den Türkçeye çevrilmiştir. İlgili haberin İngilizcesini okumak için tıklayın.
