TRABZON (AA) - MELTEM YILMAZ KARAKURUM - Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğüne bağlı Trabzon Su Ürünleri Merkez Araştırma Enstitüsü, Karadeniz alabalığının büyüme performansının artırılması, yüksek sıcaklıklara ve hastalıklara dirençli hale getirilmesi amacıyla "Alabalık Islah Hatları Oluşturulmasında Moleküler Genetik ve Biyoteknolojik Yöntemlerin Kullanımı Projesi"ni yürütüyor.
Yurt içi ve dışından 26 araştırmacının görev yaptığı proje ile, bölgenin endemik ve ticari değeri yüksek türlerinden olan ve halk arasında "Kırmızı benekli alabalık" olarak bilinen Karadeniz alabalığının yetiştiricilik özelliklerinin geliştirilmesi amaçlanıyor.
Hızlı büyüyen, yetiştiricilikte sıkça karşılaşılan hastalıklara karşı dirençli ve 26 derece gibi yüksek su sıcaklıklarına dayanıklı hale getirilerek ıslahı sağlanmış alabalıklar yetiştirilmesinin amaçlandığı proje kapsamında, bu balıklar ve aynı özellikleri taşıyacak yavru balıklarla "ıslah hatları" oluşturulması sağlanacak.
Öncelikle aynı ısıya sahip farklı havuzlara konulan ve aynı yemle beslenen balıklar, bir süre gözlemlenecek. Belirlenen sürede istenen büyüklüğe ulaşan balıklar, daha sonra aynı havuza alınarak damızlık olarak kullanılacak.
Halihazırda 14-16 ayda 300 gram ağırlığa ulaşabilen Karadeniz alabalıklarının, proje çalışmaları neticesinde 8-10 ayda 300 grama ulaşması hedefleniyor.
Su Ürünleri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürü Ercan Küçük, AA muhabirine, enstitünün, Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü bünyesinde faaliyet gösteren bir kurum olduğunu söyledi.
Enstitünün, ulusal ve uluslararası birçok proje yürüttüğüne işaret eden Küçük, şöyle konuştu:
"Bu projeler kapsamında moleküler genetik ve biyoteknolojik tekniklerle alabalıklarda ıslah projesini yürütmekteyiz. İlk olarak bölgemizin endemik türü olan yani sadece bu bölgede bulunan Karadeniz alabalıklarında hızlı büyüyen, hastalıklara dirençli, yüksek sıcaklıklara toleranslı bir hat geliştirme çalışmasıdır. Uzun soluklu bir çalışmadır. Projede yurt içi ve dışından 26 araştırmacı görev yapmaktadır."
- "Karadeniz alabalığının yetiştiricilik şartlarını iyileştirmeyi amaçlıyoruz"
Projenin lideri su ürünleri yüksek mühendisi Recayi Çimagil de proje kapsamında halk arasında "Kırmızı benekli alabalık" olarak bilinen Karadeniz alabalığının kültür özelliklerini ve yetiştiricilik şartlarını iyileştirmeyi amaçladıklarını söyledi.
Karadeniz alabalığını, bu şekilde Karadeniz'de ve barajlar gibi iç sularda yetiştirerek, kilogram üzeri büyük boy alabalık olarak "Türk somonu" adı altında satışı yapılan gökkuşağı alabalığıyla rekabet edebilir düzeye çıkarmayı hedeflediklerine dikkati çeken Çimagil, özellikle klasik ıslah metotlarında sıkça kullanılan seleksiyon yöntemlerinin yanı sıra moleküler genetik ve biyoteknolojik yöntemleri kullandıklarını anlattı.
Çimagil, 5 yıllık periyotlar halinde bir ıslah programı olan projede, Türk somonu üretiminde Karadeniz alabalığının yaygın kullanılmasını hedeflediklerini kaydetti.
Bu sayede bölgenin endemik, milli ve yerli türünü kullanmış olacaklarını aktaran Çimagil, sözlerini şöyle tamamladı:
"Enstitümüzün 25 yılı aşkın süredir yapmış olduğu çalışmaları daha ileriye taşımak için başlatmış olduğumuz bu uzun soluklu ıslah programı neticesinde ana amacımız, Karadeniz alabalığını Türk somonu üretiminde söz sahibi hale getirmek ve uluslararası pazarda Türk somonunun marka değerini yükselten daha rekabet edebilir bir boyuta ulaştırmak."
