RABAT (AA) – ESAT FIRAT – Ukrayna'da eğitim gören 9 bini aşkın Faslı üniversite öğrencisinden biri olan Muhammed Taliki, Rusya'nın başlattığı saldırılar nedeniyle mühendislik eğitimini tamamlamasına iki ay kala bu ülkeden ayrılmak zorunda kaldığını ve tahliye sürecinin korkunç olduğunu belirtti.
Fas, Rusya'nın Ukrayna'ya başlattığı saldırıların ardından bu ülkede eğitim gören binlerce vatandaşını tahliye etmek için harekete geçti.
Başkent Kiev başta olmak üzere Ukrayna'nın çeşitli kentlerinde eğitim gören Faslı öğrencilerin büyük bir kısmı Rabat yönetiminin çabalarıyla çevre ülkeler üzerinden evlerine dönmeyi başarırken, çok sayıda öğrenci ise hala zor koşullar altında tahliye edilmeyi bekliyor.
Odessa kentindeki Ukrayna Yabancı Halklar Komitesinde Faslı öğrencileri temsil eden üniversite öğrencisi Taliki, AA muhabirine, savaş öncesindeki süreci, yaşadıklarını, savaşı ve tahliye sürecini anlattı.
- Mezuniyetine iki ay kalmıştı
Odessa Devlet İnşaat Mühendisliği ve Mimarlık Akademisi son sınıf öğrencisi Taliki, inşaat mühendisliği eğitimini tamamlamasına sadece iki ay kaldığını ancak her şeye rağmen ülkesine dönebilmenin mutluluğunu yaşadığını söyledi. Taliki arkasında bıraktığı Ukrayna'da yaşanan acılar nedeniyle ise derin üzüntü duyduğunu vurguladı.
Kendisinin ve zorlu şartlarda da olsa tahliye edilebilenlerin şanslı olduğunu ifade eden Taliki, Ukrayna'nın çeşitli kentlerinde hala çok sayıda Faslının zor şartlar altında kaldığını aktardı.
- Savaş çanları çalıyordu
Taliki, Rabat yönetiminin daha şubat ayının başlarından itibaren vatandaşlarını muhtemel bir Rus saldırısına ilişkin uyardığını ve güvenlikleri için Ukrayna'dan ayrılmaları çağrısında bulunduğunu hatırlatarak, Rus işgalinin yakın olduğunu söyleyen birçok haber ve güvenlik raporunun yoğunlaşmasıyla beraber Faslı öğrenciler arasında bir korku ve panik halinin oluştuğunu belirtti.
Durumun ciddiyetine rağmen, bazı üniversitelerin Ukrayna'dan ayrılmak isteyen öğrencilere yönelik sınır dışı tehdidi başta olmak üzere birçok öğrencinin Faslı yetkililerin çağrısına uyarak ülkeden ayrılmalarını engelleyen birtakım faktörler olduğuna dikkati çeken Taliki, Ukrayna hava sahasının kapatılması ve Rus bombardımanının başlamasıyla birlikte Faslı öğrencilerin korku ve endişelerinin katlanarak arttığını vurguladı.
"Savaş başladığında, duygularımız tarif edilemezdi. Ben ve arkadaşlarım bu durumda hayatta kalma umudumuzu yitirmek üzereydik." diyen Taliki, kendilerini "can havliyle" önce Türkiye'ye atabildiklerini ve ardından ülkelerine sağ salim geldiklerini anlattı.
Taliki, "Büyük bir korku ve panik yaşadık. Ukrayna'dan ayrılabildikten sonra Ukrayna kentlerinde kalan Faslıların tahliye edilmesini koordine ettik." diyerek, Ukrayna'nın çeşitli kentlerindeki cami ve sivil toplum kuruluşlarıyla iletişime geçerek bu kentlerde yaşayan Faslıların Romanya üzerinden tahliyelerini sağladıklarını ifade etti.
- Ayrımcılığa ve hırsızlığa maruz kaldılar
Ukrayna Yabancı Halklar Komitesinde Faslı öğrencileri temsil eden Taliki, kendisiyle iletişime geçen çok sayıda öğrencinin bu panik ortamında gerçekleşen tahliyeler esnasında hırsızlık ve dolandırıcılığa maruz kaldığını söylediğini aktardı.
Taliki, tahliye sürecinde yaşanan krizlerin özellikle Macaristan sınırında şiddet, darp ve ırkçı muamelelere dönüştüğünü kaydetti.
- Yüzlerce öğrenci hala Ukrayna'da mahsur
Ukrayna'da 9 binden fazla Faslı öğrencinin eğitim gördüğüne işaret eden Taliki, binlercesinin komşu ülkeler üzerinden Ukrayna'dan ayrılabildiğini ancak hala yüzlercesinin şehirlerde mahsur kaldığını ifade etti.
Taliki, Rusya'nın hava saldırılarına maruz kalan Sumi kentinde en az 40 Faslı öğrencinin olduğuna vurgu yaparak, "Çok zor durumda kalmış birçok öğrenci var, bunlardan en önemlileri de Sumi şehrinde bulunan ve uygulanan kuşatma nedeniyle şehri terk edemeyen 40'tan fazla Faslı öğrenci." dedi.
Bazı öğrencilerin de sınır muhafızlarınca Ukrayna içlerine doğru geri gönderildiğini kaydeden Taliki, "Ayrıca örneğin geçen ayın 24'ünde Dnipro şehrinden Lviv şehrine, 13 saatten fazla süren bir yolculuğun ardından Polonya sınırına doğru giden 7 Faslı kız öğrenci vardı. Sınıra geldiklerinde Ukrayna sınır muhafızları tarafından ülkeyi terk etmeleri engellendi." ifadelerini kullandı.
Taliki, söz konusu kız öğrencilerin dondurucu hava şartlarına ve gıda eksikliğine rağmen iki gün boyunca sınırda beklediklerini, daha sonra da saldırı altındaki güzergahtan tehlikeli bir yolculuk yaparak Lviv kentine geri dönmek zorunda kaldıklarını aktardı.
- Faslı öğrenciler gelecekleri için endişeli
Taliki, Fas'a dönebilen öğrencilerin eğitim süreçlerine ilişkin bir belirsizlik olduğuna işaret ederek, "Faslı yetkililerin geri dönenlerin Fas'ta eğitimlerini tamamlamalarını sağlama niyetlerini açıklamasına rağmen, öğrenciler akademik akıbetleri konusunda netlik olmaması nedeniyle hala endişeli." dedi.
Faslı öğrencilerin endişelerine değinen Taliki, geri dönen öğrencilerin Fas üniversitelerine entegrasyonunu engelleyen birçok sorun bulunduğunu ve bunların en önemlisinin de eğitim dili sorunu olduğunu söyledi.
Taliki, Fas'ta eğitimlerini sürdürmelerinin zorlu olabileceğini, geri dönenlerin şu ana kadar bir kısmının Rusça, bir kısmının İngilizce, bir kısmının da Ukraynaca eğitim aldığını, bunun da öğrenimlerini başladıkları dilden başka bir dilde tamamlamalarına engel teşkil ettiğini kaydetti.
Son olarak savaşın korkunç bir durum olduğunun altını çizen Taliki, sözlerini şöyle tamamladı:
"Savaştan etkilenen biri olarak, bir an önce bu savaşın durmasını ve diplomatik bir çözümün bulunmasını temenni ediyorum. Bu savaşın mağduru olan milyonlarca sivilin acılarının son bulmasını diliyorum."
