Yaz mevsiminin gelmesiyle birlikte çalışma hayatında gündem yıllık izin haline geldi. Tüm çalışanları yakından ilgilendiren detaylar haberimizde…
Çalışanların dinlenmesi için olmazsa olmaz bir hak olan yıllık izin, her çalışanın dikkat etmesi gereken bir konu olduğu aşikâr. Çünkü yaz mevsimin gelmesiyle tüm çalışanların gündemi yıllık izin, tatil ve dinlenmek oluyor. Peki, yakın zamanda gerçekleşecek 9 günlük bayram tatiliyle yıllık izin birleşebilir mi?
Hangi çalışanın kaç gün izni var?
Yıllık ücretli izin, bir tam yıl aynı işverene bağlı çalışmanın karşılığında elde edilen bir haktır. Yıllık ücretli izin süresi de işçinin kıdemi arttıkça artan bir durumdur. Aynı işverene bağlı olarak bir yıldan beş yıla kadar çalışan işçilere 14 günden, beş yıl ve daha fazla, on beş yıldan az çalışanlara 20 günden, on beş yıldan fazla çalışanlara ise 26 günden az yıllık ücretli izin verilemiyor. Bunun dışında 18 ve daha küçük yaştaki işçiler ile 50 ve daha yukarı yaştaki işçilere kıdemlerine bakılmaksızın en az 20 gün yıllık ücretli izin verilmek zorundadır.
Peki, işçi yıllık izninden vazgeçebilir mi?
Bazı işçilerin yıllık izinlerini kullanmaktan imtina ettiklerini ve yıllık izinleri karşılığındaki ücretlerini işverenden talep ettikleri tespit ediliyor. Yıllık izin, Anayasa’daki dinlenme hakkının karşılığı olarak düzenlenmiş durumdadır. Amacı ise işçinin işten bir süre uzak kalmasının sağlanmasıdır. Bu sayede işçinin hem verimliliğinin artarak işine dönmesi hem de gerçek anlamda dinlenmesinin sağlanması hedefleniyor. Bundan dolayı yıllık izin hakkından imtina eden işçinin aslında hem kendisine, hem de işverenine kötülük yaptığı söylenebilir. İşçinin yıllık izninden vazgeçmemesi mental sağlığı açısından da önemlidir. Bu tarz durumlarda işçi yıllık iznini kullanmalı ve çalışma hayatına dinlenmiş olarak devam etmelidir.
Yıllık iznini kullanmak istemeyen ücretini almak isteyenler için de üzücü bir haberimiz var. Çünkü yıllık ücretli izin doğrudan paraya çevrilebilen bir hak değildir. Yani işçiler kullanmadıkları yıllık ücretli iznin parasını işverenden talep edemezler. Ancak iş sözleşmesinin sona ermesi hâlinde işçiye hak edip kullanmadığı yıllık izinlerin parası en son alınan ücret üzerinden hesaplanarak ödenebilir.
İşçinin yıllık izin günü bayrama rastlarsa ne olur?
Yıllık izin süresinin ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günlerine rastlaması hâlinde bu süreler yıllık izin süresinden düşülmez. Örneğin; haftanın 6 günü çalışılan bir işyerinde, 10 gün yıllık izin alındığında 11 gün izin kullanılmış olur. Aynı şekilde izin süresine rastlayan 29 Ekim, 30 Ağustos, Ramazan ve Kurban Bayramı günleri işçinin yıllık izin süresinden düşülmez. Bu çerçevede haziran ve temmuz aylarında izin kullanacak işçilerin izinlerinin Kurban Bayramı ve 15 Temmuz günleri hariç olmak üzere hesaplanması gerekmektedir.
İşçinin yol izin hakkı var mıdır?
Yıllık ücretli izne çıkacak işçinin bir de yol izin hakkı var. İşverenin vereceği yol izni ücretsiz bir izin olup işçi bu izin karşılığında işine döndüğünde telafi çalışması yapmak zorunda değildir.
