2024 yılını yalnızca bir zamla güç bela geçiren milyonlarca asgari ücretli, gözünü 2025 yılında geçerli olacak asgari ücrete çevirdi. Aralık ayında yapılacak toplantılarla belirlenecek olan yeni asgari ücret, çalışanların hayat standartlarını doğrudan etkileyecek. Yıl sonu enflasyon rakamlarının da kritik önem taşıdığı bu süreçte, işçi ve işveren taraflarının beklentileri yavaş yavaş netleşiyor.
Çalışma Bakanı’ndan Uzlaşı Vurgusu
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, dün yapılan bütçe komisyonu toplantısında asgari ücretin belirlenmesine yönelik açıklamalarda bulundu. Işıkhan, “Aralık ayında, 2025 yılı için geçerli olacak asgari ücreti belirlemek üzere komisyonumuz toplanacaktır. Herkesin mutabık kaldığı bir tutarda uzlaşılacağını ümit ediyoruz” dedi. Bakan, sürecin başından itibaren taraflar arasında ortak bir uzlaşının sağlanacağına dair umutlu bir mesaj verdi.
Enflasyon ve Zam Oranı Senaryoları
Asgari ücret artışı için enflasyon rakamlarının temel alınması mı yoksa hedef enflasyonun mu esas alınacağına dair tartışmalar devam ediyor. Piyasada ise yüzde 25 civarında bir artış beklentisi giderek güçleniyor. Bununla birlikte, yıl sonu enflasyonu ve 2025 yılı için öngörülen enflasyon hedefi arasında bir denge kurulacağı ve bu senaryoya göre yüzde 30’luk bir zam yapılabileceği de konuşulanlar arasında.
İş Dünyası Beklentileri
İşverenler tarafında ise, asgari ücretin 22-23 bin TL civarına çıkarılması gerektiği görüşü hâkim. Yabancı kuruluşların raporlarına göre de beklentiler, yüzde 25 ile 30 arasında bir artış oranına işaret ediyor. İş dünyası, çalışanların yaşam maliyetlerindeki artışla birlikte asgari ücretin daha gerçekçi bir seviyeye çekilmesi gerektiğini savunuyor.
Muhalefet Partilerinden Asgari Ücret Talepleri
Muhalefet partileri de, asgari ücretin artırılması için hükümete baskı yapmaya devam ediyor. Kendi asgari ücret tekliflerini açıklayan muhalefet, farklı oranlarda zam önerileriyle dikkat çekiyor. CHP 30 bin TL, İYİ Parti 28 bin TL, Yeniden Refah Partisi 35 bin TL, Gelecek Partisi 33 bin 337 TL ve DEM Parti ise 35 bin TL’lik bir asgari ücret talep ediyor.
Asgari Ücret ile Açlık Sınırı Arasındaki Fark Büyüyor
Türk-İş’in yaptığı araştırmalara göre, Ekim 2024 itibarıyla dört kişilik bir ailenin açlık sınırı 20 bin 432 TL, yoksulluk sınırı ise 66 bin 553 TL olarak hesaplanmıştı. Buna karşın, asgari ücretin 2024 yılında 17 bin 2 TL olarak belirlenmesi, çalışanlar için önemli bir mağduriyet yaratmıştı. Ekim ayında açlık sınırı ile asgari ücret arasındaki fark 3 bin 430 TL’ye kadar yükseldi. Bu durum, asgari ücretin mevcut yaşam standartlarına göre yetersiz kaldığını gösteriyor.
Merkez Bankası Başkanı: Karar Verici Değiliz
Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan, asgari ücretin belirlenmesine yönelik herhangi bir normatif değerlendirme yapmalarının söz konusu olmadığını belirterek, “Biz karar verici değiliz. Asgari ücret belirleme süreci, bir kurul tarafından yürütülmektedir ve biz bu kurula resmi veya gayri resmi hiçbir tavsiyede bulunmuyoruz” açıklamasında bulundu. Ancak Karahan, daha önce yurt dışında yaptığı açıklamalarda, 2025 yılında asgari ücretin yüzde 25 oranında artırılacağı yönünde bir iddiada bulunmuştu.
Çeşitli Zam Senaryoları
Geçtiğimiz yıl asgari ücretteki yüzde 49’luk artışın ardından, bu yıl yine bir zam bekleniyor. Ancak, geçen yıl uygulanan ara zamın aksine, 2024’te böyle bir düzenleme yapılmadı. Şu anda, asgari ücretin 2025 yılı için ne kadar artırılacağına dair bir dizi senaryo konuşuluyor. İşte olası zam oranları ve karşılık gelen asgari ücret rakamları:
- Yüzde 17,5 zam: 19.977 TL
- Yüzde 21 zam: 20.572 TL
- Yüzde 25 zam: 21.252 TL
- Yüzde 26 zam: 21.422 TL
- Yüzde 30 zam: 22.102 TL
- Yüzde 40 zam: 23.802 TL
- Yüzde 41,5 zam: 24.000 TL
- Yüzde 44 zam: 24.483 TL
Tüm bu senaryolar, yıl sonu enflasyonunun nasıl şekilleneceği ve hükümetin ne kadar zam yapacağına göre değişebilir. 2025 asgari ücreti, hem işçi hem de işveren açısından hayati öneme sahip bir konu olmaya devam ediyor.
