2025 yılı itibarıyla, asgari ücretteki yüzde 30’luk artış ile birlikte, kıdem tazminatına ilişkin önemli düzenlemeler yapılmıştır. Kıdem tazminatı tabanı bu yıl 26.002 TL olarak belirlenmiştir. Bu, işten ayrılacak veya emekli olacak çalışanlar için ödenecek en düşük kıdem tazminatı tutarıdır.
Kıdem Tazminatı TaBanı Ne Zaman Belirlenecek?
Kıdem tazminatının tavanı, şu an için 41.828 TL olarak belirlenmiş olsa da, 3 Ocak 2025’te açıklanacak 6 aylık memur enflasyon farkı sonrasında kesinleşecektir. Zam oranı açıklandıktan sonra, nihai tavan rakamı Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın genelgesi ile duyurulacaktır.
Kıdem tazminatına hak kazanmak için bazı şartlar bulunmaktadır. Çalışanlar, işten ayrıldıkları takdirde kıdem tazminatına hak kazanabilirler, ancak belirli koşulların yerine getirilmesi gerekir.
Kıdem Tazminatına Hak Kazanmanın Temel Şartları Nelerdir?
İlk olarak, çalışanların aynı iş yerinde en az bir yıl boyunca çalışmış olmaları gerekmektedir. Bu, kıdem tazminatı almak için ön koşuldur. Çalışanlar, iş yerinden çeşitli sebeplerle ayrıldığında da kıdem tazminatına hak kazanabilirler.
Kıdem tazminatına hak kazandıran bazı durumlar şunlardır:
- Evlenme: Çalışan, evlenmesi halinde kıdem tazminatını alabilir.
- Askerlik: Erkek çalışanlar, askerlik nedeniyle işten ayrıldıklarında da kıdem tazminatına hak kazanırlar.
- İşverenin Feshi: İşveren, iş sözleşmesini haklı bir sebep olmaksızın feshederse, çalışan kıdem tazminatı hakkına sahip olur.
Kıdem tazminatı alınamayacak durumlar ise;
Kıdem tazminatı, her durumda ödenmeyebilir. Çalışanın işyerindeki tutumu ve davranışları, kıdem tazminatına hak kazanıp kazanmadığını etkileyebilir. Kıdem tazminatının kaybedilmesine yol açabilecek durumlar şunlardır:
- Sadakatsiz Davranışlar: İş yerinde sadakat kurallarına aykırı hareket etmek kıdem tazminatını kaybetmeye neden olabilir.
- Yanıltıcı Bilgilerle İşe Başlamak: Çalışan, işe başlamak için yanıltıcı bilgi verirse tazminat hakkı kaybolur.
- Devamsızlık: İşe devamsızlık yapmak veya işe gelmeme durumu da kıdem tazminatına engel olabilir.
- İş Güvenliğini Tehlikeye Atmak: Çalışan, iş güvenliğini tehlikeye atacak davranışlarda bulunursa kıdem tazminatını kaybedebilir.
Kıdem Tazminatı Hesaplaması Nasıl Yapılır?
Kıdem tazminatı hesaplaması, işçinin brüt maaşı üzerinden yapılır. Hesaplama, işçinin çalıştığı yıl sayısı ile doğru orantılıdır. Çalışan her yıl için 30 günlük brüt maaşı kadar kıdem tazminatı alır. Ancak, her yıl için ödenecek kıdem tazminatı belirli bir üst limite, yani kıdem tazminatı tavanına tabidir. 2025 yılı için kıdem tazminatı tabanı 26.002 TL olarak belirlenmişken, tavanın netleşmesi için 3 Ocak 2025’te açıklanacak memur maaşlarındaki enflasyon farkı dikkate alınacaktır.
Örneğin:
- 1 yıl çalışmış bir işçi, brüt maaşı üzerinden 30 gün olarak hesaplanan kıdem tazminatını alacaktır.
- Ancak, brüt maaşı tavanı aşan bir çalışan için ödenecek kıdem tazminatı yine kıdem tazminatı tavanına tabidir.
Hesaplanan tazminat tutarından, damga vergisi kesilecektir. Bu vergi, tazminatın belirli bir oranını alır ve işçiye kalan tutar, ödenen kıdem tazminatını oluşturur.
Kıdem Tazminatı Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Kıdem tazminatı, işçilerin en önemli haklarından biridir. Ancak, kıdem tazminatına hak kazanma koşulları her çalışanın bilmesi gereken konulardandır. Ayrıca, kıdem tazminatının hesaplanmasında dikkat edilmesi gereken hususlar da bulunmaktadır.
2025 yılı için asgari ücrette yapılan artış, kıdem tazminatının en düşük ve en yüksek limitlerini etkilerken, çalışanlar açısından önemli bir gelişme olmuştur. Kıdem tazminatı tabanı bu yıl 26.002 TL olarak belirlenirken, tavanın ise 3 Ocak 2025’te açıklanacak memur enflasyon farkına göre netleşmesi beklenmektedir.
Kıdem tazminatına dair yapılan düzenlemeler, çalışanların haklarının korunması açısından önemli bir adım olarak değerlendirilmektedir. Bu nedenle, işçilerin kıdem tazminatına dair hakları ve hesaplama süreci ile ilgili bilgilere sahip olmaları büyük önem taşır.
Çalışanlar, iş yerlerinden ayrıldıklarında veya emekli olduklarında kıdem tazminatına hak kazanıp kazanmadıklarını, hesaplama yöntemlerini ve kıdem tazminatı ödemeleri ile ilgili soruları dikkatlice incelemelidir.
