DOSYA HABER - DAMLA EROĞLU
7 Ekim 2023 tarihinde başlayan Gazze – İsrail savaşında, Orta Doğu adeta kan gölüne döndü. 15 ay süren savaşlarda, İsrail ordusu hem karadan hem de havadan Gazze Şeridi’ne ölüm yağdırdı. Bir yılı aşkın devam eden savaşta, yaklaşık olarak 46 bin 707 kişi hayatını kaybetti, 110 binden fazla insan ise yaralandı. Hastaneleri, okulları ve sivillerin sığındığı tüm binaları bombalayan soykırımcı İsrail ordusu, Gazze Şeridi’ni bir harabeye çevirdi.
Binlerce insanın hayatını kaybettiği savaşta, dünyanın birçok ülkesinden soykırımcı orduya tepkiler peş peşe geldi. Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) desteğini alan İsrail, tüm tepkilere rağmen Gazze’yi bombalamaya devam etti. Aylarca süren savaş ise nihayet geçtiğimiz ayda ilan edilen ateşkes anlaşmasıyla sona erdi.
15 Ocak 2025 tarihinde Hamas ile İsrail arasında imzalanan ateşkes anlaşması, Orta Doğu’daki savaşın sona ermesi ve kalıcı bir barışın sağlanması amacıyla büyük bir önem taşıyor. Arabulucu ülke Katar’da kabul edilen ateşkes anlaşması, 19 Ocak Pazar günü yürürlüğe girdi. Hamas ile İsrail arasında imzalanan ateşkes anlaşması, bölgedeki savaşın sona ermesi ve esirlerin teslim edilmesini kapsıyor. Anlaşmada ayrıca, Gazze Şeridi'ne insani yardımların kapsamlı şekilde ulaşmasının yanı sıra yerinden edilen Filistinlilerin bölgelerine geri dönebilmeleri de bulunuyor.
ATEŞKES ANLAŞMASININ ŞARTLARI
- Ateşkes üç aşamadan oluşuyor. Altı haftalık ilk aşamada, Hamas'ın elindeki 33 rehine, İsrail hapishanelerinde tutulan 737 Filistinli karşılığında serbest bırakılacak.
- İkinci aşamada, Hamas'ın elinde kalan rehinelerin serbest bırakılması ve İsrail askerlerinin Gazze'den tamamen çekilmesi öngörülüyor.
- Anlaşmanın ikinci aşamasında İsrailli askerler, üçüncü aşamada da ölmüş esirlerin cesetleri teslim edilecek.
ESİR TAKASINDA 1. GÜN – 19 OCAK 2025
Gazze Şeridi’nde süren savaşın 471’inci gününde, Hamas ile İsrail arasında yapılan ateşkes anlaşması yürürlüğe girdi ve ilk esir takasları resmen başladı. Hamas ve İsrail arasında varılan karşılıklı esir takası mutabakatı kapsamında, 90 Filistinli çocuk ve kadın esir, işgal altındaki Batı Şeria’da bulunan Ofer Askeri Cezaevi'nden serbest bırakıldı. Gazze Şeridi’nde ateşkes ve esir takası anlaşmasının yürürlüğe girmesi ile Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin El Kassam Tugayları, 3 İsrailli esiri serbest bıraktı.
ESİR TAKASINDA 2. GÜN – 25 OCAK 2025
19 Ocak tarihinde yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasının 2. turu, ateşkesten 6 gün sonra gerçekleşti. Gazze'de tutulan 4 İsrailli kadın esir, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Filistin Meydanı'nda düzenlenen törenle Kızılhaç ekiplerine teslim edildi. İsrail ise 200 Filistinli rehineyi serbest bıraktı.
ESİR TAKASINDA 3. TUR – 30 OCAK 2025
Esir takası, Hamas'ın öldürülen lideri Yahya Sinvar'ın Han Yunus'taki evinin önünde gerçekleşti. Hamas'ın elindeki üç İsrailli rehine, Gazze'nin kuzeyindeki Cibaliye'de Kızılhaç'a teslim edildi. Rehinelere karşılık İsrail hapishanelerindeki 110 Filistinli serbest bırakıldı. Bunlardan 30'unun çocuk olduğu bildirildi.
ESİR TAKASINDA 4. TUR – 1 ŞUBAT 2025
Hamas ile İsrail arasındaki esir takasının dördüncü turunda, Gazze'deki 3 İsrailli sivil erkek esir Uluslararası Kızılhaç ekiplerine teslim edildi. İsrailli esirlerin serbest bırakılmasından sonra Ofer Askeri Cezaevi'nden 183 Filistinli tutuklu serbest bırakıldı. 183 Filistinli esirin 18'i müebbet, 54'ü ağır hapis cezasına çarptırılmış kişiler ile 111'i de 7 Ekim 2023'ten sonra Gazze Şeridi'nden alıkonulan kişilerden oluştuğu öğrenildi.
ESİR TAKASINDA 5. TUR – 8 ŞUBAT 2025
Hamas ile İsrail arasındaki esir takasının beşinci turunda, Gazze'deki 3 İsrailli erkek esir ve 42 Filistinli esir, Uluslararası Kızılhaç ekiplerine teslim edildi. Filistinliler, esir takasının beşinci turunda serbest bırakılan esirleri karşılamak için işgal altındaki Batı Şeria'nın Ramallah kentinde toplandı.
ESİR TAKASINDA 6. TUR – DONALD TRUMP SÜRE VERDİ!
Hamas ile İsrail arasında sağlanan ateşkes anlaşmasının 6. turu öncesi, ABD Başkanı Donald Trump’dan dikkat çeken bir açıklama geldi. Hamas’ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları Sözcüsü Ebu Ubeyde, 15 Şubat'ta gerçekleştirilmesi beklenen esir takasının, İsrail'in ateşkes anlaşmasındaki taahhütlerini yerine getirmediği gerekçesiyle askıya alındığını açıklamıştı.
Hamas’ın esirleri vermeyeceği yönündeki iddialara ilişkin açıklama yapan Trump, "Hepsini geri istiyoruz. İsrail bunu farklı şekilde yapabilir. Ben kendi adıma söylüyorum. Cumartesi saat 12.00'ye kadar gelmezlerse, burada olmazlarsa, kıyamet kopacak’’ tehdidinde bulundu. Hamas ile İsrail arasındaki rehine krizi ise 15 Şubat 2025 tarihinde sona erdi ve esir takasının 6. turu gerçekleşti. Bu turda, İsrail 369 Filistinliyi, Hamas ise 3 İsrailli rehineyi teslim etti.
İsrail ve Hamas arasında bugüne kadar altı rehine takası gerçekleştirildi. Toplamda 13 İsrailli rehineye karşılık, bin 135 Filistinli esir serbest bırakıldı.
ESİR TAKASINDA 7. TUR – 22 ŞUBAT 2025
Esir takasının yedinci turunda 6 İsrailli esir, Uluslararası Kızılhaç ekiplerine teslim edildi. Yedinci turda teslim edilen esirlerle birlikte, anlaşmanın ilk aşamasında serbest bırakılan İsrailli esir sayısı 25'i sağ, 4'ü ölü olmak üzere 29'a yükseldi. Ateşkes ve esir takası anlaşmasının ilk turunda teslim edilmesi beklenen Gazze'deki 4 İsrailli esirin cenazesi ise teslim edildi. İsrail ordusu ise 620 Filistinliyi serbest bırakacaktı fakat bu gerçekleşmedi.
ESİR TAKASINDA İKİNCİ AŞAMA BAŞLIYOR!
19 Ocak tarihinde Hamas ile İsrail arasında imzalanan ve yürürlüğe giren 3 aşamalı esir takasının, ilk kısmı tamamlandı. Üç aşamadan oluşacak ateşkes anlaşmasına göre, 42 günlük birinci aşaması sona erdi. İsrail ordusu, bu aşamada 620 Filistinli rehinenin teslimini erteledi. Hamas gecikme üzerine "İsrail'in Filistinli esirleri kararlaştırılan zamanda serbest bırakmaması, anlaşmanın apaçık bir ihlalidir" açıklamasını yaptı. İsrail Başbakanlık Ofisi'nden yapılan açıklamada Filistinli mahkumların serbest bırakılması planının diğer rehineler serbest bırakılana kadar ertelendiği duyuruldu. Açıklamada, Gazze Şeridi'ndeki diğer İsrailli esirlerin teslim edilmesi ve teslimlerin törensiz yapılması garanti altına alınana kadar Filistinli esirlerin serbest bırakılmayacağı belirtildi.
Ateşkes anlaşmasının ikinci aşamasına geçmeye hazır olduklarını belirten Hamas; kapsamlı bir takas anlaşması yapmaya, kalıcı ateşkese ve İsrail'in Gazze'den tamamen çekilmesine hazır olduklarını bildirdi.
TRUMP’IN GAZZE PLANINDA FİLİSTİNLİLERE YER YOK!
Soykırımcı İsrail ordusu, gücünü Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) desteğinden alıyor. Onlarca ülke tarafından tepkilerle karşılaşan İsrail, ABD desteği sayesinde dur durak bilmeyerek binlerce masum insanı katletti. Bu savaş, İsrail ile Filistin arasında olan bir savaş değil. Orta Doğu’daki hain emellerini gerçekleştirmek isteyen ABD, İsrail’i bir kukla gibi bölgede oynatmaya devam ediyor. İmzalanan ateşkes anlaşmasıyla, Gazze Şeridi’ndeki savaş sona erdi. Fakat ABD Başkanı Donald Trump’ın oyunları bitmiyor. Rehine takasının yaşandığı günlerde Trump’ın Gazze’ye yönelik açıklamaları tepkiye neden oldu. İşte Donald Trump’ın Gazze planı…
4 Şubat 2025'te Beyaz Saray'da ABD Başkanı Donald Trump ile İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu kritik bir görüşme gerçekleştirdi. Görüşmenin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında iki lider, gündemi sarsan açıklamalarda bulundu. Trump'ın Gazze Şeridi'ne yönelik planları, uluslararası alanda büyük tepki çekti. Orta Doğu'da savaşın ateşkes anlaşmasıyla sona ermesine rağmen, perde arkasındaki hesaplar ortaya çıkmaya başladı.
Basın açıklamasında konuşan Trump, "ABD, Gazze Şeridi'ni devralacak ve orada bir iş yapacağız. Oraya sahip olacağız ve sahadaki tüm tehlikeli patlamamış bombaların ve diğer silahların sökülmesinden, yıkılmış binalardan kurtulmaktan sorumlu olacağız" dedi.
Trump, Gazze'nin artık tamamen yıkılmış bir bölge olduğunu ve yaşanabilir bir yer olmadığını söyleyerek, "Bu yüzden insanların Gazze'ye geri dönmemesi gerektiğini düşünüyorum" dedi.
Gazze'deki Filistinlilerin gidecek başka yerleri olmadığı için Gazze'ye döndüklerini savunan Trump, "Orası insanların yaşayabileceği bir yer değil ve geri dönmek istemelerinin tek nedeni alternatiflerinin olmaması. Bu yüzden insanların Gazze'ye geri dönmemesi gerektiğini düşünüyorum." diye konuştu.
TRUMP, ORTA DOĞU’DA KAOS MU İSTİYOR?
Trump’ın Gazze Şeridi’ne yönelik planları ise birçok ülkede tepkiyle karşılandı. Trump’ın sözlerine ilk tepki Hamas’tan geldi. Hamas, Trump'ın, açıklamalarını reddetti. Hamas'tan yapılan açıklamada, "Trump'ın Gazze'ye yönelik sözleri Orta Doğu'da kaos yaratmak için reçete niteliğinde" ifadeleri kullanıldı.
Hamas yöneticilerinden Sami Ebu Zuhri, Trump'ın açıklamasına Telegram üzerinden sert tepki göstererek "Trump'ın, 'Gazze Şeridi halkının gitmekten başka çaresi yok.' şeklindeki açıklamalarını reddediyor, bunu bölgede kaos ve gerginlik yaratma reçetesi olarak görüyoruz" açıklamasında bulundu.
TÜRKİYE’DEN TRUMP’IN GAZZE PLANINA TEPKİ GELDİ!
Donald Trump’ın Gazze Şeridi’ne yönelik planında Filistinlilere yer vermemesi ve bölgeyi ele geçireceklerini açıklamasına, Cumhurbaşkanı Erdoğan, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş’tan tepki gecikmedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Siyonist yönetimin baskısıyla yeni ABD yönetiminin Gazze ile ilgili gündeme getirdiği önerilerin bizim açımızdan konuşulmaya değer hiçbir yanı yoktur. Gazzelileri binlerce yıllık ezeli ve ebedi vatanlarından çıkarmaya kimsenin gücü yetmez. Gazze'si Batı Şeria'sı Doğu Kudüs'ü ile Filistin Filistinlilerindir’’ açıklamasında bulundu.
Hakan Fidan, "Bu kabul edilemez bir konu. Filistin meselesi zaten bu nedenden başladı. Filistinlilerin Gazze'den çıkarılması tartışmaya açılamaz. Gazze ile ilgili tehcir meselesi hiçbir şekilde ne bölgenin ne de bizim kabul edeceğimiz bir durum değil. Bunu düşünmek bile aslında, kötü. Bunu düşünmek bile abesle iştigal. Tartışmaya açılması bile yanlış’’ dedi.
Numan Kurtulmuş, ''Gazze, Filistinlilerindir ve kıyamete kadar Filistin‘in bir parçası olmaya devam edecektir. Gazze, sizin şirketlerinize satılık, kupon bir arazi değildir. Nasıl bizim için bu vatanın her bir köşesi her bir karışı aziz bir vatan parçasıysa Filistinliler için Gazzeliler için de Gazze toprakları öyle bir yerdir, kıyamete kadar da öyle kalacaktır. İspatı da herhalde 1,5 yıldır fiilen her gün yapılmıştır, gerçekleştirilmiştir’’ açıklamasında bulundu.
ABD’NİN GAZZE PLANINDA NELER VAR?
Donald Trump’ın, İsrail Başbakanı Netanyahu ile düzenlediği ortak basın toplantısında kullandığı ifadeler, Gazze’ye yönelik planlarını net bir şekilde ortaya koydu. Filistinlilerin olmadığı bir Gazze hayal eden Trump, gerçek niyetini açıkça dile getirdi. ABD’li birçok üst düzey yetkili, bu planların önceden hazırlandığını ve uzun süredir üzerinde çalışıldığını belirtti.
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz, Trump'ın Gazze çıkışının "Aylardır üzerine düşünülen bir fikir" olduğunu ifade etti. Waltz, Trump'ın Gazze için "gerçekçi bir çözüm olasılığı" göremediğini "7 Ekim'den bu yana" Gazze konusunda benzer şekilde düşündüğünü dile getirdi.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, X hesabından yaptığı paylaşımda Trump'ın "Amerika'yı tekrar yüceltelim" sloganına göndermeyle "ABD Gazze'yi yönetmek ve tekrar güzel kılmak için hazır" dedi. Rubio Hamas'ın Gazze'de barınamayacağını da söyledi.
İsrail'in BM Büyükelçisi Danny Dannon, Hamas'ın muhtemelen İsrail'in taleplerini kabul etmeyeceğini ve bu yüzden savaşa devam etmek zorunda kalacaklarını söyledi.
DONALD TRUMP’IN AÇIKLAMALARI ABD'DE KRİZE NEDEN OLDU!
Amerika Birleşik Devletleri’ndeki (ABD) Demokrat Parti’den kritik bir çıkış geldi. Donald Trump’ın açıklamalarını eleştiren parti yetkilileri, Gazze’ye yönelik açıklamaların dikkat dağıttığını ifade etti.
Connecticut Senatörü Chris Murphy, X hesabından yaptığı paylaşımda "Aklını yitirmiş" dedi. "Size bir haberim var: Gazze'yi devralmıyoruz" diyen Murphy, Trump'un gündem değiştirerek iç siyasette farklı bir algı oluşturmaya çalıştığını belirtti.
Kongre'nin tek Filistinli Amerikalı üyesi Rashida Tlaib ise Trump'ı "Açıkça etnik temizlik çağrısı yapmakla" suçladı.
ATEŞKESTEN SONRA ORTA DOĞU'YU NELER BEKLİYOR?
İsrail ile Hamas arasında imzalanan ateşkes anlaşmasının birinci aşaması tamamlandı. Bu süreçte İsrailli ve Filistinli esir takasları tamamlandı ve ikinci aşamayla ilgili görüşmelerin önümüzdeki günlerde başlaması öngörülüyor. Hamas, ateşkesin ikinci aşamasına hazır olduklarını belirtirken, İsrail'in bu süreçte nasıl bir tavır alacağı merak ediliyor. 15 ay süren savaşların ardından Orta Doğu'da sular duruldu fakat ABD Başkanı Donald Trump'ın Gazze'ye yönelik planları, bu sürecin bozulmasına neden olabilir. Gazze Şeridi'ne yönelik planlarını açıklayan Trump'ın bu süreçte nasıl bir yol izleyeceği ve İsrail'i nasıl yönlendireceği ise önümüzdeki günlerde belli olacak. Esir takasının ikinci ve üçüncü aşamasının 3 ay içinde tamamlanması ve Gazze Şeridi'ndeki yerleşim yerlerinin eski haline getirilmesi bekleniyor. Gazze kentinin geleceği ise Hamas - İsrail - ABD üçgeninde ilerleyecek sürece göre şekillenecek.
