İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Meclisi nisan ayı toplantılarının ilk oturumunda söz alan AK Parti'li Meclis Üyesi Muhammet Kaynar, İBB yönetimini borçlanma, bütçe açığı ve harcama kalemleri üzerinden sert şekilde eleştirdi. Kaynar, 2018 sonunda 26 milyar 760 milyon lira olan belediye borcunun, 2024 itibarıyla 215 milyar 297 milyona çıktığını belirterek, “5 yılda borç yüzde 704,54 arttı” dedi. İSKİ ve İETT borçları da dahil edildiğinde bu rakamın 264 milyar 916 milyon liraya ulaştığını söyledi.
İBB Saraçhane yerleşkesinde düzenlenen oturumda, AK Parti Grup Başkanvekili Kaynar, gündem dışı konuşmasında belediyenin mali yapısına ilişkin kapsamlı bir sunum gerçekleştirdi. Kaynar, 2024 yılına ait mali verileri paylaşarak belediyenin gelir-gider dengesindeki bozulmaya dikkat çekti.
İBB, 2024'te 59 milyar lira açık verdi
Kaynar, İBB’nin 2024 yılında toplam 179 milyar 634 milyon lira gelir elde ettiğini, buna karşılık 238 milyar 962 milyon lira harcama yaptığını belirtti. Aradaki farkın 59 milyar 328 milyon liralık bir bütçe açığına işaret ettiğini vurgulayan Kaynar, “Gelirinin yüzde 33 fazlasını harcamış. ‘Bereket geldi’ diyorlardı ama gerçekte yüzde 33 açık var” dedi.
Gelirlerin yüzde 86,46’sının merkezi idareden sağlandığını da kaydeden Kaynar, “179 milyar liralık gelirin 155 milyar lirası merkezi hükümetten vergi gelirleri payı olarak gelmiş” diye konuştu.
İBB’nin 2024 yılında 1 milyar 270 milyon liralık gayrimenkul satışı yaptığını aktaran Kaynar, kısa vadeli borçların 109 milyar 408 milyon, uzun vadeli borçların ise 105 milyar 869 milyon lira olduğunu, toplamda İBB borcunun 215 milyar lirayı geçtiğini söyledi. İSKİ ve İETT’nin de eklenmesiyle bu borcun 264 milyar lirayı aştığını dile getirdi.
2024 yılı bütçesinin yüzde 21 artırılarak 258 milyar liraya çıkarıldığını hatırlatan Kaynar, yapılan bütçe revizesinde dikkat çeken değişiklikler olduğunu söyledi. Kaynar, “Konser, yemek, organizasyon, araç kiralama ve tanıtım giderleri yüzde 98,68 artırılmış. Buna karşın metro yatırımları ve kamulaştırma giderleri yüzde 8,4 azaltılmış” dedi.
Araç kiralama giderlerinin de büyük oranda arttığını belirten Kaynar, 2024’te İBB’nin 1576, İSKİ’nin 454, İETT’nin ise 180 olmak üzere toplam 2 bin 210 binek araç kiraladığını söyledi. Hizmet alımlarına ayrılan toplam kaynağın 69 milyar 494 milyon lira olduğunu ve bu kalemde yüzde 120 oranında artış yaşandığını ifade etti.
Kaynar, 2024 yılında İBB’de çalışan personel sayısının 50 bin 589’a, İETT’de 12 bin 493’e ve İSKİ’de 9 bin 762’ye çıktığını kaydederek, toplam personel sayısının 72 bin 844 olduğunu belirtti. İETT’de personel sayısının bir yılda 3 bin 629 kişi arttığına dikkat çekti.
2024 yılı içinde yapılan 419 ihaleye de değinen Kaynar, toplam 90 milyar 597 milyon lira ve KDV bedelli bu ihaleler içinde, yalnızca bir tanesinin konser, dans gösterisi, sosyal medya reklamı, yemek ve uçak bileti gibi hizmetleri kapsadığını ve bu ihalenin toplam maliyetinin 1 milyar 345 milyon lirayı aştığını söyledi. Bu tür harcamalara dair kalemleri tek tek sıralayan Kaynar, "Konser ve dinletilere 280 milyon, dans gösterilerine 28 milyon, sosyal medya reklamlarına 1,3 milyon, yemek ve kokteyllere 43 milyon lira harcanmış" dedi.
AK Partili Kaynar, bazı ihalelerin usulsüz şekilde devredildiğini öne sürerek, “A firması ihaleyi almış, işi B firmasına yaptırmış. Aradaki fark 5 milyar 533 milyon lira. Eğer doğrudan B firmasına verilmiş olsaydı, bu para belediyenin kasasında kalacaktı” ifadelerini kullandı. Bu durumu "vahim bir tablo" olarak nitelendiren Kaynar, Sayıştay raporlarında da benzer usulsüzlüklere yer verildiğini hatırlattı.
İBB yönetiminden söz konusu iddialara ilişkin henüz bir açıklama gelmedi.
