Resmi Gazete'de yayımlanan yeni düzenlemeyle birlikte Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği güncellendi. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yapılan bu değişiklikler, binalarda sürdürülebilir su kullanımını teşvik eden sistemlerin zorunlu hale gelmesinin yanı sıra, yeşil sertifika uygulamaları ve elektrikli araç şarj üniteleri gibi çevre dostu unsurlar da içeriyor. Bu yeni yönetmelik, Türkiye'nin 2053 Net Sıfır Emisyon hedeflerine önemli bir katkı sağlayacak.
Yağmur Suyu ve Gri Su Sistemleri Zorunlu Hale Geliyor
1 Ocak 2026’dan itibaren, belli büyüklükteki kamu ve özel binalarda yağmur suyu ve gri su sistemlerinin kurulumu zorunlu olacak. Bu yenilik, çevreye duyarlı binaların artmasını sağlamayı amaçlıyor. Yağmur suyu sistemleri, çatı alanı ve depo hacmi belirli büyüklükteki binalarda kullanılacak. Bu sayede, yıllık ortalama 6,2 milyon metreküp su tasarrufu sağlanması hedefleniyor. Gri su ise binalarda sadece tuvalet rezervuarlarında kullanılacak şekilde arıtılacak.
Yeni yönetmelik ile yapılan düzenlemelerle, yağmur suyu ve gri su sistemlerinin kurulumu sayesinde 1,5 yılda Mogan Gölü kadar su tasarrufu edilmesi bekleniyor. Bu adımlar, Türkiye’nin su kaynaklarını daha verimli kullanarak doğal kaynakları korumayı hedefliyor. Geri dönüşüm ve su tasarrufu sağlamak, yeşil binalar için önemli bir aşama olarak öne çıkıyor.
Yönetmelikteki bir diğer önemli değişiklik, 2026’dan sonra inşa edilecek yeni kamu binalarının Yeşil Sertifika almasının zorunlu hale gelmesi. Bu sertifikaya sahip binaların enerji tasarrufu sağlanması, çevre dostu malzemelerin kullanılması ve geri dönüşümün artırılması hedefleniyor. Yıllık yaklaşık 600 milyon kilovatsaat enerji tasarrufu sağlanacağı öngörülen bu düzenlemeyle, Keban Barajı'nın aylık üretimi kadar enerji tasarrufu sağlanacak.
Engelsiz Çocuk Oyun Alanları Zorunlu Olacak
Yeni düzenlemeyle, 2.500 metrekare ve üzeri park alanlarında engelli çocuklar için özel oyun alanları oluşturulması zorunlu hale geldi. Bu alanlar, tüm çocukların birlikte oynayabileceği şekilde tasarlanacak ve her türlü engelli kullanımına uygun ekipmanlarla donatılacak. Ayrıca, parkların tuvaletleri ve yürüyüş yolları da engelli dostu olacak.
Yeni yönetmelik, elektrikli araçların yaygınlaşmasını desteklemek için şarj ünitelerinin kurulumunu kolaylaştıracak. Apartmanlar ve site otoparklarında elektrikli araç şarj ünitelerinin kurulumu için gerekli olan ruhsat şartı kaldırıldı. Ancak, bu üniteler için projelerin yangın yönetmeliğine uygun olarak hazırlanması ve idareye taahhütname sunulması gerekecek. Böylelikle, elektrikli araç şarj ünitelerinin kurulumu daha hızlı ve pratik hale gelecek.
Yönetmelikte ayrıca, binalardaki boşluklara güvenlik ağı konulması zorunluluğu getirildi. Sinema, tiyatro ve konferans salonları gibi mekanlar dışındaki tüm umumi binalarda, katlar arası boşluklarda ve düşme riski olan alanlarda güvenlik ağları bulunacak. Bu güvenlik önlemleri, bina kullanıcılarının can güvenliğini artırmayı amaçlıyor.
Rüzgar enerjisi kullanımı artarken, yönetmelikte rüzgar türbinlerinin kurulumu için de yeni standartlar getirildi. Bu türbinlerin beton kaide ve kuleleri ile ilgili inşaat alanı hesaplamaları daha net bir şekilde belirlenerek, yatırımcıların ödeyeceği ruhsat harçları şeffaf hale getirildi.
Yeni yönetmelik, binaların çevresel etkilerini en aza indirmek için yaşam döngüsü analizini zorunlu hale getiriyor. Yapıların karbon ayak izi hesaplanarak sınırlanacak ve düşük karbonlu malzemelere yönelerek maliyet avantajı sağlanacak. Bu analizler, 1 Ocak 2027’den itibaren zorunlu olacak.