Ukrayna'nın doğusundaki Rusya yanlısı ayrılıkçıların kontrol ettiği Donetsk bölgesinde bir mahkeme iki İngiliz ve bir Faslıyı idam cezasına çarptırdı. İngiltere mahkeme kararının uluslararası hukuka aykırı olduğunu belirterek derin kaygı duyduklarını dile getirdi.
Rusya'nın 24 Şubat'ta Ukrayna'ya karşı başlattığı işgalin sonrasında ele geçirilen askerlerin İngiliz Aiden Aslin ve Shaun Pinner ile Fas vatandaşı Sadun İbrahim olduğu açıklandı. İngiliz askerlerin Ukrayna'nın güneyindeki Mariupol kentindeki şiddetli çatışmalar sırasında ele geçirildiği, Faslı askerin ise Mariupol ile Donetsk arasındaki küçük bir köyde çatışırken teslim olduğu bildirildi.
Askerler, gözlemcilerin "göstermelik" olarak tanımladığı mahkemede paralı asker olarak faaliyet ve eylem yaparak kontrolü ele geçirme ve Donetsk'teki anayasal düzeni değiştirmekle suçlanıyordu. Mahkeme haklarında ölüm cezası verdiği askerlerin sivillerin yaralanmasına ve ölümüne sebebiyet, sivil ve sosyal alt yapıya da zarar verdiğini belirtti.
İdam kararından bir gün önce Rus devlet haber ajansı RIA Novosti'de yayımlanan bir videoda Pinner ve İbrahim'in şiddet kullanarak yönetimi ele geçirme, Aslin'in ise silah ve patlayıcı bulundurma suçlarını itiraf ettiği görüldü. Ancak yargıç kararını açıklarken askerlerin haklarındaki bütün suçlamaları kabul ettiğini belirterek adaletin yerini bulması için idam cezası verdiğini bildirdi.
Mahkemenin genellikle kapalı kapılar ardında yapıldığı ve Kremlin yanlısı seçilmiş medya kuruluşları dışında davaya ilişkin bilgi aktarımı olmadığı belirtildi.
İngiltere: Cenevre Konvansiyonu'na aykırı
İngiliz yetkililer ise idam kararıyla ilgili karardan "derin endişe" duyduklarını dile getirdi. Başbakanı Boris Johnson'ın sözcüsü savaş mahkumlarının siyasi amaçlara alet edilmemesi gerektiğini belirterek Cenevre Konvansiyonu'na göre savaş mahkumlarının savaşçı dokunulmazlığına sahip olduğunu ve çatışmalara katılmalarından dolayı kovuşturma açılamayacağını ifade etti.
Mahkemenin "paralı" olarak tanımladığı İngiliz askerler Ukrayna Deniz Kuvvetleri'ne mensup olduklarını belirtti. Aslin'in ailesi de İngliz basınına yaptığı açıklamada Kremlin'in "paralı asker", hatta "casus" iddialarının aksine İngiliz askerin yaklaşık dört yıldır Ukrayna donanmasında hizmet verdiğini kaydetti.
Cenevre Konvansiyonu muvazzaf askerlere savaş mahkumları kapsamında muamele edilmesini öngörüyor. Askerlerin mahkeme kararına bir ay içinde itiraz etme hakkı bulunuyor. Savunma avukatları müvekkillerinin kararın temyizi için başvuracağını açıkladı.
Rusya'da idam cezası için geçici yasak bulunuyor ancak Rusya'nın kontrolündeki Donetsk'te böyle bir durum söz konusu değil. İngiliz basını Rusya'nın İngiltere üzerinde baskı kurarak esir değişimi ya da başka konularda taviz almaya çalışmayı amaçladığını öne sürüyor.
