Batı Nil virüsü, çoğunlukla sivrisinekler tarafından bulaşan ve insanlarda hafif ila şiddetli hastalıklara neden olabilen bir virüstür. İlk kez 1937 yılında Uganda'nın Batı Nil bölgesinde tespit edilen bu virüs, o zamandan beri farklı kıtalara yayılmış ve ciddi salgınlara yol açmıştır. Özellikle yaz ve sonbahar aylarında, sivrisineklerin aktif olduğu dönemlerde daha yaygın hale gelir.
BATI NİL VİRÜSÜNÜN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Batı Nil virüsü enfeksiyonu genellikle hafif belirtilerle seyredebilir, hatta birçok kişi enfekte olduğunun farkına bile varmayabilir. Bununla birlikte, virüsün semptomları kişiden kişiye değişebilir. En yaygın belirtiler arasında şunlar vardır:
- Ateş
- Baş ağrısı
- Halsizlik
- Kas ağrıları
- Bulantı
- Kusma
- Karın ağrısı ve ishal
- Cilt döküntüsü
- Kas titremesi ve kasılmalar
- Uyku hali
- Koma
Vakaların yaklaşık %20'sinde bu belirtiler ortaya çıkar ve genellikle 3 ila 14 gün içinde kaybolur. Ancak, virüs merkezi sinir sistemini etkilediğinde, daha ciddi komplikasyonlar meydana gelebilir. Bu komplikasyonlar arasında menenjit (beyin zarlarının iltihabı) ve ensefalit (beyin iltihabı) yer alır. Şiddetli vakalarda kas güçsüzlüğü, nöbetler, hatta ölüm riski dahi vardır. Yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıf olan kişiler, bu ciddi komplikasyonlara karşı daha savunmasızdır.
NASIL BULAŞIR?
Batı Nil virüsü, esas olarak enfekte sivrisineklerin ısırması yoluyla bulaşır. Sivrisinekler, virüsü enfekte kuşlardan alır ve insanlara bulaştırır. Hastalığın insandan insana doğrudan bulaşması veya temas yoluyla geçişi söz konusu değildir. Ancak organ nakli veya kan transfüzyonu yoluyla bulaşma vakaları kaydedilmiştir. Ayrıca, virüs hamilelik sırasında anneden fetüse geçebilir veya emzirme yoluyla bulaşabilir ancak bu durumlar da çok nadir görülür.
TEDAVİSİ VAR MI?
Batı Nil virüsüne karşı spesifik bir antiviral tedavi mevcut değildir. Çoğu insan, belirtileri hafifletmek ve komplikasyonları önlemek amacıyla destekleyici tedavi alır. Hafif vakalarda, ateş düşürücüler, ağrı kesiciler ve bol sıvı tüketimi yeterli olabilir. Ciddi vakalarda, hastanede yatış ve yoğun bakım gerekebilir. Özellikle menenjit veya ensefalit gelişen hastalar için yoğun bakım desteği hayati önem taşır.
KORUNMAK İÇİN ALINABİLECEK ÖNLEMLER
Virüsten korunmak için aşağıdaki önlemler önerilmektedir:
- Sivrisineklerin aktif olduğu akşam saatlerinde açık alanlarda uzun süre kalmaktan kaçınılmalı; kalınması durumunda kapalı giysiler tercih edilmelidir.
- Pencerelere ve kapılara sineklik takılmalıdır.
- Sineklerin yoğun olduğu dönemlerde cibinlik kullanılmalıdır.
- Kapalı alanlarda hava akışını sağlamak için vantilatör veya klima kullanılmalıdır.
- Sivrisineklerin üreme alanları ortadan kaldırılmalıdır.
- Lastik tekerlekleri, teneke kutular, boş saksılar ve su varilleri gibi sivrisineklerin üreyebileceği su birikintileri düzenli olarak temizlenmeli ve bakım yapılmalıdır.
- Suyu biriktiren kaplar ve oyuncaklar düzenli olarak boşaltılmalı, kullanılmadıklarında ters çevrilmelidir.
- Hayvan sulukları ve yalakları düzenli olarak temizlenmeli ve içindeki sular haftada en az üç kez değiştirilmelidir.
- Açık foseptik çukurlar kapatılmalıdır.
- Evlerin çevresindeki küçük su birikintileri kurutulmalıdır.
Sağlık Bakanlığının hazırladığı Batı Nil Virüsü broşürü:
