Türkiye, somon ihracatında tarihi bir büyüme yaşadı. 2024 yılı itibariyle Türk somonu ihracatı, bir önceki yıla göre yüzde 26 artarak 497 milyon 968 bin 66 dolara yükseldi. Bu başarıda en büyük pay ise Rusya'ya yapılan ihracattaki büyük artışa dayanıyor.
Somon İhracatında Rusya İle Ticaret Büyüyor: Yüzde 53 Artış
2023'te 396 milyon dolara ulaşan Türk somonu ihracatı, 2024 yılında 497 milyon doları geçti. Miktar bazında da benzer bir artış yaşandı. 2023’te 63 bin 158 ton olan somon ihracatı, 2024’te 78 bin 76 tona yükseldi. Bu artış, geçtiğimiz yıl Türk somonunun uluslararası pazarlarda büyük bir ilgi gördüğünü gösteriyor.
Somon ihracatındaki artışta, Karadeniz'deki kafeslerde yetiştirilen somonların payı oldukça büyük. İç sulardaki çiftliklerde belli bir büyüklüğe ulaşan somonlar, daha sonra Karadeniz’deki kafeslere aktarılıyor ve buradan dünyaya ihraç ediliyor.
Türk somonunun en büyük alıcılarından biri olan Rusya, 2024 yılında önemli bir büyüme gösterdi. Türkiye, Rusya Federasyonu'na 2024 yılında 58 bin 342 ton somon ihraç etti ve karşılığında 355 milyon 685 bin 203 dolar gelir elde etti. Bu, 2023 yılına kıyasla yüzde 41 artış anlamına geliyor. Değerde ise büyük bir sıçrama yaşandı; 2023’te Rusya'ya yapılan somon ihracatının değeri 231 milyon dolar iken, 2024’te bu rakam yüzde 53 artarak 355 milyon dolara ulaştı.
Rusya'nın ardından gelen ülkeler ise Almanya ve Vietnam oldu. Almanya, 35 milyon 761 bin dolar değerinde somon alırken, Vietnam ise 26 milyon 565 bin dolarlık alımlarla Türk somonu ihracatına katkı sağladı.
Doğu Karadeniz Bölgesinde Somon İhracatında Yükselen İhracat Rakamları
Doğu Karadeniz, Türk somonu ihracatında önemli bir rol oynamaya devam ediyor. 2023’te Doğu Karadeniz’den yapılan somon ihracatı 157 milyon dolar seviyesindeyken, 2024’te bu rakam 191 milyon dolara çıkmış durumda. 2023’te 26 bin 702 ton somon ihraç edilirken, 2024’te bu miktar 30 bin 971 tona yükseldi. Böylece, bölgeden yapılan ihracat geçen yıl yüzde 16 artarken, değer bazında da yüzde 21’lik bir artış sağlandı.
Türk somonu sektörü, artan ihracatla birlikte yeni pazarlar için de harekete geçti. DKİB Su Ürünleri Sektör Komitesi Başkanı İsmail Kobya, Türk somonunun dünya çapındaki potansiyelini daha da artırmayı hedeflediklerini belirtti. Özellikle geleneksel pazar olan Rusya'nın yanı sıra, ABD, AB ve Uzak Doğu pazarlarında da etkinliği artırmak için fuarlara katılmayı planladıklarını ifade etti.
İspanya, Çin ve Japonya’da katılmayı planladıkları fuarlarla Türk somonunun global pazarlarda daha fazla yer bulmasını hedefliyorlar. Ayrıca, Türk somonunun katma değerini artırmak amacıyla teknik inceleme gezileri düzenlenerek üretimin kalitesi de yükseltilecek.
Türk somonu sektörü, artan ihracat rakamlarıyla dünya çapında adını duyurmaya devam ediyor. İsmail Kobya, somon sektörünün büyük bir potansiyele sahip olduğunu ve bu potansiyelin her geçen yıl daha da arttığını belirtti. Türk somonunun dünya pazarlarında daha fazla alıcı bulması ve ülke ekonomisine katkısının artması bekleniyor. Bu olumlu gelişmeler, hem iç sularda hem de Karadeniz’deki çiftliklerin daha verimli çalışmasını sağlarken, Türk tarımının küresel anlamda daha da rekabetçi hale gelmesini mümkün kılacak.
