Türkoloji dünyasının önemli isimlerinden Prof. Dr. Zeynep Korkmaz, 103 yaşında hayatını kaybetti. Türk Dil Kurumu’nun (TDK) resmi sosyal medya hesaplarından yaptığı açıklamayla duyurulan vefat haberi, akademik camiada büyük üzüntü yarattı. Peki, Prof. Dr. Zeynep Korkmaz kimdir? Akademik kariyerinde hangi çalışmalara imza atmıştır? İşte, hayatı ve eserleri…
Zeynep Korkmaz Kimdir?
1921 yılında Nevşehir’de doğan Prof. Dr. Zeynep Korkmaz, Türk dili alanında yaptığı önemli çalışmalarla tanınan bir akademisyendi. Babası, Nevşehir’in Uçhisar ilçesinde yerleşik kervan tüccarı Hacı Osman Ağa’nın torunlarından Yusuf Hüsnü Bey, annesi ise yine aynı aileden Şefika Hanım’dır.
Korkmaz, yükseköğrenimine Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi (DTCF) Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde başladı. Öğrencilik yıllarında Yücel ve Ülkü dergilerinde yazılar kaleme aldı. 1944 yılında fakülteden mezun olduktan sonra akademik kariyerine yine aynı kurumda başladı.
Akademik Kariyeri ve Bilimsel Çalışmaları
Prof. Dr. Zeynep Korkmaz, 1945 yılında DTCF’de "ilmî yardımcı" olarak göreve başladı ve 1948’de Türk Dili Bölümü’ne asistan olarak atandı. Burada ünlü Türkolog Saadet İshaki Çağatay’ın yanında çalıştı. 1950 yılında "Güney-Batı Anadolu Ağızları: Ses Bilgisi (Phonetique)" adlı teziyle doktor unvanını kazandı.
1954 yılında Almanya’nın Hamburg Üniversitesi’ne bağlı Institut für Kultur und Sprache der Vorderen-Orients’te misafir asistan olarak bulundu. Burada ünlü Türkolog Annemarie von Gabain ve Altaist Omeljan Pritsak ile çalışma fırsatı yakaladı.
Türkiye’ye döndükten sonra akademik çalışmalarına hız kesmeden devam eden Korkmaz, 1957 yılında doçent, 1964 yılında ise "Nevşehir ve Yöresi Ağızları" adlı çalışmasıyla profesör unvanını aldı.
Türk dili üzerine yaptığı araştırmalarla büyük yankı uyandıran Korkmaz, 1967 yılında "Türk Dilinin Tarihî Akışı İçinde Atatürk ve Türk Dili" adlı kitabıyla Yunus Nadi Armağanı birinciliğini kazandı.
Türk Dil Kurumu’ndan Taziye Mesajı
Türk Dil Kurumu, resmi sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, Prof. Dr. Zeynep Korkmaz’ın vefatını şu ifadelerle duyurdu:
"Türklük biliminin farklı meselelerine dair yaptığı çalışmalar ve hazırladığı eserlerle Türk Dil Kurumuna ve Türk diline önemli hizmetleri olan, Türklük biliminin ulu çınarlarından Prof. Dr. Zeynep Korkmaz vefat etmiştir. Kıymetli hocamız Prof. Dr. Zeynep Korkmaz’ın vefatı dolayısıyla ailesine, sevenlerine ve Türkoloji camiasına başsağlığı dileriz."
Zeynep Korkmaz’ın Bilime Katkıları ve Eserleri
Prof. Dr. Zeynep Korkmaz, Türk dili ve lehçeleri üzerine yaptığı derinlemesine çalışmalarla akademik dünyaya önemli katkılar sundu. Özellikle Türkiye Türkçesi’nin tarihi gelişimi, ağız araştırmaları ve dil bilgisi üzerine yayımladığı eserler, alanında temel başvuru kaynakları arasında yer aldı.
Öne çıkan eserlerinden bazıları şunlardır:
- Güney – Batı Anadolu Ağızları
- Türk Dili Üzerine Araştırmalar (1, 2, 3, 4. Ciltler)
- Türkiye Türkçesinin Temeli Oğuz Türkçesinin Gelişimi
- Türkiye Türkçesi Grameri – Şekil Bilgisi
- Türkçede Eklerin Kullanış Şekilleri ve Ek Kalıplaşması Olayları
- Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü
