Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan personeller için 696 Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile taşeronda kalan işçiler kadroya geçirilmesine rağmen 750 bin işçinin 30 yıldır beklediği özlük haklarında düzenleme yapılmaması vatandaşları mağdur etti.
TÜRK-İŞ 696 KHK'LI İŞÇİLER İÇİN NE DEMİŞTİ?
TÜRK-İŞ Yönetim Kurulu, kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam ettirilmek üzere, 696 sayılı KHK ile daimi işçi kadrosuna alınan işçilerin sendikal yapılanmasına ilişkin daha önce yapmış olduğu açıklamada, düzenlemenin kalıcı hale getirilmesi gerektiğini belirterek,
“Kamuoyunda yaygın olarak ‘kamuda taşeron çalıştırılması’ olarak bilinen uygulama 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname çerçevesinde düzenlenmiştir. Buna göre, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı kapsamında kamu kurum ve kuruluşlarında çalıştırılan işçilerin, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarında sürekli işçi pozisyonunda ya da mahalli idarelerin kurdukları şirketlerde istihdam edilmeleri sağlanmıştır.
Konfederasyonumuz bu düzenlemeyi, eksikliklerine rağmen olumlu karşılamış, ancak kamuda istihdam edilen bu işçilerin ücret ve ikramiye ile özlük hakları başta olmak üzere, çalışma şartlarının iyileştirilmesini talep etmiş, her platformda bu talebini seslendirmiştir.
696 sayılı KHK ile 6356 sayılı Kanuna eklenen geçici 7. maddeyle, bu işçilere uygulanacak düzenlemeler belirlenmiş ve işkoluna göre sendikalaşma ilkesine geçici bir süreyle istisna getirilmiştir. Bu düzenlemeye Konfederasyonumuz baştan itibaren karşı çıkmış, yardımcı işlerde çalışanların asıl işin yapıldığı işkolu bünyesindeki sendikada yer almaları gereğini savunmuştur. Nitekim iş hukuku mevzuatımız da bu şekilde düzenlenmiştir.
Ancak, 696 sayılı KHK ile belirlenen bu istisnai durumun sürekli hale getirilmesi hususunda tartışma yaratılmaya çalışıldığı, bugünlerde basına yapılan bir takım açıklamalardan anlaşılmaktadır.
Mahalli idarelerde çalışanlar için 696 sayılı KHK’nın öngördüğü geçici süre sona ermiş ve yasal düzenleme çerçevesinde sendika üyelikleri devam etmiştir. Burada sorun görmeyenler kamu kurumları söz konusu olduğunda, çalışma hayatında yıllardır var olan mevcut düzenlemenin değişmesini istemektedir.
696 sayılı KHK, belirtilen tarihler içerisinde uygulanmak üzere yapılan geçici bir düzenlemedir. Dolayısıyla bu düzenlemelerin kalıcı hale getirilmesi ya da sürelerinin uzatılması yönünde yapılacak işlemin KHK’nın amacına aykırı olacaktır.
Bu sebeple 696 sayılı KHK’nın mahalli idarelerde 01 Temmuz 2020 tarihinde geçerliliğinin bitmiş olması gibi, Kamu Kurum ve Kuruluşlarında da 01 Kasım 2020 tarihinde bitmesi ve 6356 sayılı kanunun öngördüğü hukuki süreçlerin devam ettirilmesi esastır.
696 sayılı KHK’nin geçiş hükümlerinin kalıcı hale getirilmesi ya da süresinin uzatılması;
Ülkemizde 1947 yılından beri uygulanmakta olan işkoluna göre sendikalaşma modeline göre oluşan sendikal düzeni alt üst edecek ve sendikalar arasındaki çekişmeleri kavgaya dönüştürecektir. Bu uygulamada değişikliğe gidilmesi özel sektör için de olumsuz yönde bir emsal oluşturabilecek ve çoklu sendikanın yol açacağı rekabet şartları işyerindeki verimi ve iş barışını olumsuz etkileyecektir.
Bu istisna hükmün işyeri kavramını yok edip sanal işyerlerinin kurulmasını öngörmüş olması, işyerinin ölçüt alındığı yerleşmiş diğer iş hukuku kavramlarına da büyük zarar verecektir. Bir işyerinde sadece bir toplu iş sözleşmesi olması kuralı ortadan kalkacağı için, aynı kamu işyerinde çalışma koşullarını düzenleyen birden çok toplu iş sözleşmesi söz konusu olabilecektir.
Bu durum işyerinde iş barışını bozacağı gibi, kamu kurum ve kuruluşları bakımından, birden fazla sendikayla muhatap olup birden fazla toplu sözleşme bağıtlamak zorunda kalmaları sonucunu doğuracağı için, toplu pazarlık süreçlerini yönetilemez hale getirecektir.
Açıklanan sakıncaları beraberinde getiren istisna hükmünün sürdürülmesinin toplu iş sözleşmesi düzeninde eşitliğe aykırı sonuçlar doğurması da kaçınılmaz olacaktır. Mahalli idareler yönünden 01.07.2020 tarihi itibariyle 6356 sayılı Kanunun öngördüğü düzene hiçbir uygulama sorunu yaşanmaksızın geçilmiştir. Kamu kurum ve kuruluşları yönünden de 01.11.2020 tarihi itibariyle 6356 sayılı Kanunun öngördüğü düzene geçilecektir.
Bu bağlamda, 696 sayılı KHK’nin öngördüğü geçiş süreci sonunda Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununun 4. maddesinde öngörülen işkoluna göre sendikalaşma ilkesinin muhafaza edilerek Kanunun öngördüğü modelde devam edilmesi gerektiği yönündeki görüşümüzü kamuoyunun bilgilerine sunarız.” şeklinde yönetim tarafından açıklama yapılmıştı.
Bilindiği üzere Kamuda alt işveren yanında çalışmakta olan kişilerin birçoğu 696 sayılı KHK 127. maddesi ile 04.02.2018 tarihinde Kamuda sürekli işçi kadrosu ile istihdam edildi. Diğer yandan, KHK'da bulunan madeler zaman içerisinde birçok mağduriyete sebep oldu.
750 BİN KAMU İŞÇİSİ MAĞDUR EDİLDİ!
Kamuda taşeron olarak istihdam eden işçiler kadroya geçirilirken, EYT yasası çıkması ile beraber işlerine son verilmesi sorunu ile karşı karşıya kaldı. Peki kamu işçileri ile ilgili son durum ne?
Devlete bağlı olarak kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan işçiler, 2018 yılında çıkartılan bir yasa ile kadroya geçirildi. İlk süreçte alımlar 900 bin civarında olurken daha sonra 750 bin kişi ise taşeron işçi olarak istihdam ettirilmeye devam edildi.
Çalışanların sözleşmelerinin iptal edilmerek çıkartılan yasa ile emekliliği dolan kişiler için hiçbir düzenleme olmadan işten çıkartılma kararı alındı.
ÖMER FETHİ GÜRER'DEN DESTEK GECİKMEDİ!
Cumhuriyet Halk Partisi Niğde Milletvekili Öme Fethi Gürer kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan ve çıkartılan bir yasa ile zorunlu olarak emekli edilen vatandaşlara destek verdi. Gürer, 2018'den bu yana zorunlu olarak emekli edildiklerini belirten Gürer, ''696 sayılı KHK kapsamında 2018den bu yana zorunlu emekli edilen kamu işçileri İşe İadesi için düzenleme yapılmalıdır'' şeklinde yaptığı açıklama ile destek verdi.
696 sayılı KHK kapsamında 2018den bu yana #ZorunluEmekli edilen kamu işçileri İşe İadesi için düzenleme yapılmalıdır.
— Ömer Fethi Gürer (@fethigurer) December 14, 2023
