TBMM Genel Kurulunda, Emeklilikte Yaşa Takılanlarla (EYT) ilgili düzenlemeleri içeren Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifinin tümü üzerindeki görüşmelerin tamamlanmasının ardından EYT yasası çıktı. Ancak uzun zamandır doğum borçlanması bekleyen anneler kapsama alınmadı.
Uzun zamandır doğum borçlanması bekleyen, aralarında 68 yaşın üzerinde kadınların da bulunduğu doğum borçlanması mağdurları; yaşları, sağlık durumları nedeniyle iş bulamamakta bunun yanında doğum borçlanması da yapamadığından ötürü emekli olamadan ömürlerini geçirmekte.
STAJ AYRIMCILIĞI İSTEMİYORLAR
Staj yapan anneler doğum borçlanma hakkından faydalanırken staj yapmayan annelerin doğum borçlanma hakkından faydalanamaması, çocukları nedeniyle işten ayrılan annelerin doğum borçlanmasıdan faydalanırken çocukları nedeniyle çalışma hayatını ertelemiş annelerin doğum borçlanmasından faydalanamamaları borçlanma bekleyen annelerin tepkilerini çekti.
Doğum borçlanması isteyen anneler, sigorta girişi öncesinde olan doğumları için de borçlanma hakkı isterken doğum borçlanmasında sigorta girişi şartı ve staj şartı isteminin olmamasını, doğum borçlanması hakkının tüm annelere verilmesini talep ediyor.
İşçi Haber'e konuşan doğum borçlanması bekleyen anneler yaşadıkları haksızlığı şu sözlerle anlattı:
Semra hanım, '' Yaş 68 oldu. 20 yıl SGK var, 1 prim yılı kalmış ve 500/600 anne muhtaç, mağdur. Eşitsiz yasa. bizi mezarda emekliligi layık gördü. Bu da bir ilgilenilmemiş durumdur.'' dedi.
''SGK öncesi doğum borçlanması bekleyen, emeklilik yaşı geçtiği halde prim eksikliği nedeniyle emekli olamayan, deprem bölgesinde yaşadığı için mecburen il değişikliği yapan anneler de doğum borçlanması bekliyor.''
Ben ne zaman ve kim tarafından emekli edilicegim? Kim sahip çıkacak annelere? 67 yaşındayim, ötelenerek değersizleştirildik. Evlat eline muhtaç edildik, neden ? 19 yıl çalıştım, maaşımdan vergiler alındı, vatandaşlık görevimi yaptım devlet neden beni emekli etmiyor? 1,5 prim yılım kaldı SGK öncsi doğum neden yasak bize? Erkek çalışmadan askerligini borçlanıyor. Adaletli mi? Dünyada örneği var mı? Mezarda emekli olmak vebaldir, bizimle helelalleşiniz lütfen, size bu yakışır.
Ben 51 yaşında bir anneyim. İlk doğumun 1988 yılında oldu. 1995 yılında SGK girişim oldu ve 1997 yılında da ikinci doğumum oldu. Prim günümü tamamlamak için doğum borçlanması yapmak istedim ama ilk doğumum SGK girişimden önce olduğu için yapamayacağımı söylediler. Yurt dışından gelen kadınlar doğum borçlanması yapabiliyor, erkekler askerlik borçlanması yapabiliyor ama biz annelere adaletsizlik yapılıyor. Ve bizlerin bu yaştan sonra iş bulabilmemiz çok zor. Özellikle turizm bölgesinde yaşayan annelerde yabancı dil yok ise iş bulmak neredeyse imkansız. Sesimizi duyuramıyoruz. Biz annelerin isteği SGK girişi öncesi doğumları borçlanıp emekli olabilmek.
SGK öncesi doğum borçlanması yasasının çıkmasını isteyen bir anneyim. 2007 SGK girişliyim. 16 yıldır çalışıyorum bundan önce de çalıştım ama sigortamız gösterilmedi. 4 çocuk annesiyim. Doğumlarım SGK girişinden önce olduğu için doğum borçlanmasından faydalanamıyorum. 58 yaşındayım eksik günlerimi, doğumları borçlanarak tamamlamak istiyorum. Şu an deprem mağduru ve işsizim. Çalışma enerjimizi kaybettik. Kimse işe almıyor. Eksik günleri tamamlamanın tek yolu doğum borçlanması. Anneler arasındaki ayrımcılığa son verilmesini istiyoruz. Bu durum Anayasa'nın eşitlik ilkesine de aykırı. Deprem bölgesinde mağdur anne çok. Ayrıca iş yerleri kapalı. Bu anneler primlerini nasıl tamamlayacak? Anneler arasında ayrım yapılması etik açıdan da hoş karşılanmıyor. Yaşı ilerlemiş annelerin bu isteklerinin yasalarla teminat altına alınmasını ısrarla talep ediyoruz.
10 mart 2000 tarihinde semt pazarlarında seyyar pazar esnafıyken mecburi oda kaydı yaptırdım. 13 Aralık 2004 yılında SGK girişim oldu. Bu tarihler arası Bağ-Kur'a para yatıramadığım için Bağ-Kur'a borçlanma hakkım silinmiş. Bağ-Kur'lu kadın olarak 9000 gün nasıl çalışabilirim? 3 çocuk büyüttüm. Pazarda ve dükkanda yanımda çocuklarla yıprandım. Bir de tescil öncesi doğan çocuklarım için doğum borçlanması yapamıyorum. Artık gücüm kalmadı. Bağ-Kur primde çok yüksek ve yatıramıyorum. Eşimin sosyal güvencesinden de faydalanamıyorum. Doktora da gidemiyorum. Raporlu ilaçlarımı da alamıyorum. Kronik kas romatizması (fibromiyalji), kronik sedef romatizması, kronik kireçlenme ve kronik faranjit gibi hastalıklarıma karşın doktor hiç bir şeye uzanmamamı özellikle yükseğe uzanmamamı tembihliyor. 15 yılı geçti fakat bu hastalıklarımdan dolayı malülen de emeklilik hakkı verilmiyor. Eşim asgari ücretle çalışıyor ve kiracıyız. 53 yaşındayım ve iş veren de yok. Ne yapacağımı bilemiyorum.
Merhabalar, ben Kadriye Aydemir. Ben 54 yaşında 3 çocuk annesi bir kadınım. İlk doğumum 1989'da oldu. 3 çocuğu büyüttükten sonra iş hayatına girdim. Ama geç girdiğim için çalışma hayatında prim eksiğim var. Yaşım ilerlediği için iş bulma imkanım yok ayrıca primi kendim ödemem için de maddiyatım uygun değil. Bu açıdan eğer bu yasa çıkarsa bankadan kredi alarak borçlanıp eksik primleri tamamlayıp emekli olma hayalim gerçek olacak. Bu yasa çıkmazsa 65 yaşında bile emekli olamayız. Emeklilik hayalimiz yarım kalacak. Sizden ricam eşitlik ve adalet. Yurt dışı askerlik doğum öncesi borçlanma olduğu gibi biz annelere bu yasanın çıkması bizi çok mutlu edecek lütfen bize bu konuda yardımcı olun dualarımız sizinle.
SGK öncesi ve sonrası doğan çocuklar için doğum borçlanması staj şartı gözetmeksizin her annenin hakkıdır.Kadınlar, çocukları nedeniyle işe geç başlayabiliyor ya da işten ayrılmak zorunda kalabiliyor. Emekliliğe geç kalan anne artık çalışma enerjisini yitiriyor. Bunun yanında yaşı nedeniyle de kolay kolay iş bulamıyor.