Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu'nun (DİSK) 2016'da 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü kutlamalarının engellenmesini, AYM hak ihlali saymadı.
Resmi Gazete'de yer alan karara göre, DİSK, 2016'da 1 Mayıs kutlamaları için İstanbul Valiliği'ne başvuruda bulundu.
Valilik, o dönem yaşanan terör olayları nedeniyle kutlama ve gösteriler için Yenikapı miting alanı, Maltepe sahil alanı, Kadıköy yeni salı pazarı alanı, Kartal Meydanı alanı, Pendik cumartesi pazar alanı, Bakırköy Cumhuriyet Meydanı, Bakırköy cumartesi halk pazarı alanı ve Beylikdüzü Fatih Sultan Mehmet Camisi otopark alanlarının belirlendiği gerekçesiyle talebi reddetti.
Ayrıca, cevap yazısında, Taksim Cumhuriyet Anıtı'na çelenk ve Kazancı Yokuşu başına karanfil bırakılarak saygı duruşunda bulunulacağı belirtildi.
DİSK'in, valiliğin talebin reddine ilişkin işleminin yürütmesinin durdurulması ve iptali istemiyle açtığı dava, İstanbul 13. İdare Mahkemesi'nce reddedildi. İstinaf başvurusunun da reddi üzerine DİSK, Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuruda bulundu.
Başvuruyu inceleyen Yüksek Mahkeme, 6'ya karşı 8 üyenin oy çokluğuyla, Anayasa'nın 34'üncü maddesinde güvence altına alınan toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlal edilmediğine karar verdi.
GEREKÇELİ KARAR AÇIKLANDI
Anayasa Mahkemesi'nin gerekçesinde toplantı ve gösteri yürüyüşünün yapılacağı mekanın seçiminin, kural olarak düzenleyicilerin takdirinde olması ancak kamu düzeninin de gözetilmesi gerektiği kaydedildi.
Gerekçede, toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının devlete, kamu düzeninin korunması için ihtiyaç duyulan koruyucu tedbirleri alması için pozitif yükümlülükler yüklediği ifade edildi.
Alması gereken tedbirler kapsamında devletin, bireylerin toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleyecekleri mekanı yasaklayabileceği, böyle bir mekana erişime sınırlı olarak izin verebileceği veya alternatif bir toplantı mekanı sunabileceği belirtilen gerekçede, İstanbul Valiliği'nin, kamu düzeni ile kamu güvenliği gerekçesiyle talebi uygun bulmadığı aktarıldı.
Anayasa Mahkemesi'nin gerekçesinde, anılan hakkın tamamen ortadan kaldırılmadığı, idarenin alternatif bir mekan önererek ve Taksim Meydanı'nda belirli sayıda kişinin anma etkinliği yapmasına izin vererek, dar kapsamlı bir sınırlama yoluna gittiği de belirtildi.
6 ÜYENİN KARŞI OY GEREKÇELERİ
Anayasa Mahkemesi Başkanı Zühtü Arslan, Başkanvekili Hasan Tahsin Gökcan ve 4 üye ise çoğunluk görüşüne katılmadı.
Karşı oy gerekçelerinde, Taksim Meydanı'nın, işçi örgütü ve temsil ettiği kitle için önemi vurgulanarak, idarenin, 1 Mayıs günü Taksim'de toplantı yapılamayacağına ilişkin yeterli gerekçe ortaya koymadığı, somut bir değerlendirme yapmadığı kaydedildi.
Somut olgulara yer vermeyen soyut nitelikteki tehlike ve güvenlik varsayımlarına dayalı bazı değerlendirmelerle insan haklarına müdahale edilemeyeceği aktarılan karşı oy gerekçelerinde, Anayasa'nın 34. maddesinde teminat altına alınan temel hakkının ihlal edildiğine karar verilmesi gerektiği belirtildi.