Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, EYT çalışmasına ilişkin yasal düzenlemeyi aralık ayında Meclis’e sunacaklarını açıklayarak, “Kapsamlı bir çalışma yaptık. Şu anda EYT şartlarını oluşturan 1,5 milyon insanımız var. Bu şartları taşıyanların yüzde 87’si özel sektörde. EYT, 2023’te uygulanacaktır. Bu sorunu çözüyoruz. Öyle beklemeye niyetimiz yok. Aralık ayında Meclis’e geldiğinde göreceksiniz. Bu sorunun bilinmeyen ya da göz ardı edilen tarafı şudur; EYT’li insanların büyük çoğunluğu 4/A’lılardır yani SSK primi ödeyen işçilerimizdir. Dolayısıyla onların da önemli bir kısmı, yaklaşık yüzde 87’si bir işte çalışmaktadır. Özel sektör kıdem tazminatı sorunuyla karşı karşıya kalacaktır.” dedi.
Bakan Bilgin’in açıklamaları sonrası; kaç kişinin emekli olacağı, EYT’lilerin kamuda mı özel sektörde mi daha fazla olduğu ve EYT düzenlemesi sonrası kamuda istihdam fırsatının doğup doğmayacağına yönelik sorular, vatandaşların kafasını karıştırdı.
Bu soruların yanıtı ise TGRT Ana Haber Sunucusu Ekrem Açıkel’den geldi.
?Bakan Bilgin, EYT Yasası’nın aralıkta çıkacağını resmen açıkladı.
— TGRT HABER (@tgrthabertv) November 11, 2022
?Akıllardaki sorular: Kaç kişi emekli olacak, EYT’liler kamuda mı yoksa özel sektörde mi daha fazla?
?ETY sonrasında kamuda istihdam fırsatı doğacak mı?@ekremacikel İle TGRT Ana Haber#pesetme etiketine yazın pic.twitter.com/DmczvxTspI
Açıkel’in konuyla ilgili açıklamaları şöyle:
“Etiketimiz, ben seçtim, bilinçli olarak yazdık. ‘Pes etme’. Evet pes etmeyeceksin, yere düşsen de, haksızlığa uğrasan da, yara bere içinde kalsan da ayağa kalkıp mücadele edeceksin.
EYT kitlesi de böyle yaptı. Mesele yatayım, maaşımı alayım, uzatayım ayaklarımı değil. Mesele bir hak öyküsü, hak mücadelesiydi.
Pek çok alanda olduğu gibi Türkiye’de ve başarıldı. Tarihi cümleleri duydunuz, o zaman hiç uzatmayacağım, meselenin içine girelim, kaderdaşlarım bekliyor.
3 önemli soru, şimdi ne olacak, bu açıklama nasıl yorumlanmalı? Başlayayım.
Birinci soru şu: ‘Yaş şartının kaldırılmasıyla 1 buçuk milyon kişi emekli olacak’ dedi Vedat hoca. Yaş artık kalktı ve EYT çıktı. 1 buçuk milyon insan emekli olacak, biri de benim. Peki bu ne anlama geliyor? Şimdi 2 türlü yorumlamak lazım. Özgür Erdursun hocamla konuştum bugün. O da benzer yorumu yaptı.
Bir olumlu yorumlayalım, hayra yoralım. Müjde EYT’liler, yaş şartı yok. Zaten sayımız çok azaldı. 1 buçuk milyon rakamı da yaş şartı aranmadan emekli edildiğinde, 99 öncesi geride kimse kalmadan tüm haklarımızı alarak emekli olacağız demektir. Zaten bizim istediğimiz de bu.
Son anda bir şart gelebilir mi? Olumsuz yoruma bakalım. 1 buçuk milyonun acaba negatif yorumu olabilir mi? Şüpheli durum: Şimdi şartları biliyorsunuz o yasa çıktı, Yaşar Okuyan’a selam olsun. Bugün tarihin çöpüne gitti. Peki, kadınlar 48 yaş. 20 yıl, 5000 gün.
Zaten o kadar çok aktı ki zaman herkes emekli ola ola ola geldi. Zaten 18 yaşında iş başı yapan, 99 öncesi SGK kaydı olan SSK o zaman kadınlarımız zaten emekli oluyorlar. Süreleri bitti. Yani 18,19, 20, 21 yaşında olanlar için süre bitmiş durumda zaten.
Peki, erkekler; 50 yaş, 25 yıl, 5000 gün. Ezbere bildiğimiz mesele. Bu da zaten 2024’te, 99’u baz aldığınızda doluyor, sayısı çok azaldı. Geride kalmasın derken bunu kastediyoruz. O zaman sormak lazım, 1 buçuk milyon kişi şu anda emekli olacaksa yasa çıkar çıkmaz ve bakanlık, yönetenler bunu çok fazla buluyorsa… Acaba kadınlara 48 yaş, erkeklere 50 yaş sınırı mı gelecek? En büyük korkumuz da bu işte.
Zaten herkes 20,25 yılı, 5000 günü fersah fersah geçti, kapandı gitti o mesele. Korkumuz bu, bunun olmaması gerekiyor. Durduğumuz yer de burasıdır.
Şimdi, ikinci mesele: Herkesin gözünden kaçıyor. Özgür bey diyor ki, özellikle Ekrem bey buna dikkat etmek lazım. Nedir o: 3600 günlükler… Ne demek 3600 gün? Şimdi 99 öncesi onlar da işe girdiler, bizim gibi. Onlar da şu anda EYT grubunun içinde. 3600 gün çalışma, o günde kaldılar, onların şartları neydi? 3600 gün prim ödendiyse 50 yaştı. Yasa çıktı kadınlar için 58 yaşa çıkartıldı. 3600 gün çalışan erkekler için 55’ti, 60’a çıkarıldı.
Şimdi Bakan beyin açıklamalarına baktığınızda detay yok. Peki 3600 günlükler ne olacak? Bu insanların dertlerine kim derman olacak acaba? Onlar yine 58 ve 60 yaşlarında kadın erkek olarak bekleyecekler mi?
Onların 3600 gün prim süreleri var. Ne olacak? Bununla ilgili açıklama duruyor, ama EYT kitlesi içinde çok ciddi bir bölümde 3600 günlüklerde, dikkat çekmek istedim.
Gelelim bir diğer meseleye: Bakan Bey de bugün söyledi. Bir çözüm üzerinde çalışmak gerekiyor. Ben yardımcı olacağım şimdi. Biz işverenlere de söyleyelim, geç fark ettiniz yani. Ben neredeyse 3 haftadır bu yayınları yapıyorum. Kıdem tazminatı ne olacak diye, yani bunun hazırlığını yapmanız lazımdı.
Bir dakika, açıklama geldi Vedat Bilgin’den… ’99 öncesi, 5000 prim günü şartını değiştirmiyoruz.’
Yani prim gün şartı kabul ettiğimiz gibi, 7000 günün, 9000 günün, 8000 günün olacak. Hayır… Harika, yani 7 bin, 10 bin gün falan, yok öyle bir şey. Şu yaşı da hallettiğimizde her şey harika olacak.
Akşamın son dakika bilgisi emeklilikle ilgili, Bakan Bilgin az önce açıkladı: 99 öncesi sigortalı olan tüm EYT’lilerin 5000 gün prim şartı, kadın ya da erkek; bir oynama bir değişme olmayacağını söyledi.
Şimdi gözümüz yaşta. Lütfen yaşla ilgili şart da koymayın. Topu topu zaten çok az insan kaldık. Birkaç yılda herkes bitecek. Yapın, çözün, tarihe geçin.”
