2010 yılında yapılan referandumda Anayasanın 10. maddesine ilave edilen cümlede 'pozitif ayrımcılık gereği engelliler hakkında alınacak tedbirlerin eşitlik ilkesine aykırı olamayacağı' ifadesi yer almakta. Ancak aradan yıllar geçmesine rağmen engelli vatandaşların önlerindeki engeller kaldırılmadı.
Anayasanın 50. maddesinin 2. fıkrasında 'bedenî ve ruhî yetersizliği olanların çalışma şartları bakımından özel olarak korunurlar', 16. maddede ' kamu kurum ve kuruluşları çalışma yerlerini ve eklentilerini engellilerin erişebilirliğine uygun duruma getirmek , engellilerin çalışmalarını kolaylaştıracak gerekli tedbirleri almak ve engellilerin görev yaptıkları kadronun gereği olan işleri yapabilmeleri için engel durumlarına göre gerek duyulan yardımcı ve destekleyici araç gereçleri temin etmek zorundadır', 16. maddenin 2 fıkrasında 'engelliliği artıcı ve ek engel getirici işlerde çalıştırılamaz' gibi birçok madde varken iş uygulamaya geldiğinde engelli vatandaşlar neredeyse engelsiz vatandaşlarla aynı şekilde muamele görüyor.
Uzun zamandır statü değişikliği bekleyen engelli yardımcı hizmetler sınıfı personeli de engelinin ardından çalışma hayatında da birçok engelle karşılaşan kesimden.
Çok ağır şartlarda, mobbing altında, görev tanımı olmadan çalışmakta olan YHS personelleri görev tanımları olmasını ve eğitim durumlarına göre statü değişikliği yapılmasını, engel durumlarına göre çalışma şartlarında değişiklik yapılmasını talep ediyor. Amirlerinin, yöneticilerinin engel durumlarını dikkate almadan iş yüklemeleri nedeniyle mağduriyet yaşayan engelli YHS personelleri engelleri ile mücadele ederken, onunla yaşamayı öğrenirken iş ortamlarında ağır şartlarda çalışmaları nedeniyle bir kez daha zorlukla mücadele ediyorlar.
Anayasa'da yer alan pozitif ayrımcılığa uygun olarak, engel durumlarına göre çalışma şartları isteyen engelli YHS personelleri iş hayatında daha fazla engelle karşılaşmak istemiyor.
İşçi Haber'e konuşan engelli YHS personelleri yaşadıkları haksızlığı şu sözlerle anlattı:
Bir görme engelli olarak %10 görme oranına sahibim yani az gören grubuna dahilim. Paspas süpürme işlerini yerdeki leke kir pislik gibi temizlenmesi gereken maddeleri göremediğim için yapamıyorum ancak benden bunu yapmam bekleniyor. Milli Eğitim Bakanlığı'nda görev yapıyorum yani bir okulda ağaç budaması bahçe temizliği görevlerini yapmam bekleniyor, isteniyor. Fakat görme düzeyim çok düşük olduğu için örneğin bahçe temizliği mıntıka işinde gayet zorlanıyor bunu yapmam saatler alabiliyor.
Yardımcı hizmetler sınıfına mensup olmam sebebiyle görev yaptığım kurumun sabah kapısını açmam mesai bitiminde ise kapatmam, kilitlemem bekleniyor. Fakat görme engelli olmam sebebiyle özellikle kışın sabah mesai saatinin başlamasından yarım saat kadar önce gitmem havanın karanlık olması dolayısıyla güçlük yaşamama yine mesai bitiminde havanın kararması güçlük yaşamama sebep oluyor fakat yine de benden bunun yapmam bekleniyor.
Organ nakilliyim. Bağışıklığı baskılayıcı ilaçlar kullanıyoruz. Ömür boyu bünyemiz nemden bile virüs kapıyor. İşe başladığımızda kesinlikle yapacağınız işler verilecek denildi ama temizlik, çay işleri verildi. Sürekli söylememe rağmen değiştirilmedi. Ben de bir üst makama şikâyet edip farklı bir yere verilerek atlattım ama iş yerinde İŞKUR elemanları siz yardımcı hizmetler sınıfı personelisiniz, sizin temizlik gibi işler yapmak zorundalığınız var demeleri çok zorumuza gidiyor.
%75 engelli raporum olmasına rağmen temizlik yapıyorum ve o ağır paspas kovasını doldurmak boşaltmak tam bir işkence. Defalarca ilçe müdürüne söyledim hiçbir şey yapmadı, o işi yapmazsan istifa et git kimse seni zorla çalıştırmıyor diyenler oluyor. En kötüsü de sınavla atanmamasına rağmen hiçbir sınava girmeden kadro alan işçi hem benden rahat sadece temizlik yapıyor çünkü hem de benim iki katım fazla maaş alıyor.
Benim bir gözüm % 60 görmüyor diğeri hiç görmüyor. Tuvalet temizlerken zorlanıyorum. Sınıf temizlerken zorlanıyorum. Bahçe süpürürken zorlanıyorum. Dolap, sıra taşıma durumunda zorlanıyorum. İş arkadaşlarım çok iyi bana yardım ediyorlar elbette. Ben birçoğunu istemiyorum. Çünkü kendimi yetersiz hissediyorum.
2014 2019 arası RAM'da çalıştım, bu arada % 90 görme engelliyim. Engelime rağmen müdür Tüm özel işlerinde beni kullandı. Hatta kurum dışına evrak taşıma işlemini de bana yaptırdı. SGK'ya bir gün evrak götürmemi müdür istemişti geri dönüşüm sorunlu oldu yarım saat kadar geç kalmıştım müdür beni arayarak fırça attı. Müdürüme görme engelinden dolayı evrağı teslim edeceğim birimi bulmakta ve dönüş esnasında otobüs konusunda sıkıntı yaşadığımı ifade ettiğimde sözlerime alaya alarak, ‘Sen bilerek geç kalmışsındır’ dedi ve beni rencide etmişti.
