Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın Reşat Moralı Salonu'nda TÜRK-İŞ ve HAK-İŞ ile ayrı ayrı düzenlen ek protokol imza törenine Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan ve TÜHİS Genel Sekreteri Adnan Çiçek katıldı.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, törendeki konuşmasında, 2023-2024 dönemini kapsayan Toplu İş Sözleşmesi Çerçeve Anlaşma Protokolünün 9 Mayıs 2023'te imzalandığını anımsattı.
Mayıs ayındaki sözleşmeyle işçilerin en düşük ücretinin 15 bin liraya yükseltildiğini hatırlatan Işıkhan, "Bu 15 bin lira ücretin üzerine 2023 yılı ilk 6 ayı için refah payı dahil olmak üzere yüzde 45 oranında zam yapılmış ve diğer kalemlerde de iyileştirmeler gerçekleştirilmişti. Bu dönemde işçi konfederasyonlarımız ve sendikalarımızın tam bir mutabakatıyla toplu iş sözleşmesini imza altına almıştık." dedi.
Işıkhan, işçi konfederasyonlarının toplu iş sözleşmelerinin ücret dönemlerine ilişkin takvim farklılıklarından dolayı yeni bir ek protokol talebi kendilerine ilettiğini belirtti.
Toplu iş sözleşmelerinde başlangıç tarihlerinin, alınacak ücretin ve enflasyon farkının belirlenmesinde önemli bir etken olduğuna dikkati çeken Işıkhan, şöyle devam etti:
"Yıl içinde enflasyon oranlarının belirli aylarda farklılaşması, enflasyon farkının hesaplanması nedeniyle kamu işçilerinin farklı ücret artış almasına sebep olmaktadır. Bu nedenle ocak ayında kamu işçilerinin aldığı ücret artışlarının, yürürlük tarihi farklı dönemlerde olan kamu işçileriyle eşitlenmesine dair bir karar almış durumdayız. İşçi konfederasyonlarımızla yaklaşık bir aydır yürüttüğümüz çalışmalar neticesinde bu ek protokol ortaya çıkmıştır."
Kamu işçilerine ocak 2024'te yapılan artıştan, süreleri henüz gelmeyen kamu işçilerinin de toplu sözleşme süreleri içinde yararlanmalarını sağladıklarını belirten Işıkhan, yeni dönem toplu iş sözleşmelerinde bir daha söz konusu farklılıkların olmaması için kamu işçileri toplu iş sözleşmelerinin yürürlük tarihinin 1 Ocak 2025 olması yönünde düzenleme yapılmasının da ek protokolle kararlaştırıldığını bildirdi.
Kamu çalışanlarının refahını Türkiye'nin refahı olarak gördüklerini vurgulayan Işıkhan, şunları kaydetti:
"Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın güçlü iradesiyle, her fırsatta defalarca dile getirdiği gibi, hiçbir vatandaşımızı enflasyona ezdirmeyeceğiz dedik, ezdirmedik. Hepimiz çok iyi biliyoruz ki alın teri, emek bizim için kutsaldır. Bu sebeple, ülkemiz adına taş üstüne taş koyan, kalkınmamızda ve büyümemizde emekleri olan işçilerimizin refahını kendi meselemiz olarak gördük. Bugünkü ek protokolümüzde de gereken tüm mali ve sosyal dengeleri korumaya azami hassasiyet gösterdik."
"Kaybın büyük bölümünü attığımız imza ile gideriyoruz"
TÜRK-İŞ Genel Başkanı Ergün Atalay da bir süredir Türkiye'nin çalışma hayatının gündeminde vergi ve taşeron konusunun olduğunu belirtti.
Atalay, taşeronların taleplerine ilişkin Bakan Işıkhan'a bilgi verdi.
İşçilerin bir yılda aldığı maaşın iki ayının vergi kesintisine gittiğini vurgulayan Atalay, bu sistemin bütün çalışanlar için aynı olduğunu ve sistemin sürdürülebilir olmadığını söyledi.
Kamuda çalışan işçilerin bir kısmının TÜRK-İŞ'e, bir kısmının da HAK-İŞ'e üye olduğunu anımsatan Atalay, "Sayın Bakanımız, bu yaptığınız azımsanacak bir iş değil. Bu 230 bin işçiyi ilgilendiren bir mesele. Bu az bir şey değil. Sözleşme başlangıcı ocak ayı olanlar yüzde 32,57 aldı. Ocak ayında sonra sözleşme başlangıçları şubat, mart, nisan, mayıs, bu ağustosa kadar sürüyor. Bunların bu yüzde 32,57 alma imkanIarı yok, tablo onu gösteriyor. Ortalama en kötü ihtimalle yüzde 10 ila 14 puan arasında kayıp var. Bu kaybın büyük bölümünü, bugün attığımız bu imza ile gideriyoruz." dedi.
"Taleplerimizin hepsi karşılanmadı ama belli noktada uzlaştık"
HAK-İŞ Genel Başkanı Mahmut Arslan da konuşmasında, ek protokolle ilgili sürecin başarılı bir şekilde sonuçlanmasında emeği geçenlere teşekkür ederek, geçen yıl tarihin başarılı kamu toplu iş sözleşmelerine imza attıkların ifade etti.
Arslan, "Mümkün olduğu kadar tabii ki toplu iş sözleşmelerimizin bitişini değil de başlangıcını 1 Ocak'a çekerek bütün enflasyon oranındaki zammın herkese uygulanması talebimiz vardı. 32,57'yi biraz daha yükselterek iyileştirme yapılması talebimiz vardı." dedi.
Taleplerinin, yaşanılan zorlukların, üyelerinin kendilerinden beklentilerinin sendikal hareketin en doğal sonucu olduğunu dile getiren Arslan, şunları kaydetti:
"Bu beklentileri karşılamak için de bizler mücadele ediyoruz. Türkiye'nin içinden geçtiği zor bir dönem var. Bütün bunları da dikkate alarak elde ettiğimiz rakamların da küçümsenmeyecek rakamlar olduğunu da bilerek bir uzlaşma arayışı içinde olduk. Zatıalinizle birkaç defa görüştük, Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcımızla, TÜRK-İŞ ile koordineli bir şekilde çalıştık. Geldiğimiz noktada taleplerimizin hepsi karşılanmadı ama belli bir noktada da uzlaştık, yeni adımlar atıldı."
Bakan Işıkhan ve TÜHİS Genel Sekreteri Adnan Çiçek, ilk törende TÜRK-İŞ Genel Başkanı Atalay ile ikinci programda ise HAK-İŞ Genel Başkanı Arslan ile kamu işçisini ilgilendiren sözleşmenin ek protokolünü imzaladı.
"EK ÇERÇEVE ANLAŞMA PROTOKOLÜ
09.05.2023 tarihinde Hükümet, Kamu İşveren Sendikası (TÜHIS) ve İşçi Sendikaları Konfederasyonları arasında imzalanan "2023 Yılı Kamu Toplu İş Sözleşmeleri Çerçeve Anlaşma Protokolü" nün eki niteliğinde olmak kaydıyla imzalanan toplu iş sözleşmelerinde yürürlük sürelerinin farklı aylarda başlamasından ve enflasyondan kaynaklı farklı ücret zamlarının ortaya çıkardığı/çıkaracağı ücret farklılığını gidermek amacıyla aşağıdaki düzenlemeler yapılmıştır.
Bu çerçevede:
1) 01 Ocak 2023 yürürlük başlangıçlı toplu iş sözleşmelerinin üçüncü altı ayında gerçekleşen (Altı aylık enflasyon % 15'lik ücret zammını aştığından bu altı aylık dönemde Türkiye İstatistik Kurumunun 2003-100 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Türkiye geneli Aralık 2023 indeks sayısının Haziran 2023 indeks sayısına göre değişim oranı % 37,57 olarak gerçekleşmiş bu orandan % 15'lik ücret zammı düşülmüş, % 22,57'lik enflasyon farkı 3. Altı aylık ücret zammı olan %10'a ilave edilerek toplam %32,57 oranına ulaşılmıştır) %32,57'lik zam oranının 01 Şubat, 01 Mart ve devam eden aylarda yürürlük süreleri başlayan toplu iş sözleşmelerinin üçüncü altı aylık döneminde (01 Şubat 2024, 01 Mart 2024 ve devam eden) uygulanacak olan enflasyon farkı + ücret zammının toplamının % 32,57'nin altında kalması halinde bunun yerine toplu iş sözleşmesinin üçüncü altı ayında uygulanacak olan enflasyon ücret zammın toplamından oluşan ücret zammının % 32,57 olarak uygulanmasına,
2) Yürürlük başlangıç tarihleri 2023 yılının Nisan Mayıs ve Haziran aylarında olan toplu iş sözleşmelerinin kapsamındaki işçilerin günlük brüt çıplak ücretleri 02.03.2024 tarihi itibarıyla 1.000,00 TL/Gün'ün altında olan işçilerin ücretleri 02.03.2024 tarihi itibarıyla 1.000,00 TL/Gün'e yükseltilecek, bu toplu iş sözleşmelerinin üçüncü altı aylarında (2024 yılının Nisan, Mayıs, Haziran aylarında) ise 01.03.2024 tarihindeki ücretleri esas alınarak toplu iş sözleşmesinin üçüncü altı ayından (2024 yılının Nisan, Mayıs, Haziran aylarında) geçerli olmak üzere % 32,57 oranında ücret zammının uygulanmasına,
3) Yürürlük süresi 18 aylık olarak imzalanan toplu iş sözleşmelerinden ikinci altı aylık ücret zam dönemi 01.03.2024 tarihinde olan toplu iş sözleşmeleri için 01.03.2024 tarihinden geçerli olacak şekilde % 32,57 oranında ücret zammı yapılacaktır. Ancak, ücret zam dönemi (ikinci altı ay) 01.03.2024 öncesi olan toplu iş sözleşmeleri için 01.03.2024 tarihindeki günlük brüt ücretleri 1.000,00TL/Gün'ün altında kalmayacak şekilde (%32,57-% 15,00% 17,57) % 17,57 oranında zam yapılacaktır. Yürürlük süresi 18 aylık olarak imzalanan toplu iş sözleşmelerinden ikinci altı ayı 2024 yılı Mart ayı sonrası olan toplu iş sözleşmeleri kapsamındaki işçilerin 02.03.2024 tarihi itibarıyla 1.000,00 TL/Gün'ün altında olan ücretleri 02.03.2024 tarihi itibarıyla 1.000,00 TL/Gün'e yükseltilecek, bu toplu iş sözleşmelerinin ikinci altı aylarında ise 01.03.2024 tarihindeki ücretleri esas alınarak toplu iş sözleşmesinin ikinci altı ayından geçerli olmak üzere % 32,57 oranında ücret zammının uygulanmasına,
4) Yürürlük süreleri farklı imzalanan/imzalanacak (örneğin 24 aydan uzun) toplu iş sözleşmelerinde ise yukarıdaki esaslar dahilinde olmak koşulu ile bu toplu iş sözleşmelerinin ilgili ayına denk gelecek şekilde gerekli düzenlemelerin yapılmasına, aynı işyerlerinde farklı işkollarında toplu iş sözleşmesi bulunması halinde yapılacak olan düzenlemede yeknesaklık sağlamak amacıyla 01.01.2024 tarihinde oluşan günlük brüt ücreti geçmeyecek şekilde düzenleme (bu hüküm 01.01.2024 tarihinden sonra imzalanacak olan toplu iş sözleşmeleri için geçerli olacaktır) yapılmasına,
5) 2021 yılı başlangıçlı imzalanan ve yürürlükte bulunan toplu iş sözleşmesi kapsamındaki işçilerin 02.03.2024 tarihi itibarıyla 1.000,00 TL/Gün'ün altında olan ücretleri 02.03.2024 tarihi itibarıyla 1.000,00 TL/Gün'e yükseltilecek, bu toplu iş sözleşmelerinin altıncı (son altı ayı/Mayıs 2024) altı ayında ise 01.03.2024 tarihindeki ücretleri esas alınarak toplu iş sözleşmesinin altıncı altı ayından (son altı ayı/Mayıs 2024) geçerli olmak üzere % 32,57 oranında ücret zammın uygulanmasına,
6) Yürürlük süreleri farklı imzalanan/imzalanacak (örneğin 24 aydan uzun/kisa) toplu iş sözleşmelerinde ise yukarıdaki esaslar dahilinde olmak koşulu ile bu toplu iş sözleşmelerinin ilgili ayına denk gelecek şekilde gerekli düzenlemelerin yapılmasına,
7) 09.05.2023 tarihinde Hükümet, Kamu İşveren Sendikası (TÜHIS) ve İşçi Sendikaları Konfederasyonları arasında imzalanan "2023 Yılı Kamu Toplu İş Sözleşmeleri Çerçeve Anlaşma Protokolü" ne uygun olarak imzalanan toplu iş sözleşmelerinin ilgili altı aylarındaki zam ve enflasyon maddeleri yerine bu ek çerçeve anlaşma protokolü ile yapılan düzenlemelerin geçerli olmasına,
8) Bu uygulamalar neticesinde hiçbir şekilde mükerrer zam uygulaması yapılmamasına,
9) Ayrıca bu protokol ile yapılan düzenlemelerin uygulanması esnasında ortaya çıkabilecek ve öngörülemeyen sorunların toplu iş sözleşmesinin tarafları arasında çözüme kavuşturulmasına, 10) Yukarıdaki düzenlemeler günlük ücret esas alınarak yapılmış olup her bir toplu iş sözleşmesi dikkate alınarak aylık ve saatlik olarak uyarlanmasına,
İşbu Ek Çerçeve Anlaşma Protokolü 09.05.2023 tarihinde Hükümet, Kamu İşveren Sendikası (TÜHIS) ve İşçi Sendikaları Konfederasyonları arasında imzalanan "2023 Yılı Kamu Toplu İş Sözleşmeleri Çerçeve Anlaşma Protokolü"nün 6. maddesi ve 11. maddesinin (a) fıkrasına istinaden düzenlenerek 29.01.2024 tarihinde imzalanmıştır."
11) Toplu iş sözleşmelerinin yürürlük sürelerinin aynı aylarda başlayacak/bitecek şekilde "2025 Yılı Kamu Toplu İş Sözleşmeleri Çerçeve Anlaşma Protokolu" ile gerekli düzenlemelerin taraflarca yapılmasına,
12) Bu ek çerçeve anlaşma protokolü ile yapılan değişiklikler, toplu iş sözleşmesinin tarafları arasında yapılacak olan protokol ile ayrıca düzenlenmesine,
13) Sendikaların işkollarına özgü sorunlarına ilişkin olarak Kamu İşveren Sendikası (TÜHIS) ile görüşmelere devam edilmesine,
14) 09.05.2023 tarihinde Hükümet, Kamu İşveren Sendikası (TÜHIS) ve İşçi Sendikaları Konfederasyonları arasında imzalanan "2023 Yılı Kamu Toplu İş Sözleşmeleri Çerçeve Anlaşma Protokolü" nün 7., 8 ve 10. Maddeleri ile ilgili gerekli yasal düzenlemelere/ çalışmalara devam edilmesine,
karar verilmiştir.
