Günümüzde neredeyse her apartmanda apartman görevlisi istihdam edilmektedir. Kapıcılar, işletmenin genel çalışma prensipleri doğrultusunda, araç, gereç ve ekipmanları etkin bir şekilde kullanarak, işçi sağlığı, iş güvenliği ve çevre koruma düzenlemelerine ve mesleğin verimlilik ve kalite gerekliliklerine uygun olarak:
- Bina ana girişinin teknik donanımlarının (kapı kilidi, zili, vb.) kontrolünü yapmak ,
- Asansör kontrolü ve temizliği yapmak,
- Sarf malzemesi temin etmek,
- Dairelerden sipariş almak,
- Siparişlere göre alışveriş yapmak, teslim etmek,
- Önemli arızaları yöneticiye veya servise bildirmek,
- Bahçe bakımı yapmak,
- Bina ana girişinin günlük temizliğini yapmak,
- Dairelerin çöplerini toplamak,
- Binanın genel temizliğini yapmak,
- Mevsim şartlarına göre bahçe, otopark vb. ortak kullanım alanlarının temizliği yapmak gibi birçok işlemi yerine getirir.
Görev tanımlarının yanı sıra kapıcıların da çalışma mevzuatından kaynaklanan diğer işçiler gibi birçok hakları bulunmaktadır. Kapıcılar diğer işçilerden farklı olarak genellikle görev yaptıkları apartmanda ve veya sitede oturmaktadırlar. Bu durum da kapıcıları diğer işçilerden ayıran en büyük özellik olarak karşımıza çıkmaktadır.
a)Kapıcı dairesi her apartmanda bulunmalı mı?
3194 Sayılı İmar Kanunu’nda hangi binalarda kapıcı dairesi ayrılması gerektiğinin imar yönetmeliklerinde belirtileceği hükmü yer almaktadır. İmar Yönetmeliği’nin 52. Maddesi’ nde konut olarak kullanılacak kaloriferli veya kalorifersiz binaların 12 daireden fazla olanlarında kapıcı dairesi yapılması zorunlu tutulmuştur.
b)Kapıcı konutlarının özellikleri nasıl olmalı?
Kapıcıya görevi nedeniyle konut verilmişse, konutun 3194 Sayılı İmar Kanunu ve Belediye İmar Yönetmelikleri ile öngörülen asgari koşullara uygun olması gerekir. Kapıcı konutlarının alan olarak küçüklüğü ve bazı apartmanlarda da bu konutların nemli, havasız ve karanlık olmalarından dolayı sağlıksız olduğu toplumun değişik kesimleri tarafından dile getirilmektedir. Özellikle yeni yapılan binalarda kapıcı konutları için asgari koşulların yerine getirilip getirilmediği kontrol edilerek gerekirse yapı kullanma izni verilmemelidir.
c)Kapıcıya konut verilmesi zorunlu mu?
Apartmanın kapıcı dairesi var ise kapıcı dairesinin öncelikle kapıcılık hizmetlerini yapan kapıcıya konut olarak kullanması için tahsis edilmesi gerekmektedir.
d)Kapıcı dairesinde oturan kapıcıdan kira istenir mi?
Kapıcı dairesinde görevi dolayısı ile oturan kapıcıdan iş sözleşmesinin devamı süresince kira istenemez. Kapıcı dairesi kapıcıya hiçbir ücret almadan tahsis edilir.
e)Kapıcı konutlarının elektrik, su ve ısınma giderlerini kim öder?
Kapıcı konutları kapıcılara görevi sebebiyle verilirse kapıcı konutlarından kira istenmemektedir. Bu uygulama genelleştirilerek kapıcı dairesinin bütün giderlerinin de apartman sakinleri tarafından karşılanacağına yönünde toplumda bir görüş ve uygulama oluşmuştur. Kapıcı konutlarında oturan kapıcıların yapmış oldukları elektrik ve su giderlerinin apartman yönetimi ve veya apartman sakinleri tarafından mutlak surette karşılanacağına ilişkin bir mevzuat hükmü bulunmamaktadır.
Konut Kapıcıları Yönetmeliği’ne göre elektrik ve su giderlerinin apartman sakinleri tarafından karşılanıp karşılanmayacağı, karşılanacaksa kısmen mi tamamen mi karşılanacağı iş sözleşmesinde veya toplu iş sözleşmesinde belirtilir. İş sözleşmesinde/toplu iş sözleşmesinde elektrik, su ve ısınma giderlerini kapıcının karşılayacağı belirtilmişse kapıcı kendisi söz konusu giderleri karşılar. İş sözleşmesinde/toplu iş sözleşmesinde giderlerin kim tarafından karşılanacağı konusunda bir hüküm yok ise apartman yönetimi uygulamasına göre hareket edilir. Apartman yönetimi iş sözleşmesinde/toplu iş sözleşmesinde olmamasına rağmen kapıcı konutunun elektrik, su ve ısınma giderlerini karşılıyorsa bu uygulamaya devam edilir. Kapıcı onay vermediği sürece işyeri uygulaması haline gelen bu uygulama değiştirilemez.
f)Kapıcının cep telefonu ve ev telefonunun faturasını apartman yönetimi öder mi?
Kapıcının kullanmış olduğu telefonlar apartmana aitse apartman bu telefon giderlerini öder. İş sözleşmesinde kapıcının telefon giderlerini apartman yönetimi tarafından ödeneceği belirtilmişse apartman yönetimi öder. Sözleşmede hüküm yok ise kapıcı telefon giderlerini kendisi öder.
En nihayetinde kaloriferli veya kalorifersiz binaların 12 daireden fazla olanlarında kapıcı dairesi yapılması zorunlu tutulmuştur. Kapıcı dairesinde görevi dolayısı ile oturan kapıcıdan iş sözleşmesinin devamı süresince kira istenemez. Kapıcı dairesi kapıcıya hiçbir ücret almadan tahsis edilir. İş sözleşmesinde/toplu iş sözleşmesinde elektrik, su ve ısınma giderlerini kapıcının karşılayacağı belirtilmişse kapıcı kendisi söz konusu giderleri karşılar. İş sözleşmesinde/toplu iş sözleşmesinde giderlerin kim tarafından karşılanacağı konusunda bir hüküm yok ise apartman yönetimi uygulamasına göre hareket edilir. Apartman yönetimi iş sözleşmesinde/toplu iş sözleşmesinde olmamasına rağmen kapıcı konutunun elektrik, su ve ısınma giderlerini karşılıyorsa bu uygulamaya devam edilir. Kapıcı onay vermediği sürece işyeri uygulaması haline gelen bu uygulama değiştirilemez. Kapıcının kullanmış olduğu telefonlar apartmana aitse apartman bu telefon giderlerini öder. İş sözleşmesinde kapıcının telefon giderlerini apartman yönetimi tarafından ödeneceği belirtilmişse apartman yönetimi öder. Sözleşmede hüküm yok ise kapıcı telefon giderlerini kendisi öder. Apartman yönetimleri ile kapıcılar arasında yazılı iş sözleşesi yapılması durumunda kapıcı giderlerinin kim tarafından ödenip ödenmeyeceğinin açık bir şekilde belirtilmesi, apartman yönetimi ile kapıcılar arasındaki sorunların ortadan kaldırılmasına katkı sağlayacaktır.
