EYT düzenlemesinin yasalaşmasıyla beraber milyonlarca vatandaş emeklilik hakkına kavuşurken geriye kalan vatandaşlar mağdur oldu. TBMM Genel Kurulu'nda görüşülen ve sonucunda kabul edilen Emeklilikte Yaşa Takılanlarla (EYT) ilgili düzenlemeler içeren kanun, 1999 öncesi SGK girişi yapmış ve 3600 prim gününe sahip vatandaşları kapsam dışı bıraktığı için tepki çekti.
EYT'LİLER ADİL BİR EMEKLİLİK SİSTEMİ İSTİYOR
Yasanın getirdiği kademeli prim günü artışı, özellikle 5 bin prim günü doldurma şartının 5 bin 975 güne kadar çıkarılması gibi, birçok EYT'linin emeklilik planlarını olumsuz etkiledi. Bu değişiklik, birçok kişinin emeklilik yaşını daha fazla beklemek zorunda kalmasına ve emeklilik hedeflerini yeniden düşünmelerine neden oldu. Bununla birlikte mağdur olan vatandaşlar adil bir emeklilik sistemine kavuşmak için yetkililere sesleniyorlar.
Kısmi emeklilik, primini tamamlayamayan sigortalılara yaş haddi işe başlama tarihine göre belirlenen bir emeklilik hakkı tanır. Bu hükümler İş Kanunu ve Sosyal Sigortalar Kanunu'nda düzenlenmiştir. Kısmi emeklilikte, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim günü dolduranlar, belirli bir yaşa geldiklerinde emekli olabilirler.
15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim günü doldurmak gerekli
Bu yaş sınırı, sigortalının işe başlama tarihine göre değişkenlik gösterir. Özellikle 8 Eylül 1999'dan önce sigortalı olanlar için yaş sınırları daha düşüktür ve 50-60 yaş arasında değişebilirken, bu tarihten sonraki sigortalılar için daha yüksek yaş sınırları uygulanır. Buna göre, kısmi emeklilik hakkı elde etmek için 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim günü doldurmak gereklidir. Ancak yaş sınırı, sigortalının işe başlama tarihine ve sigorta statüsüne göre değişir.
KISMİ EMEKLİLİK TERCİHİ YAPARKEN NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
Kısmi emeklilik seçeneği, primlerini tamamlamadan emekli olmak isteyen kişilere erken emeklilik seçeneği sunar. Ancak bu seçenekle emekli olan kişilerin aylık maaşı, tam emeklilik hakkı olanlara göre daha düşük olabilir. Bu nedenle kısmi emeklilik tercihi yaparken dikkate alınması gereken bazı önemli faktörler bulunur:
-
Aylık Gelir: Kısmi emeklilikle emekli olan kişilerin aylık maaşı, primlerini tamamlamış olsalar bile normal emeklilikten daha düşük olabilir. Bu, emekli maaşının yüzde 25-30 daha düşük olabileceği anlamına gelebilir.
-
Primlerin Tamamlanmamış Olması: Kısmi emeklilikle primler tamamlanmadığı için emekli aylığı düşer. Bu nedenle, tam emeklilik hakkını beklemek, primlerin tamamlanmasını sağlamak ve daha yüksek bir emekli aylığı elde etmek isteyenler için daha avantajlı olabilir.
-
Yaş Şartı: Kısmi emeklilik için yaş şartı bulunur. Bu yaş şartı kadınlarda 58, erkeklerde ise 60 olarak belirlenmiştir.
-
Emeklilik Süresi: Kısmi emeklilikle emekli olanlar, tam emeklilik yaşına kadar çalışmaya devam etmelidirler.
Kısmi emeklilik seçeneği, primleri tamamlamadan emekli olmayı tercih edenler için iyi bir seçenek olabilir, ancak maaşın daha düşük olacağı unutulmamalıdır. Bu nedenle emeklilik kararı verirken kişisel finansal durum, emeklilik geliri ve yaşam standartları dikkate alınmalıdır.
