EYT kapsamının ne kadar genişleyeceğine dair açıklamalarda bulunan Eski SGK İl Müdürü ve Sosyal Güvenlik Uzamanı Murat Göktaş konu hakkında şu ifadeleri kullandı: “Bakan Bilgin’in yaptığı açıklamalardan tam EYT dediğimiz yani daha önceden bir kaç formül konuşuluyordu, yaşı bekleyenlerden beklediği sürede bir miktar kesinti yapılması veya belli bir yaş şartının yeniden aranması. Bunlar anladığımız kadarıyla rafa kaldırıldı ve EYT dediğimiz 8 Eylül 99 öncesi işe girmiş olanların belli bir çalışma süresine ve belli bir prim gününü doldurduktan sonra emekli edilmesine ilişkin düzenlemeyi tam olarak hayata geçirdikleri anlaşılıyor.
Buna göre 8 Eylül 99 öncesinde ki duruma dönülecek diyebiliriz. Burada SSK’lı olan kadınlar için 20 yılı doldurmak, erkekler için ise 25 yılı doldurmak ve 5 bin günü doldurma şartı vardı. Eğer 99 öncesi şarta dönülecekse sigortalılar için 5 bin gün ve çalışma süresi olarak işe girdiği tarihten itibaren kadınlar için 20 yılın geçmiş olması erkekler içinde 25 yılın geçmiş olması gerekiyor. BAĞ-KUR’lular için vergi mükellefi veya şirket ortağı olanlar için ise, kadınlar için yine 20 yıl ve 7 bin 200 pirim ödeme şartı gerekirken erkekler için, 25 yıl yani 9 bin gün şartı gerekiyor. Memurlar içinde aynı şartlar gözetiliyor. Her üç grup içinde kadınsa işe girdiği tarihten 20 yıllık bir sürenin geçmesi gerekiyor. SSK’lılar için bu 20 yılın dolu dolu çalışma şartı gerekmiyor. ” dedi.
STAJ SÜRESİ EYT’YE DAHİL OLACAK MI?
Staj mağdurlarıyla ilgili durum hakkında konuşan Göktaş, “Türkiye ‘de emeklilik sistemi işe giriş tarihine göre belirleniyor. Ne zaman emekli olacağınız hangi tarihte işe başladığınıza bağlı diyebiliriz. Örneğin yaşınız gençken başladıysanız, daha erken emekli olursunuz. Dolayasıyla işe giriş tarihine göre belirlendiği için şuanda önemli bir maddesi olarak EYT var. 8 Eylül 99 ‘dan sonra ancak staj ve çıraklığı bu tarihten önce ise, 8 Eylül 99 öncesine götürmesi için stajyerliğin veya çıraklığın başlangıç sayılmasına ilişkin bir talep var. Mevcut kanun bununla ilgili, Sosyal Güvenlik Sistemi kurulduğundan beri, yani eski 506 sayılı kanundan beri sigorta kolları ikiye ayrılıyor. Kısa vadeli sigorta kolları ve uzun vadeli sigorta kolları olmak üzere. Yani, iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık. Bir de emekliliğin geldi malum yaşlılık ölüm pirimi ödeniyor iki ayrı sigorta kolu. Siz bir yerde stajyerlik yaptığınız zaman herkes yapamıyor, en az 14 yaşında en fazla 19 yaşında olmanız gerekiyor. Ayrıca bir okulda kayıtlı olmanız gerekiyor. Belli günlerde mesleğinizi geliştirmek için yerinde eğitim görüyorsunuz. Dolayasıyla bunların sadece o dönemde iş kazası geçirmesi, veya meslek hastalığına yakalanması, yada hastalanması durumuyla ilgili kısa vadeli sigorta kolları primi ödendiği için emeklilik başlangıcıyla ilgili herhangi bir pirim ödenmedi. Ancak şuandaki talep bu tarihte ödenen kısa vadeli sigorta koluna ilişkin başlangıcın emeklilik başlangıcına kabul edilmesine ilişkin sağda bir talep var. Tabi rakamları net olarak kimse bilmiyor ama 2 milyon civarında bu alanda talep olduğu dile getiriliyor. Bakan Bilgin’de zaten bu konuyu değerlendirdiklerini ifade etti. Dolayasıyla eğer bu stajyerlik veya çıraklık başlangıcı emeklilikte bir başlangıç sayılması durumunda liseye veya üniversiteye giderken okul mevzuatı gereği stajyerlik yapmış kimselerin o dönemde ödenmiş olan kısa vadeli sigorta kollarına ilişkin başlangıcın başlangıç sayılması gerekiyor. Sosyal Güvenlik Sistemindeki mevzuatın olduğu gibi yeniden yenilenmesi gerekecek çünkü, kısa vadeli sigorta kolları başlangıcı ta Sosyal Güvenlik il işçi sigortaları kurumu daha sonra SSK daha sonra Sosyal Güvenlik Kurumu oldu. Üç mevzuatta da bu başlangıç olarak kabul edilmiyordu. Bununla ilgili sahada ciddi bir talep var. Önümüzde de önemli bir seçim var, yaklaşık 2 milyona ilişkin bir talep olduğu için sayın bakan bununla ilgili değerlendirme olacağını belirtti. Bununla ilgili bir düzenleme yapılırsa eğer kişi 7 Eylül 99 ‘dan sonra başlamış olsa bile stajyerlik veya çıraklık başlangıç tarihi bundan önce ise, bir gün dahi başlangıç sayılırsa EYT‘den yararlanmış olacaklar. ” Şeklinde konuştu.
