TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Milyonlarca yurttaşımızın mağduru olduğu Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) konusunda sosyal taraflarla görüşerek hazırladığım Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ekte sunulmaktadır. Gereğini saygılarımla arz ederim. (Garo PAYLAN /Diyarbakır Milletvekili)
GENEL GEREKÇE
Emeklilikte Yaşa Takılan milyonlarca yurttaşımız yıllardır ağır mağduriyet yaşamaktadır. Yaklaşık 5 milyon EYTTi yurttaşımızın taleplerini ve yaşadıkları mağduriyeti yıllardır yok sayan ve EYT konusundaki çözüm taleplerine "Tutturmuşlar bir EYT. Arkadaşlarıma söylüyorum, beni bu yola asla teşvik etmeyin. Seçim kaybetsek de yokum." diyerek cevap veren Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye seçime doğru giderken bu konuda yasal bir düzenlemenin yapılması talimatım vermiştir.
EYT çalışmasının kapalı kapılar ardında sürmesi, EYT konusunda çalışan sendika ve STKTerin sürece dahil edilmemesi, demokratik katılım mekanizmasımn işletilmemesi ve Çalışma Bakanı'nm yaptığı açıklamalar, milyonlarca EYT mağdurunda ciddi kaygılara yol açmıştır. Kanun teklifîmle EYT mağdurlarının tamamının sorunlarını çözmeyi amaçlıyorum.
8 Eylül 1999 tarihinden önce çıraklık ve stajyerlik yapanlar EYT sorununun mağdurlarındandır. Ancak, iktidarın hazırladığı EYT düzenlemesinde; 8 Eylül 1999 tarihi öncesinde çıraklık ve stajyerlik yapan yurttaşlarımız yer almayacaktır. Çalışma Bakam, bütçe görüşmelerinde yönelttiğim soruya verdiği yanıtta, 8 Eylül 1999 tarihinden önce çıraklık ve stajyerlik yapanlar için, "çıraklık veya stajyerliğe başlama tarihinin işe başlama tarihi olarak sayılmayacağım" açıkça ilan etmiştir. Kamuoyunda tepki ile karşılık bulan bu durum; 8 Eylül 1999 tarihinden önce çıraklık ve stajyerlik yapan yaklaşık 1 buçuk milyon joırttaşımızın ağır biçimde mağdur edilmesi anlamına gelmektedir. Yasa teklifimle 8 Eylül 1999 tarihinden önce Stajyerlik ve Çıraklık yapanların EYT düzenlemesinden yararlanmasını öneriyorum.
Çalışma Bakanı, Askerlik ve yurtdışı borçlanması ile işe başlama tarihini 8 Eylül 1999 tarihi öncesine çekerek EYT düzenlemesinden yararlanma hakkı olan yaklaşık bir milyon yurttaşımızın bu düzenlemeden yararlanamayacağım açıklamıştır. Bu açıklama mevcut yasaya aykındır. Yasa teklifimle Askerlik, Yurtdışı ve Doğum Borçlanması yaparak işe giriş tarihini 8 Eylül 1999 tarihinin öncesine çekebilenlerin EYT'li sayılmasını öneriyorum.
Yasa teklifimle, 17 Ağustos 1999 Marmara depremi nedeniyle afet bölgesi ilan edilen bölgelerde EYT miladının 31 Aralık 1999 olarak uygulanmasını öneriyorum.
EYT düzenlemesinin bir son dakika emrivakisi ile Meclis gündemine getirilmesi ve "yaptık, oldu" şeklinde bir dayatmayla TBMM'ye sunulması kabul edilemez. Sorun alanlarını kapsamlı bir biçimde görmeyen ve talepleri karşılamayan bir düzenleme, çözüm olmak bir yana ancak var olan mağduriyetleri derinleştirir. EYT meselesine; demokratik katılımla, tüm tarafların görüşleri alınarak ve mağduriyetleri hassasiyetle gözetilerek yaklaşılmalıdır.
Hazırladığım EYT Kanun Tekliflnin Yasalaşmasıyla;
- Emeklilikte Yaşa Takılan yurttaşlarımız emekli olacak.
- 8 Eylül 1999 tarihinden önce Stajyer ve Çırak olarak çalışan yaklaşık bir buçuk milyon yurttaşırmz EYT düzenlemesinden yararlanacak.
- Askerlik, yurtdışı ve doğum borçlanması yaparak işe başlama tarihini 8 Eylül 1999 tarihi öncesine çekebilen yaklaşık 1 milyon yurttaşımız EYT düzenlemesinden yararlanacak.
-17 Ağustos 1999 Marmara depremi nedeniyle afet bölgesi ilan edilen bölgelerde EYT miladının 31 Aralık 1999 olarak uygulanmasıyla, deprem mağduru yurttaşlarımız EYT düzenlemesinden yararlanacak.
SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ
MADDE 1- 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 41 inci maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bent ile maddenin üçüncü fıkrasının birinci cümlesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki cümle eklenmiştir. "k) 3308 sayılı Kanun kapsamında çıraklık yapanlar ile meslek liselerindeki eğitim öğretimleri ya da yükseköğrenimleri sırasında staj yapanların çıraklık ve staj süreleri,"
"Aynca birinci fıkramn (k) bendinde geçen sürelerin borçlanılması durumunda çıraklık veya stajın başladığı tarih, sigorta başlangıç tarihi sayılır."
MADDE 2-5510 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
"GEÇİCİ MADDE 90- 8/9/1999 tarihi öncesi sigortalı olan ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte bu Kanun ile mülga sosyal güvenlik kanunları hükümlerine göre, emeklilik için gereken sigortalılık süresi, hizmet süresi ve prim ödeme gün sayısı koşulunu sağlayıp yaş koşulunu sağlayamayanlara, bu maddenin yayımı tarihinden itibaren 3 ay içinde Kuruma yazılı olarak başvurmaları hâlinde emeklilik aylığı bağlanır.
Sigortalılık başlangıç tarihi 8/9/1999 tarihinden sonra olmakla birlikte, askerlik, yurt dışı hizmet ve doğum borçlanması süreleri geriye yürütüldüğünde sigortalılık başlangıç süreleri 8/9/1999 tarihi öncesine denk gelen sigortalılar da birinci fıkra hükümlerinden yararlandırılır. Birinci fıkrada belirtilen sigortalılık başlangıç tarihine ilişkin kayıt, 17 Ağustos 1999 Marmara Depreminde afet bölgesi ilan edilen bölgelerde yerleşik bulunan veya afetten fiilen etkilenen sigortalılar bakımından 31/12/1999 tarihi olarak uygulanır. Bu maddenin uygulamasına ilişkin usul ve esaslar Kurum tarafından belirlenir."
MADDE 3- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 4- Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.