Samsun’un Atakum ilçesinde, staj yaptığı inşaatta geçirdiği iş kazası sonucu hayatını kaybeden 17 yaşındaki Necip Fazıl Çırak’ın ölümü, staj ve çıraklık sistemiyle ilgili tartışmaları yeniden gündeme taşıdı.
Çalışma hayatına henüz adım atmış olan Çırak’ın yaşamını yitirmesi, stajyer ve çırakların iş güvenliği ve sosyal güvencelerden yoksun biçimde istihdam edilmesini kamuoyunun dikkatine sundu. Uzun süredir sosyal medyada örgütlü mücadele yürüten Staj ve Çıraklık Sigortası Mağdurları Federasyonu, olaya ilişkin yaptığı açıklamada, stajyerliğin “çocuk işçiliğe dönüşmemesi” gerektiğini belirtti.
Federasyon tarafından yapılan yazılı açıklamada, “Stajyer ve çıraklar sigortasız, güvencesiz ve denetimsiz bir çalışma hayatının içine atılıyor” ifadelerine yer verilirken, bu durumun yıllardır süregelen bir sistem sorunu olduğu vurgulandı. Açıklamada ayrıca “Necip Fazıl Çırak’ın ismi bizim için sadece bir istatistik değil, bu sistemin değişmesi için yanan bir fenerdir” denildi.
17 yaşında hayatını kaybeden stajyer
Özellikle mesleki eğitim kapsamında staj yapan öğrencilerin hangi koşullarda çalıştırıldığı, hangi haklara sahip olduğu ve bu hakların nasıl denetlendiği soruları bir kez daha gündeme geldi. Mevcut sistemde stajyer olarak çalışan öğrenciler, sigorta kapsamına alınsalar da bu sigorta sadece iş kazası ve meslek hastalıklarını kapsıyor; emeklilik primleri ise yatırılmıyor.
Öte yandan, geçmişte staj yapmış ancak bugün emeklilik hesabında bu süreleri kullanamayan çok sayıda kişi, yıllardır yasal bir düzenleme bekliyor. Sosyal medyada seslerini duyurmaya çalışan “Staj ve Çıraklık Sigortası Mağdurları”, her seçim döneminde kendilerine verilen sözlerin tutulmadığını ve haklarının iade edilmesini talep ediyor.
Ölüyoruz duyuyor musunuz...!
Yıllarca umutla bekledik...
Her seçim döneminde kapılarımıza geldiler, sözler verdiler, gözlerimizin içine baka baka vaatlerde bulundular. "Sizi unutmadık" dediler, "Bu mağduriyeti gidereceğiz" dediler. Biz ise inandık. Çünkü bu topraklarda adaletin… pic.twitter.com/qTEd1TWIzR— STAJ VE ÇIRAKLIK SİGORTASI MAĞDURLARI FEDERASYONU (@CirakStajFED) April 17, 2025
Melih Meriç: adaletsizlik ve mağduriyetler giderilmelidir
CHP Gaziantep Milletvekili Melih Meriç’in yaptığı bir açıklama ise bu mağduriyetin Meclis gündemine taşınmasına katkı sağlamaktadır. Meriç, staj döneminde yaşanan iş kazalarının ve sosyal güvencesizlik sorunlarının görmezden gelinemeyeceğini vurgulayarak, “Emeklilik sistemimizin neden olduğu adaletsizlik ve mağduriyetler giderilmelidir” ifadelerini kullandı.
Uzmanlar ise staj ve çıraklık sisteminde yapılacak yasal düzenlemelerin sadece hak kayıplarını telafi etmekle kalmayacağını, aynı zamanda iş sağlığı ve güvenliği açısından da koruyucu önlemleri içermesi gerektiğini ifade ediyor.
17 yaşındaki bir gencin ölümüyle yeniden gündeme gelen bu sorun, hem eğitim politikalarını hem de çalışma yaşamının güvencesizlik boyutunu tartışmaya açıyor.
