Kripto varlıklara ilişkin düzenlemeler içeren Sermaye Piyasası Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin TBMM Plan ve Bütçe Komisyonundaki görüşmeleri sırasında konuşan AK Parti Ankara Milletvekili Ömer İleri, bu konunun bir milli çıkar konusu, ortak bir yol haritası çizilmesi gereken bir alan olduğunu ve herkesin bunu idrak ettiğini belirtti.
Teklifin 2 hafta önce kamuoyuyla paylaşıldığını, o gün bazı soru işaretleri olduğunu ancak netleştirmeleri yaptıklarını söyleyen İleri, kamunun ve sektörün buraya bakışının son derece olumlu olduğunu söyledi.
Blok zincirin çok önemli bir alan olduğunu kaydeden İleri, "Türkiye olarak yakinen takip etmekle kalmayıp liderlik rollerini almamız gereken bir alandır." diye konuştu.
İleri, "Yasa teklifi, blok zincir teknolojileriyle dolaylı olarak ilgili ama doğrudan Türkiye'de blok zincir teknolojilerini şekillendirecek bir yasa teklifi değil, kapsamı da öyle konulmuyor zaten." ifadelerini kullandı.
"GEÇ KALIRSANIZ KORUMA İŞLEVİNİ YERİNE GETİREMEZSİNİZ"
Bu düzenlemenin bir başlangıç olduğunu dile getiren İleri, yasayı takip eden süreçte peyderpey yeni düzenlemelerin geleceğini söyledi.
Yeni alanlarda yenilikçi teknolojilerde regülasyonlar ve düzenlemelerin aşama aşama süreç içerisinde dönüşerek hayata geçirileceğini kaydeden İleri, bunun Amerika'da da Avrupa'da da Asya'da da böyle olduğunu ifade etti.
Kanun teklifinin geciktiğine yönelik eleştirilere cevap veren İleri, "gecikme" eleştirisinin göreceli ve kendisinin katılmadığı bir eleştiri olduğunu belirtti. İleri, "Yeni bir alanı regüle ederken çok hızlı, hemen ilk gün bir şey yaparsanız kısıtlayıcı olursunuz; geç kalırsanız, amaçladığınız koruma işlevini yerine getiremezsiniz; yaptığınız regülasyon çok detaylı olursa inovasyonun önünü keser, az detaylı olursa yine hak kayıpları oluşturur. Burada çok önemli denge noktaları var." değerlendirmesinde bulundu.
"VERGİYLE İLGİLİ İLERLEYEN SÜREÇLERDEKİ GELİŞMELER ZATEN GÜNDEME GELECEKTİR"
Thodex örneğinin verildiğini hatırlatan İleri, "Evet, oldu bunlar. Bunlar olduğu için biz gecikmiş durumda mıyız acaba? Yani kararı bu bakış açısıyla mı vermemiz lazım yoksa acaba dünyada ne olup ne bitiyor, hangi ülke, hangi hızla, hangi düzenlemeleri hayata geçiriyor; bu bakış açısından mı bakmamız lazım? Bence mantıklı olan ikincisini takip etmemizdir." dedi.
Dünyanın önde gelen ülkelerinin daha yeni yeni bu düzenlemeleri yaptığına işaret eden İleri, Avrupa Birliği'nde MiCA'nın henüz uygulamaya geçme aşamasında olduğunu, ABD'de ise federal düzeyde bir çalışma olduğunu, Temsilciler Meclisinde oylamaya geldiğini söyledi.
Blok zincire yönelik bir stratejinin olup olmadığına yönelik soruya İleri, "Evet, var. Sanayi Bakanlığının 2023 yılında yayımladığı Sanayi Stratejisi Belgesi'nde blok zincire ayrılmış bir alan var, orada bir yol haritası var." yanıtını verdi.
Verginin, bu teklifin konusu olmadığını ifade eden İleri, "Vergiyle ilgili ilerleyen süreçlerdeki gelişmeler zaten gündeme gelecektir ama Türkiye'nin bu anlamda 'Vergi cenneti olacağız' söylemi de tam olarak doğru değil. Çünkü yabancı ülke vatandaşları da biliyorsunuz kendi ülkelerinde vergi uygulamalarına tabiler ve Türkiye'deki kazançlar da buralara tabi olacak." dedi.
"ÜLKEMİZLE İLGİLİ OLUMLU BİR KARAR ÇIKMASI NOKTASINDA BEKLENTİMİZ VAR"
Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Osman Çelik, teklifte vergi konusu olmadığını ancak sektörden bu konuyla ilgili gelen yoğun bir talep olduğunu belirterek, "Bu konuyla ilgili çalışma yapılıyor. Burada amaç yerli ve yabancı yatırımcıyı kaçırmayacak, rahatsız etmeyecek bir düzenleme çalışması ama bununla ilgili sektörün de ısrarlı talepleri nedeniyle bir çalışma sürdürülüyor, önümüzdeki dönemde bununla ilgili açıklama yapılacaktır." bilgisini verdi.
FATF'ın gri listesi konusunda teknik uyum ve etkinlik uyumu konusu olmak üzere iki temel konu olduğunu anlatan Çelik, teknik uyumda 40 tavsiyenin 39'unun yerine getirildiğini, burada geri kalan bir konunun da kripto varlık piyasalarının düzenlenmesi olduğunu belirtti. Bu teklif yasalaşırsa onun da yerine gelmiş olacağını kaydeden Çelik, "Diğer tarafı, etkinlik uyumu, uygulamaya yönelik olarak gerekli uyum faaliyetini içeriyordu. Teknik rapor hazırlandı, bize göre biz ev ödevimizi yaptık, öngörülen tavsiyelerin tamamı yerine getirildi. Önümüzdeki günlerde bu değerlendirmeler sonucunda bu listeyle ilgili, ülkemizle ilgili olumlu bir karar çıkması noktasında beklentimiz var." diye konuştu.
"BU ERİŞİM YETKİSİNİ KRİPTO BENZERLERİ İÇİN DE KULLANACAĞIZ"
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı İbrahim Ömer Gönül, zimmet suçuyla ilgili olarak Bankacılık Kanunu ve teklifteki düzenlemeler arasında bir çatışma olup olmayacağına yönelik soruya, "Burada yapılacak değişiklikle hem maddenin açık olması hem de Bankacılık Kanunu'nun 160’ıncı maddesiyle bir çelişki oluşturmayacağı kanaatindeyiz çünkü bu, hem daha sonra çıkmış bir kanundur hem de konu burada düzenlendiği için ayrıca oraya bir atıf olmayacaktır." yanıtını verdi.
Erişim engeli yetkisine de değinen Gönül, "Erişim yetkisini ilk defa almıyoruz. Bunu biz Forex sitelerine şu anda uyguluyoruz, her hafta çıkardığımız haftalık bültenlerde bunu görebilirsiniz. Bunlar, şu anda yetkimiz dahilinde, bu yetkiyi kullanarak bu kanun maddesine de yazarak bu erişim yetkisini kripto benzerleri için de kullanacağız." ifadelerini kullandı.
Aracı kurumların yani platformların nemalandırılmaları ve bu nemalandırmaların nerede kullanılacağına ilişkin ise Gönül, "Bunlar müşterilerin kendi nemaları olduğu için müşteri lehine kullandırılacak, kesinlikle farklı bir amaç için kullandırılamayacaktır." bilgisini verdi.
Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının Türkiye Sermaye Piyasası Birliği üyeliğine yönelik Gönül, "Şu anda Sermaye Piyasası Birliği 15 senelik bir birlik ve giriş aidatı 400 bin lira, bu aidatı ödeyerek bu Birliğe mecburen üye olmak zorundalar." dedi.
Merkez Bankası Para Politikası Kurulu Üyesi Fatma Özkul, "Ödemelerde Kripto Varlıkların Kullanılmamasına Dair Yönetmelik" yayımlandıktan bir hafta sonra Thodex vakasının yaşandığını hatırlatarak, "Merkez Bankasının aslında öngörülü davranıp böyle bir yönetmelik yayımlaması da çok vakitli oldu. O günkü koşullarda o yönetmeliğin yayımlanması doğru bir karardı." dedi.
Düzenlemesi olmayan bir varlığın Merkez Bankasınca bir ödeme aracı olarak belirtilmesinin doğru bir yaklaşım olmayacağını kaydeden Özkul, teklif yasalaştıktan sonra paydaşlarla görüşüp bir revizenin söz konusu olabileceğini söyledi.
YAKLAŞIK 60 KRİPTO VARLIK HİZMET SAĞLAYICISI MASAK'IN RADARINDA
MASAK Başkanı Hasan Kaymak, kripto varlık hizmet sağlayıcıları tarafından düzenlenen şüpheli işlem bildirimlerine ilişkin, "2021 yılında 2 bin 233 adet şüpheli işlem bildirimi kripto varlık hizmet sağlayıcılarından gelmiş. 2022 yılında bu sayı 20 bin 569, 2023 yılında 48 bin 679." dedi.
Şu ana kadar yaklaşık 60 kripto varlık hizmet sağlayıcısının MASAK'ın radarına girdiğini açıklayan Kaymak, Thodex'teki zararın 350 milyon lira civarında olduğunu adli makamlarla birlikte MASAK'ın tespit ettiğini hatırlattı.
Kaymak, "Türkiye herhangi bir şekilde, 'kara para' açısından ekonomik sonuçları itibarıyla sıkıntılı bir ülke olduğu için gri listeye alınmadı. Belirlenen standartlara mevzuat ve uygulama açısından uyumluluğu denetlemeye alındı." diye konuştu.
"Gri liste dediğimiz şey bir izleme listesi; bir yasaklama, kötüleme listesi değil." ifadelerini kullanan Kaymak, Türkiye'nin daha somut göstergelere ihtiyaç olduğu için izlemeye alındığını dile getirdi. Kaymak, bu listeyi, "mevzuat olarak bize biraz daha somut gösterin" listesi olarak kabul etmek gerektiğini söyledi. Bunun, geçen sene kripto varlıklarla alakalı 100 milyon doları aşan el koyma işleminin yapılmasına vesile olduğunu ifade eden Kaymak, yurt dışı borsalardaki varlıklara savcılıklar talimatıyla el konulması için gerekli çalışmanın MASAK tarafından yapıldığını anlattı.
Kaymak, bugüne kadar denetimler neticesinde kripto varlık hizmet sağlayıcılarına 100 milyon TL'ye yakın ceza kesildiğini, düzenlemeden sonra bunun daha da artacağını belirtti.
