ÖZEL HABER- DİLARA ADAK
Kış aylarında artış gösteren influenza vakaları, özellikle çocukları tehdit ediyor. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Doktor Büşra Cihan, influenzanın çocuklarda yüksek ateş, kuru öksürük, halsizlik ve iştahsızlık gibi belirtilerle kendini gösterdiğini vurgulayarak aileleri dikkatli olmaya çağırıyor. Hastalığın bazı vakalarda ağır seyredebileceğini belirten Dr. Cihan, özellikle küçük yaş gruplarında zatürre, sinüzit ve orta kulak iltihabı gibi ciddi komplikasyonların gelişebileceğine dikkat çekti. Dr. Büşra Cihan, bu hastalığın çocuklarda daha ağır seyredebileceğini belirterek erken teşhisin ve koruyucu önlemlerin önemine vurgu yaptı. Peki, çocuklarda influenza belirtileri neler? Aileler hangi önlemleri almalı? İşte yanıtlar...
influenza nedir? Grip ve influenza aynı şey mi?
Bir RNA virüsü olan influenza halk arasında grip olarak adlandırılır. İnfluenza, damlacık ve temasın virüsü bulaştırması sonucu ani gelişen, çoğunlukla burun, boğaz ve sonrasında bazı durumlarda akciğerleri tutan bir tür solunum yolu enfeksiyonudur. İnfluenza A; genellikle daha şiddetli seyreden influenza çeşididir, yaygın şekilde bulaşabilir ve tedavi gerektirir. İnfluenza A virüsünün H1N1 alt tipi domuz gribi olarak bilinir. İnfluenza B daha hafif seyrederken, influenza C ise daha çok hayvanlarda rastlanan bir türdür.
Çocuklarda influenza belirtileri nelerdir?
İnfluenza hastalığında aniden başlayan ateş özellikle tipiktir. Kuru öksürük, boğaz ağrısı, baş ağrısı, kas ağrısı, burun tıkanıklığı ya da akıntısı, yorgunluk ve halsizlik yaygın görülen diğer belirtilerdir. Halsizlik ve kas ağrıları belirgindir. Çocuklarda iştahsızlık, bulantı-kusma gibi mide-barsak yakınmaları yetişkinlere göre daha sık ortaya çıkar. Tipik olarak bulgular ilk 1-2 gün oldukça şiddetli seyreder ve sonrasında birkaç gün içinde yavaşça şiddetini kaybederek 2 ila 7 gün içinde iyileşme ile sonuçlanır. Ateşli havale görülebilir, öksürük haftalarca devam edebilir.
Çocuklar neden influenza virüsüne daha yatkındır?
Kış mevsiminde bebek ve çocukların vücudu soğuk havaya uyum sağlamak için daha fazla enerji harcayarak güçsüz düşer ve enfeksiyonlara yatkın hale gelir. Bu mevsimde mikroorganizmaların havadaki yoğunlukları artar. Kapalı ve kalabalık ortamlarda bulunulması da hastalıkların artmasına neden olur. Çocuklar ayrıca süper saçıcılar olarak gribin hızlı bir şekilde yayılmasına neden olabilirler.
influenza, benzer diğer viral enfeksiyonlardan nasıl ayrılır?
İnfluenza genellikle soğuk algınlığı ile karıştırılır ancak grip belirtileri daha şiddetlidir, birkaç saat içinde hızla ortaya çıkar ve günlük yaşantınızı sürdürmenize engel olur. Gripte ilk belirtilerden biri yüksek ateştir ancak soğuk algınlığında yüksek ateş, genel vücut ağrısı, yorgunluk ve öksürük gibi pek çok şikayet daha nadiren görülür. Soğuk algınlığında sıklıkla burun tıkanıklığı, hapşırma ve boğaz ağrısı gibi hafif belirtiler meydana gelir.
Çocuklarda influenza tedavi yöntemleri nelerdir?
Ateş düşürücüler, istirahat, bol sıvı alımının yanı sıra oseltamivir etken maddesini içeren etkene spesifik antiviral ilaç hastalığın bulgularının süresini kısaltıp şiddetini azaltabilir ve komplikasyon gelişiminin önüne geçebilir.
influenza aşısı olan çocuk yine de bu hastalığa yakalanabilir mi?
Evet, grip aşısı olan bir çocuk da influenzaya yakalanabilir ancak hastalık sürecini çok daha kolay ve komplikasyonsuz atlatacaktır.
Aileler, çocuklarını influenza virüsünden korumak için hangi önlemleri alabilir?
İnfluenzadan korunmak için diğer tüm enfeksiyonlarda olduğu gibi öncelikle temel sağlık kurallarını uygulamaya özen göstermek gerekir. Özellikle dış ortamda sık el yıkamanın sağlanması, çocukların özellikle kapalı ve kalabalık ortamlarda uzun süre bulunmasının önüne geçilmesi, grip belirtileri gösteren kişilerden uzak durulması, sağlıklı beslenme ve düzenli uykuya özen gösterilmesi hastalıktan korunmak için yapılması gereken başlıca uygulamalardır. Gripten korunmanın en iyi yolu, grip aşısı yapılmasıdır. Altı aylıktan itibaren herkese, mümkünse Ekim ayı sonuna kadar her yıl grip aşısı yaptırmaları önerilmektedir. Aşının gribe karşı koruma sağlayabilmesi için yaklaşık 2 hafta geçmesi gerekir. Dokuz yaşından önce ilk defa grip aşısı yapılacaksa 28 gün ara ile 2 doz yapılması gerekir. İki doz yapılması gerekirken tek doz yapılırsa, ya hiç koruyuculuk olmaz ya da azalmış koruyuculuk sağlanır.
influenza ile ilgili yanlış bilinenler veya toplumda yaygın olan mitler nelerdir?
İnfluenza gibi solunum yolunu tutan viral hastalıklarda en sık tekrarlanan yanlış, hastalığı iyileştirmek için kontrolsüz antibiyotik kullanılmasıdır. Antibiyotikler yalnızca bakteriyel enfeksiyonlar üzerinde etkilidir. Dolayısıyla viral enfeksiyon durumunda kontrolsüz antibiyotik kullanılması hastalıkla ilişkili şikayetleri iyileştiremeyeceği gibi kişinin vücut direncini daha fazla düşürecektir. Ek olarak influenza ile soğuk algınlığının karıştırılması kişinin hastalığa yönelik etkin tedaviye ulaşmasını zorlaştıran önemli hatalardan biridir.
Çocuklarda influenza komplikasyonları (örneğin; zatürre) nasıl gelişir ve bunlara karşı alınması gereken önlemler nelerdir?
Bağışıklık sistemi yeterli çalıştığı durumda ve altta yatan bir sağlık problemi yoksa komplikasyon gelişimi oldukça nadirdir. Komplikasyon gelişiminin önlenmesinde aşılama ve erken antiviral tedavi başlanması etkilidir. En yaygın komplikasyon, bir bakterinin de devreye girmesi ile gelişen zatürredir. Bunun dışında sinüs iltihabı (sinüzit), kulak iltihabı (otit) veya nadiren beyin dokusu iltihabı (ensefalit) görülebilmektedir. Grip bulguları kaybolduktan sonra 1-2 hafta süren öksürük oldukça yaygındır. Dolayısıyla, yeşil balgam her zaman zatürreye işaret etmez. Ancak ateşin nüksetmesi, kötüleşen öksürük, nefes darlığı, hızlı soluma, göğüs ağrısı akla zatürreyi getirmelidir. Ayrıca influenzada sık görülen bir durum da miyozit yani kas dokusunun iltihabıdır. Ciddi baldır ağrısı çocuklarda yürüyememeye neden olur. Şiddetli durumlarda böbrek yetmezliğine de sebep olabilen bir durumdur ancak genellikle erken dönemde tespit edildiğinde damardan yeterli sıvı tedavisi ile kendiliğinden iyileşir.
Okul döneminde çocukların influenza gibi hastalıklara karşı nasıl korunması gerekir?
Grip için bulaş olasılığı genellikle ilk beş gün oldukça yüksektir. Bu sürecin evde istirahat edilerek geçirilmesi enfeksiyonun başkalarına bulaşmasını önleyebilmek açısından önemlidir. Ayrıca bulaşı önlemek için eller sık sık sabun ve ılık suyla yıkanmalı, hapşırma ve öksürme sırasında bir mendille ağız ve burun kapatılmalı ve kullanılan mendil kapalı bir çöp poşetinde ortamdan uzaklaştırılmalıdır.
Çocuklarda influenza tedavisinde destekleyici, evde uygulanabilecek doğal yöntemler var mı?
Tavuk suyu çorbası hastalıklarda tedaviye destekleyici etkinliği kanıtlanmış bir yiyecektir ve çocuklarda faydası olacaktır. Yine portakal, mandalina ve greyfurt gibi C vitamini içeren besinler veya yaşa uygun takviyeler tüketilmesi yararlı olacaktır.
