Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, toplantının açılış oturumunda Türkiye-Arap Birliği ilişkileri ve bölgesel meseleler, özellikle Gazze üzerine konuşacak.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliğinde yürütülen diplomatik süreçler, Türkiye'nin Arap Birliği toplantısına davet edilmesinde etkili oldu. Uzmanlar, Erdoğan'ın talimatıyla Bakan Fidan'ın MİT Başkanlığı döneminde Körfez ülkeleriyle yaptığı normalleşme çalışmalarının meyvesi olarak, 2011'den sonra ilk kez böyle bir davet alındığını belirtiyor.
Ağustos ayında, Fidan'ın Avrupa Birliği (AB) Gayriresmi Dışişleri Bakanları Toplantısı'na (Gymnich) 5 yıl aradan sonra katılması, Türkiye'nin küresel ve bölgesel rolünün güçlendiğini gösteriyor. Ayrıca, Erdoğan'ın Irak ile PKK'ya karşı ortak mücadele süreci de dikkat çekici bir başarı olarak değerlendiriliyor.
Arap Birliği'nin Türkiye aleyhindeki "olumsuz çalışmalarının" sona erdiği ve işbirliği döneminin başladığı belirtiliyor. Arap Birliği Dışişleri Bakanları Konseyi toplantılarında 2018'den itibaren Türkiye'nin Arap ülkelerinin içişlerine müdahale ettiği iddialarıyla bazı olumsuz kararlar alınmıştı. Ancak zamanla, Arap ülkeleriyle ilişkilerin gelişmesi bu kararların dilini yumuşattı.
Diplomatik kaynaklar, Türkiye'nin "güçlü", "etkin" ve "kararlı dış politikasıyla" bölgesel istikrarı desteklediğini vurguluyor. Arap Birliği gündemindeki Filistin gibi konular, Türkiye'nin öncelikli dış politika meseleleri arasında bulunuyor. Türkiye'nin Arap ülkeleriyle geliştirdiği ilişkiler, bölgesel sorunlara çözüm ve somut işbirlikleri fırsatları sunuyor.
Arap Birliği ile ilişkiler 2003'ten itibaren gelişmeye başladı. 2004'te imzalanan mutabakat muhtırası ve 2007'deki "Türk-Arap İşbirliği Forumu (TAF) Çerçeve Anlaşması" bu sürecin temel taşlarını oluşturdu. 2010'da Arap Birliği Temsilciliği Ankara'da faaliyete geçti.
Son dönemde, Fidan 13-14 Ekim 2023'te Kahire'yi ziyaret ederek Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebu Gayt ile görüştü. Ayrıca, 28 Şubat 2024'te Ankara'da siyasi istişareler gerçekleştirildi ve Arap Birliği ile ilişkiler güçlendirildi.
16 Mayıs 2024'te Bahreyn'de yapılan 33. Arap Birliği Zirvesi'nde, Türkiye'nin Arap Devletlerinin İçişlerine Müdahalesi Hakkında Arap Bakanlar Komitesi lağvedildi ve Türkiye aleyhinde bir karar alınmadı. Bakan Fidan, 4-5 Ağustos 2024'te Mısır'a yaptığı ziyarette Ebu Gayt ile bir araya geldi ve 7 Ağustos'ta Arap Birliği ülkelerinin Büyükelçilerine çalışma yemeği verdi.
13 YIL ÖNCE CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN AÇILIŞ KONUŞMASINI YAPMIŞTI
Geçmişte, Dışişleri Bakanları Abdullah Gül ve Ahmet Davutoğlu da Arap Birliği toplantılarına katılmıştı. Ayrıca, Cumhurbaşkanı Erdoğan, 13 Eylül 2011'deki toplantıda açılış konuşması yapmıştı. Arap Birliği toplantıları düzenli olarak mart ve eylül aylarında Kahire'de yapılıyor.
Türkiye, ayrıca 29 Ağustos'ta Brüksel'de düzenlenen AB Gayriresmi Dışişleri Bakanları Toplantısı'na 5 yıl aradan sonra davet edildi. Fidan, bu toplantının AB ile ilişkilerin canlanması açısından önemli olduğunu belirtti.