TBMM Genel Kurulunda, en düşük emekli aylığının 12 bin 500 liraya yükseltilmesini de içeren Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin görüşmeleri devam ediyor.
Saadet Partisi İstanbul Milletvekili Selim Temurci, teklifin tümü üzerinde partisi adına yaptığı konuşmada, Türkiye'de "olağanüstü" bir gelir adaletsizliği olduğunu ve son 10 yılda bu durumun arttığını söyledi.
Vatandaşların KDV ve ÖTV gibi dolaylı vergiler ödediğini ve her gelir seviyesinde bu vergilerin sabit olduğunu belirten Temurci, "Buradaki bütün teklif 220 milyar TL ilave bir gelir yaratacak. Genel tabloya baktığımızda sadra şifa olmadığını biliyoruz. Ama ilk kez böyle bir kanun teklifiyle karşı karşıyayız. Ümit ediyoruz bunun devamı gelir." diye konuştu.
Temurci, ölçülen kayıt dışılığın 300 milyar dolar olduğunu ve bu rakamın da gayrisafi milli hasılanın yaklaşık 3'te birini oluşturduğunu kaydederek, "Biz, 'vergi affı getirmeyeceğiz' desek kayıt dışılığa karşı ilk adımı atmış oluruz." ifadesini kullandı.
Emeklilikte herkesin maaşta eşitlendiğini söyleyen Temurci, "Bu şartlarda emekli maaşı yetmiyor. Emekli çalışmaya devam ediyor. İşverene verdiğimiz yüzde 5'lik destek devam etsin. Bu desteği kaldırarak işsizliği engellediğinizi sanırsınız ama emeklilerimiz daha büyük zora girmiş olurlar." dedi.
Saadet Partisi Grup Başkanvekili Bülent Kaya ise kanun teklifini eleştirerek, kayıt dışılık konusunda düzenleme olmadığını aktardı. 300 milyar dolarlık kayıt dışılığın ekonomiye kazandırılması halinde vatandaşlara sağlanacak olanakları sıralayan Kaya, "Ancak enerjinizi sürekli farklı alanlara sarf etmeniz sebebiyle kayıt dışı ekonomiyi vergilenmekten ziyade her zaman yaptığınız en rahat iş olan adeta kümesteki kazları daha fazla yolma çabası içerisine giriyorsunuz. Giderler artıyor, 'gelirleri daha fazla nasıl artırabiliriz' diye kafa yoracağınıza, 'vergileri daha fazla nasıl artırabiliriz' arayışına giriyorsunuz." dedi.
Kaya, düzenlemenin kamuoyunun birçok beklentisini karşılamadığını vurgulayarak, "Dağ fare doğurmuş, vergi reformu beklenirken, dolaylı vergilerin yükünün azaltılması beklenirken, istenen değişiklikler bir kez daha ötelenmiştir." değerlendirmesinde bulundu.
"KANUN TEKLİFİNE HEPİMİZİN DİRENMESİ GEREKİYOR"
İYİ Parti Samsun Milletvekili Erhan Usta, kanun teklifiyle vergi adaletsizliğinin düzeltilmesinin mümkün olmayacağını söyleyerek, teklifle 215 milyar liralık vergi tahsilatı yapılacağının hesaplandığını vurguladı. Usta, düzenlemede sermaye gruplarının baskısıyla bazı maddelerinin çıkarıldığını savunarak, şu ifadeleri kullandı:
"Komisyonda gece yarısı, hiç şık olmayan bir şekilde biri sendikalarla ilgili diğeri Kızılay'la ilgili 2 madde ilave edildi. Küçük sendikaları boğan, sendika üyeleri arasında ayrım yapan önce Danıştayın ardından Anayasa Mahkemesinin iptal ettiği bir madde bütün itirazlarımıza rağmen getirilip kondu. Sırf bu nedenden dolayı, 54 maddelik kanun teklifine hepimizin direnmesi gerekiyor. İYİ Parti bu direnci gösterecektir. Çekilmesi durumunda başka bir şey olabilir. Bu kanuna hiçbir şekilde izin verilmeyecek, iç tüzükten kaynaklanan bütün haklarımızı kullanacağız."
Usta, kanun teklifinde imar ve sermaye gelirlerinden vergi alınmasına ilişkin herhangi bir madde olmadığını kaydederek, "dağ fare doğurdu" değerlendirmesinde bulundu.
"KAYIT DIŞILIK ÖNEMLİ BİR SORUN"
MHP Konya Milletvekili Mustafa Kalaycı, kanun teklifinin 15 maddesinin küresel ve yerel asgari kurumlar vergisi ihdasıyla ilgili olduğunu söyleyerek, şöyle konuştu:
"Faaliyet gösterilen her bir ülke bazında belirlenen efektif vergi oranı yüzde 15 oranının altında olduğunda o ülkede doğan karlara tamamlayıcı bir vergi uygulanacaktır, tamamlayıcı verginin alınmaması durumunda grubun merkezinin bulunduğu ülke bu vergiyi alacaktır. Teklifte uluslararası model kurallarıyla uyumlu olarak verginin konusu, tanımı, muafiyet ve istisnaları, matrah ve oranı, vergilendirme dönemi, beyan, tarh ve ödenmesine dair düzenlemeler yapılmaktadır."
Türkiye'de gelir ve kazançlardan alınan vergilerin payının düşük olmasının vergi oranlarından değil vergilendirilmeyen kazançların, kayıt dışılığın yaygınlığından kaynaklandığının değerlendirildiğinin altını çizen Kalaycı, şöyle devam etti:
"Kayıt dışılık önemli bir sorun olarak varlığını devam ettirmektedir. Bu kanun teklifiyle yapılan düzenlemeler kayıt dışılıkla mücadeleye, vergi güvenliğine, vergi uyumunun artırılmasına, vergi adaletini güçlendirmeye ve dolaysız vergilerin payının artırılmasına katkı sağlayacaktır. Kanun teklifi Meclis'e sunulmadan önce kamuoyuna yansıyan ve günlerce tartışılan tüm mükelleflere yönelik asgari gelir ve kurumlar vergisi, beyana tabi gelirler ile harcamaları arasında uyumsuzluk olan mükelleflerden özel gider bildirimi istenmesi, borsa ve kripto varlık işlemlerinden vergi alınması, gayrimenkullere bölgesel rayiç bedel uygulanması, gayrimenkulün beş yıldan sonra satışından sağlanan kazanca dair istisnanın tek konut için geçerli olması gibi konular bu teklifte yer almamıştır. MHP olarak bu konudaki düzenlemelerin de hızla hayata geçirilmesi görüşündeyiz."
Kalaycı, enflasyonun düşmesiyle kalıcı refahın sağlanacağını belirterek, "Cumhur İttifakı sözlerini de unutmamıştır, bütçe imkanlarıyla birlikte emekli aylıkları arasındaki eşitsizlikleri giderecek, birinci dereceye gelen memurlara 3600 ek gösterge verecek, Bağ-Kur'luların prim gün sayısını 7 bin 200'e düşürecek, ev kadınlarına prim desteğiyle birlikte emeklilik hakkı tanıyacak düzenlemeler mutlaka yapılacaktır. Türkiye'nin gelişmesi parlak bir geleceğe doğrudur. Türkiye, zorlu şartlara rağmen, hak ettiği seviyelere, layık olduğu gelişmişlik mertebelerine aşama aşama ulaşmaktadır." dedi.
"KANUN TEKLİFİ, VERGİ REFORMU NİTELİĞİNDE DEĞİLDİR"
DEM Parti Antalya Milletvekili Hakkı Saruhan Oluç da vergi paketinde esaslı ve köklü çözümler olmadığını anlatarak, "Olması gereken adımlar bu vergi paketinde yok. Adaletsiz vergi yapısı aynen devam ettiriliyor. Vergide adaletin sağlanması, çok kazanandan çok vergi alınması yönünde köklü bir değişim adımı atılmıyor. Bu pakette yer alan maddelerden daha çok yer almayan konulara değinmek istiyoruz. Derin vergi adaletsizliği bu paketle giderilemez. Kapsamlı bir vergi reformu yapılması şarttır. Bu vergi paketi yaraya pansuman bile olamayacak niteliktedir." diye konuştu.
DEM Parti Ağrı Milletvekili Heval Bozdağ ise düzenlemeyle, "nereden buldun" yasasının getirilmesi gerektiğini vurgulayarak, "Gelir adaletsizliği bir yana, bu düzen kazanının nasıl kazandığının sorgulanmadığı ve vergi bile ödemediği bir düzen." ifadesini kullandı.
CHP grubu adına söz alan İzmir Milletvekili Rahmi Aşkın Türeli de kanun teklifine komisyonda sonradan eklenen iki maddenin düzenlemeden çıkarılması gerektiğini aktardı. Teklifin sorumlusunun Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek olduğunu söyleyen Türeli, görüşmelerde Bakan Şimşek'in yer almamasını eleştirdi.
Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Gelir İdaresi Başkanlığının hazırladığı taslağın 3'te 1'inin kanun metni olarak geldiğini öne süren Türeli, "Bu düzenlemeler getirilseydi, bazı düzenlemelere yapıcı muhalefet anlayışımız çerçevesinde destek olurduk. Ortaya çıkan torba kanun teklifi, tasarruf paketinde de söylediğimiz gibi dağ fare doğurdu biçiminde de nitelendirilebilir." değerlendirmesinde bulundu.
Torba kanunla getirilen düzenlemelerin vergi mevzuatını sarstığını kaydeden Türeli, "Bugün görüştüğümüz vergi kanun teklifi vergi reformu niteliğinde olmayan bir pakettir. Bütüncül bir ekonomik programın parçası değildir. Bu kanun teklifiyle vergi sistemindeki hiçbir sorun ve aksaklık çözülmemiştir. Vergi adaleti sağlanmamıştır. Bir vergi reformunun başarılı olması için kısım kısım değil bir bütün olarak yapılması ve vergi reformunun ekonomik programının asli parçası olması gerekirdi." ifadelerini kullandı.
"AZ KAZANANDAN AZ, ÇOK KAZANANDAN ÇOK..."
Şahsı adına söz alan AK Parti Denizli Milletvekili Nilgün Ök ise teklifin ilk imza sahiplerinden biri olduğunu anımsattı. İktidarları boyunca vergide vatandaşlara sağlanan imkanlara ilişkin bilgi veren Ök, "Bizim 12. Kalkınma Planımızda ve Orta Vadeli Programımızda yer alan hedefler doğrultusunda hazırlanmış bir teklifi bugün görüşüyoruz. Maalesef son dönemde bilinçli bir şekilde ülkemizde vergi yükünün çok yüksek olduğu konusunda söylemlerde bulunuyor. Biz bu söylemlerin başarılı bir şekilde yürüttüğümüz Orta Vadeli Programımızı baltalamak için yapıldığını biliyoruz." diye konuştu.
Bu kanunda dar gelirli vatandaşlara, çalışanlara ve emeklilere getirdikleri hiçbir yeni bir vergi yükü olmadığının altını çizen Ök, şöyle konuştu:
"Burada amacımız az kazanandan az, çok kazanandan çok vergi alınması ve kayıt dışı ile mücadele. Kanun teklifi ile amacımız vergilemede güvenliğin sağlanması ve kayıt dışılıkla mücadele ve mücadelede gönüllü uyumunun arttırılması, vergi adaletinin güçlendirilmesi, vergilendirmede basitlik ve vergi uyumunun arttırılması, dolaysız vergilerin payının arttırılması, vergi tabanının genişletilmesi, bazı istisnaların kaldırılması veya uygulanma şeklinin değiştirilmesi, cezaların ve tahsilat etkinliğinin arttırılması, devreden KDV'nin azaltılması, ithalatın azaltılmasına katkı sağlanması amacıyla ithalat ve yurt dışı içinde vergilendirilmenin uyumlaştırılmasıdır."
En düşük emekli aylığının 12 bin 500 liraya çıkarılacağını aktaran Ök, "Yaklaşık 3,7 milyon emeklimiz bundan yararlanabilecek. Bu durum 2024 yılı bütçemiz için ilave 33,2 milyar gibi bir maliyeti vardır. Alım gücü başta olmak üzere ekonomik dengeleri yeniden yerli yerine oturtmak için çok güçlü bir program uyguluyoruz. Denge ve disiplin içerisinde ekonomimizi güçlü bir şekilde yükselttikçe, kalıcı refahı sağladıkça emeklimize, çalışanlarımıza daha fazla pay vermek için çalışmaya devam edeceğiz. Bu konudaki tavrımız günü kurtarmak yerine enflasyonu düşürecek, kalıcı refahı artıracak adımları atmaktır." şeklinde konuştu.
Düzenlemeyle kayıt dışılıkla mücadeleye katkı sağlamak amacıyla da düzenlemeler yaptıklarını vurgulayan Ök, bu kapsamda cezalarda etkinlik sağlaması için usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarını arttırdıkları bilgisini verdi. Ök, ilerleyen zamanlarda plan doğrultusunda AK Parti tarafından yeni düzenlemelerin de hayata geçirileceğini kaydetti.
