Stanford Üniversitesi'nde uyku tıbbı uzmanı Dr. Shannon Sullivan, yorgunluk nedenlerinin keşfinin bazen dedektiflik gibi olduğunu belirtiyor. Dr. Sullivan, uyku düzeninde yapılacak birkaç küçük değişiklik ile yorgunluğun hafifleyebileceğini, ancak bazı sağlık koşulları ve ilaçların da bu duruma yol açabileceğini vurguluyor.
1. Yeterince Uyuyor Musunuz?
Dr. Sullivan, ilk yapmanız gerekenin uyku alışkanlıklarınızı gözden geçirmek olduğunu söylüyor. Stres veya düzensiz uyku gibi faktörler, uyku kalitenizi olumsuz etkileyebilir. En az yedi saat uyumaya özen gösterin ve her gün aynı saatte yatmaya çalışın. Tutarlı bir uyku programı, vücudunuzun daha iyi dinlenmesine yardımcı olacaktır.
2. Kahve ve Alkol Tüketiminizi Gözden Geçirin
Dr. Sullivan, öğleden sonra kahve içmenin ya da akşamları alkol tüketmenin uyku kalitesini düşürebileceğini belirtiyor. Telefon kullanımı ve yatmadan önce atıştırmalar da uykuya zarar verebilir. Bu alışkanlıklardan kaçınmak, daha kaliteli bir uyku uyumanıza yardımcı olabilir.
3. Uykusuzluk
Dr. Kara Dupuy-McCauley, uyku bozukluklarının yaygın olduğunu ve bu bozuklukların gündüz uykululuk haline yol açabileceğini belirtiyor. Uyku sırasında, boğaz kaslarının çökmesi gibi durumlar nedeniyle nefes alma problemleri yaşanabilir. Obstrüktif uyku apnesi gibi rahatsızlıklar, tedavi edilmezse ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Uykusuzluk, dünya genelinde yetişkinlerin yaklaşık yüzde 30'unu etkileyen bir sorundur. Bu durum stres, jet lag gibi geçici sebeplerle yaşanabilir. Ancak bu sorun üç aydan uzun süren bir hale gelirse, kronik uykusuzluk belirtisi olabilir. Bilişsel davranışçı terapi, genellikle bu sorunun tedavisinde ilaçlardan daha etkili olabilir.
4. Huzursuz Bacak Sendromu
Huzursuz bacak sendromu, bacaklarda rahatsızlık hissi ve onları hareket ettirme isteğiyle karakterizedir. Semptomlar, gece daha şiddetli olabilir ve uykuya geçişi zorlaştırabilir. Bacak masajı, alkol ve kafein tüketimini sınırlamak semptomları hafifletebilir.
5. Hormonal Dengesizlikler
Hipotiroidizm, tiroit bezinin yeterli hormon üretmemesiyle yorgunluğa yol açabilir. Dr. Susan Samson, bu durumun test edilmesinin ve tedavi edilmesinin kolay olduğunu belirtiyor.
6. Vitamin ve Mineral Eksiklikleri
Demir, D vitamini ve B12 eksiklikleri de yorgunluk oluşturabilir. Kan testleri, bu eksiklikleri tespit edebilir ve takviyelerle destek almak yardımcı olabilir.
7. Kronik Rahatsızlıklar
Diyabet, depresyon, gastrointestinal rahatsızlıklar ve uzun Covid gibi sağlık sorunları, yorgunluğun yaygın sebeplerindendir. Kronik yorgunluk sendromu, kişinin zayıflayıcı yorgunluk yaşamasına sebep olabilir.
8. İlaçlar
Bazı ilaçlar, antidepresanlar, benzodiazepinler ve antihistaminikler gibi ilaçlar da yorgunluk oluşturabilir. Bu ilaçların yan etkilerini göz önünde bulundurmak, yorgunluk sebeplerini anlamada önemli olabilir.
Dr. Dupuy-McCauley, yorgunluk ve uyku bozuklukları konusunda bir uzmanla görüşmenin her zaman iyi bir fikir olduğunu belirtiyor. Yorgunluk, genellikle tespit edilebilir bir sebebe dayanır ve doğru tedavi ile iyileşme sağlanabilir.
