Türkiye'de ilk vakanın görüldüğü 2020 Mart'ının ardından salgının durdurulabilmesinin en etkili yolu olarak görülen Kovid19 aşısının yerli olarak üretilmesi için çalışmalara hızla başlandı.
Bu kapsamda, Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) ve Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumunun (TÜBİTAK) desteğiyle yürütülen aşı çalışmaları arasında en hızlı ilerleyeni, Erciyes Üniversitesince geliştirilen inaktif Kovid19 aşısı oldu.
Geliştirme çalışmalarına Nisan 2020'de başlanan yerli aşının hayvanlar üzerinde denendiği klinik öncesi (preklinik) aşaması Ekim 2020'de başarıyla tamamlandı.
Daha sonra yerli aşı, Kasım 2020'de başlanan Faz1 çalışması kapsamında 44 gönüllüye uygulandı.
Yerli aşının 250 gönüllüyle yürütülen Faz2 kapsamındaki ilk dozu ise 10 Şubat 2021'de yapıldı. Her iki aşamada da aşıyla ilgili olumlu verilerin elde edilmesiyle Faz3 çalışmasına geçildi.
Yerli Kovid19 aşısının Faz3 kapsamındaki ilk dozu, 22 Haziran 2021'de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın video konferans ile katıldığı Ankara Şehir Hastanesindeki programda yapıldı.
Yerli inaktif Kovid19 aşısının adının "TURKOVAC" olduğunu açıkladı
Faz3 çalışmalarında daha önce koronavirüs geçirmeyen ve hiç Kovid19 aşısı olmayan binlerce gönüllüye TURKOVAC uygulandı.
TURKOVAC'ın Faz3 kapsamında "hatırlatma dozu" olarak uygulandığı çalışmaya da Ekim 2021'de başlandı. Bu kapsamda, iki doz Sinovac aşısı olmuş gönüllülere tercihlerine göre hatırlatma dozu olarak TURKOVAC veya Sinovac aşısı uygulandı.
Seri üretime başlandı
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, 25 Kasım 2021'de TURKOVAC için "Acil Kullanım Onayı" başvurusunun yapıldığını açıkladı.
Başvurudan yaklaşık 1 ay sonra bugün, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK), TURKOVAC için "Acil Kullanım Onayı" verdi.
Onayı, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Şanlıurfa'daki aşı üretim tesisinden yapılan programda duyurdu. Koca ayrıca, TURKOVAC'ın seri üretimine başlandığını bildirdi.
Gönüllüler üzerindeki çalışmalarda etkin ve güvenilir olduğu bilimsel verilerle kanıtlanan yerli aşı TURKOVAC'ın seri üretime geçmesiyle Türkiye, Kovid19 aşısını üreten 9 ülke arasındaki yerini aldı.
TURKOVAC'ın yaygın kullanımına yıl bitmeden başlanması beklenirken, bu adımla hem Türkiye'nin koronavirüs aşılarındaki dışa bağımlılığının sona ermesi hem de henüz aşıya ulaşamamış ülkelere aşının hızla ulaştırılması hedefleniyor.
