Sosyal medya dünyasında dengeler değişiyor. Elon Musk’ın X platformundaki tartışmalı kararları ve son dönemde Türkiye’de Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanması sonrası başlayan protestolar, kullanıcıları alternatif arayışlara yöneltti. Bu süreçte, Twitter’ın kurucularından Jack Dorsey’nin hayata geçirdiği Bluesky, hem sade yapısı hem de merkezi olmayan sistemiyle öne çıkıyor.
BLUESKY KİME AİT, HANGİ ÜLKENİN?
Bluesky, Twitter’ın eski CEO’su Jack Dorsey tarafından 2019’da bir Twitter projesi olarak başlatıldı ve 2021’de bağımsız bir şirket haline geldi. Şu anki CEO’su Jay Graber liderliğinde, Seattle, Washington merkezli Bluesky Social PBC adlı bir kamu yararı şirketi olarak faaliyet gösteriyor. ABD menşeli olan platform, Dorsey’nin Twitter’dan ayrıldıktan sonra Elon Musk’ın yönetimindeki X’e karşı bir alternatif oluştrma vizyonunun bir ürünü olarak ortaya çıktı. Dorsey’nin 2024’te Bluesky’ın yönetim kurulundan ayrılmasına rağmen, platformun vizyonu onun merkeziyetsizlik hayalini yansıtıyor. Bluesky’ın sahibi olan şirket, kar amacı gütmeyen bir yapıyla işlese de özel sermaye ve girişim fonlarından destek alıyor.
BLUESKY NEDİR?
Bluesky, özünde Twitter’a benzer bir mikroblog platformu olsa da, AT Protocol adı verilen açık kaynaklı ve merkezi olmayan bir sistem üzerine kurulu. "Merkeziyetsizlik" sistemi kullanıcıların verilerini kendi seçtikleri sunucularda barındırmasına imkan tanıyor ve tek bir şirketin algoritma ya da içerik üzerindeki hakimiyetini ortadan kaldırıyor. İlk olarak 2023’te davet koduyla sınırlı bir beta sürümüyle piyasaya sürülen Bluesky, 2024 sonu itibarıyla 25 milyon kullanıcıya ulaşan platform, 2025 başında bu sayıyı 30 milyona çıkarmış durumda.
Bluesky’ın sunduğu özellikler arasında 300 karaktere kadar gönderi paylaşımı, beğeni, alıntı ve repost seçenekleri bulunuyor. Ancak asıl fark, kullanıcıların kendi algoritmalarını seçebilmesi ve topluluk temelli moderasyon araçlarıyla içeriği şekillendirebilmesi.
BLUESKY HESABI NASIL AÇILIR?
Bluesky’a kayıt olmak artık oldukça basit. Eskiden davet kodu gerektiren platform, Şubat 2024’ten beri herkesin ücretsiz katılımına açık. Web tarayıcısından bsky.app adresine giderek ya da iOS ve Android uygulama mağazalarından Bluesky uygulamasını indirerek hesap açabilirsiniz. Kayıt için sadece bir kullanıcı adı (örneğin @kullanici.bsky.social) ve temel bilgilerinizi girmeniz yeterli. Ardından ilgi alanlarınızı seçerek önerilen hesapları takip etmeye başlayabilirsiniz.
BLUESKY ÖZELLİKLERİ NE?
- Merkeziyetsiz Yapı: Kullanıcıların veri kontrolüne odaklanan bu yapı, bireylerin kendi platform deneyimlerini şekillendirmelerine imkan tanır.
- Kullanıcı Odaklı Tasarım: Daha basit ve kullanış odaklı bir arayüz sunar.
- Açık Kaynak Teknolojisi: Geliştiriciler için şeffaf bir altyapı sağlar ve çeşitli entegrasyonlara izin verir.
BLUESKY VE X (TWİTTER) ARASINDAKİ FARKLAR NE?
Bluesky, X' rakip olarak algılansa da doğrudan X'e kurucusu Jack Dorsey'in vizyonunu yansıtıyor. X, tek bir şirket tarafından yönetilen merkezi platformken, Bluesky merkeziyetsiz bir protokol üzerine inşa edildi.
