Yangın, büyümeden kontrol altına alınması gereken bir felakettir. Hangi tür yangınla karşılaştığınıza göre doğru söndürme yöntemini seçmek, hayati önem taşır. Yangın söndürme ekipmanlarını doğru kullanmak, yangınların kısa süre içinde kontrol altına alınmasını sağlayarak can ve mal kaybını engeller. Yangın anında doğru ve hızlı hareket etmek, güvenliğinizi sağlamanın temel adımıdır.
A Sınıfı Yangınlar: Katı Maddeler Yangını (Odun, Kağıt, Kumaş)
A sınıfı yangınlar, çoğunlukla katı maddelerden kaynaklanır. Odun, kağıt, kumaş gibi maddeler alev alarak yangın çıkarır. Bu yangınlar için en uygun söndürme yöntemi, su kullanmaktır. Su, bu maddeleri soğutarak alevlerin söndürülmesine yardımcı olur. Ayrıca, ABC kuru kimyasal tozlu yangın söndürücüler de bu yangın türü için etkili olabilir.
Söndürme Yöntemi:
- Su (şiddetli yangınlarda su jetiyle)
- Kuru kimyasal toz (ABC tipi)
B Sınıfı Yangınlar: Sıvı Yangınları (Benzin, Petrol, Yağlar)
Sıvı yangınları, genellikle benzin, yağ, alkol gibi sıvıların alev almasıyla meydana gelir. Bu yangınları söndürmek için su kullanmak, yangının daha da yayılmasına neden olabilir çünkü su, sıvı yangınlarının üstünde yüzebilir ve yangının daha geniş bir alana yayılmasına yol açar. Bu tür yangınlar için en uygun söndürme malzemesi, genellikle karbondioksit (CO2) veya kuru kimyasal toz yangın söndürücüleridir. Bu maddeler yangının oksijenle temasını keserek alevlerin söndürülmesini sağlar.
Söndürme Yöntemi:
- Karbondioksit (CO2)
- Kuru kimyasal toz
- Halon gazı (bazı endüstriyel uygulamalarda)
C Sınıfı Yangınlar: Elektrik Yangınları
Elektrik kaynaklı yangınlar, elektriksel arızalar veya kısa devreler sonucu ortaya çıkar. Elektrik akımının aktif olduğu durumlarda su kullanmak, ciddi elektrik çarpması risklerine yol açar. Bu nedenle, elektrik yangınlarını söndürmek için kuru kimyasal toz veya karbondioksit (CO2) gibi yalıtkan özellikteki söndürücüler kullanmak gereklidir. Ayrıca, yangın söndürme sırasında elektrik akımının hemen kesilmesi çok önemlidir.
Söndürme Yöntemi:
- Kuru kimyasal toz (ABC tipi)
- Karbondioksit (CO2)
- Elektrik akımını kesmek
D Sınıfı Yangınlar: Metal Yangınları (Alüminyum, Magnezyum, Potasyum)
D sınıfı yangınlar, metallerin yüksek sıcaklıklarla alev almasıyla meydana gelir. Bu tür yangınları söndürmek oldukça zordur çünkü metal yangınları suyla söndürülemez ve bazı metallerin su ile teması patlamaya yol açabilir. Bu tür yangınları söndürmek için özel metal yangın söndürücü tozlar kullanılır. Bu tozlar, metal yangınlarının oksijenle temasa geçmesini engeller.
Söndürme Yöntemi:
- Metal yangın söndürücü toz (sodyum klorür veya bakır tozu gibi)
K Sınıfı Yangınlar: Mutfak Yangınları (Yağ ve Sıvı Yiyecekler)
Mutfakta özellikle kızartma işlemi sırasında meydana gelen yağ yangınları, genellikle B sınıfı yangınlar arasında yer alır, ancak sıcak yağlar farklı bir davranış sergileyebilir. Bu tür yangınları söndürmek için sıvı yangın söndürücülerinin yanı sıra yağ yangını söndürücüsü kullanılması gereklidir. Yağ yangınlarını söndürmek için asla su kullanılmamalıdır çünkü su, yangının şiddetini artırabilir.
Söndürme Yöntemi:
- Yağ yangını söndürücüsü
- Kuru kimyasal toz (B sınıfı yangın için)
- Karbondioksit (CO2)
Yangın Türlerine Göre Özel Söndürme Yöntemleri
Alev Alan Tava: Eğer tavada yangın başladıysa, doğrudan su dökmek yangının daha da büyümesine yol açabilir. Bu durumda, kapatıcı kapak ile tavanın üzerini kapatarak oksijenin akışını kesebilir veya yağ yangını söndürücüsü kullanarak alevlerin sönmesini sağlayabilirsiniz.
Elektrik Panosu Yangını: Elektrik panolarında yangın çıktığında, hemen elektriği kesmeli ve ardından karbondioksit (CO2) veya kuru kimyasal toz kullanarak yangını söndürmelisiniz.
Araba Yangını: Araba yangınları genellikle benzinle veya motor yağlarıyla ilgili olduğu için, karbondioksit (CO2) veya kuru kimyasal toz ile müdahale etmek en doğrusudur. Su kullanımı önerilmez çünkü yangının daha fazla yayılmasına yol açabilir.
