Ocak ayında Türkiye'deki marketlerde fiyatlar adeta sallandı. Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Başkanı Şemsi Bayraktar, Ocak ayında takip edilen 41 ürünün 23’ünde fiyat artışı, 18’inde ise fiyat düşüşü görüldüğünü duyurdu. Özellikle kuru fasulye ve patlıcan gibi ürünlerdeki büyük fiyat değişimleri dikkatleri üzerine çekti.
Üretici ve Market Fiyatları Arasındaki Dev Farklar
Ocak ayında fiyatı en fazla artan ürün kuru fasulye oldu. Bayraktar’a göre, kuru fasulyenin market fiyatı yüzde 14,9 oranında artarak dikkat çekici bir yükseliş gösterdi. Bu artış, özellikle kuru fasulye tüketicilerini zor durumda bırakırken, üretici fiyatıyla market fiyatı arasındaki fark da oldukça büyük. Diğer taraftan, patlıcan gibi sebzeler ise şok bir fiyat düşüşü yaşadı. Patlıcanın market fiyatı yüzde 26,8 oranında düşerken, üretici fiyatında ise yüzde 29,5’lik bir gerileme gözlemlendi.
Ocak ayında üretici fiyatları ile market fiyatları arasında büyük uçurumlar dikkat çekti. En fazla fiyat farkı yüzde 597,4 ile limonda görüldü. Yani, limon üreticiden alındığında çok daha ucuza gelirken, marketteki fiyatı katbekat artmış durumda. Benzer şekilde, patates ve mandalina gibi ürünlerde de üretici ile market arasındaki farklar oldukça büyük.
İşte üretici ve market fiyatları arasındaki en büyük farkları gösteren bazı örnekler:
- Limonda: Yüzde 597,4
- Patates: Yüzde 379,9
- Mandalina: Yüzde 267,2
Hangi Ürünlerin Fiyatı Düştü, Hangileri Yükseldi?
Ocak ayında bazı ürünlerin fiyatları düşerken, bazı ürünlerin fiyatlarında ise ciddi artışlar yaşandı. Market fiyatında en fazla düşüş yaşanan ürünler arasında patlıcan (yüzde 26,8), karnabahar (yüzde 23) ve marul (yüzde 20,3) yer aldı. Bununla birlikte, kırmızı mercimek, sivri biber ve kuru kayısı gibi ürünlerde de fiyat artışları gözlendi.
Üretici fiyatlarında ise, özellikle karnabahar ve limon gibi ürünlerde büyük fiyat düşüşleri yaşandı. Karnabahar fiyatı üreticide yüzde 46,8 oranında düşerken, limon fiyatı da yüzde 45,4 oranında geriledi.
Ocak ayında tarım girdi fiyatlarında da ciddi artışlar yaşandı. Gübrelere ve yem fiyatlarına yapılan zamlar üreticilerin maliyetlerini artırırken, bu da dolaylı olarak ürün fiyatlarına yansıdı. Özellikle ÜRE gübresi, DAP gübresi ve amonyum sülfat gübresi gibi ürünlerde Ocak ayında artışlar kaydedildi.
Ziraat Odaları Birliği Başkanı Bayraktar, elektrik, tarım ilaçları ve mazot fiyatlarının da bir yılda önemli ölçüde arttığını belirtti. Örneğin, elektrik fiyatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 30,4 artarken, mazot fiyatı yüzde 13,3 oranında yükseldi.