Son iki yıl, sıcaklık rekorlarının sürekli artmasıyla iklim değişikliği konusunda endişeleri derinleştirdi. Bilim insanları, fosil yakıtların yakılmasının küresel ısınmanın başlıca nedeni olduğunu kabul etse de, son dönemdeki aşırı sıcaklık artışının sebepleri hâlâ netleşmiş değil. 2023 ve 2024 yılları, tarih boyunca kaydedilen en yüksek sıcaklıklarla anılacak gibi görünüyor.
İklim Sisteminde Değişim Mi Oluyor?
NASA Goddard Uzay Araştırmaları Enstitüsü Direktörü Gavin Schmidt, kasım ayında yaptığı açıklamada, "2023’teki ısınma, diğer tüm yıllardan açık ara öndeydi ve 2024 yılı da benzer şekilde devam ediyor" dedi. Schmidt, bu duruma neyin neden olduğunu tam olarak bilmediklerini belirterek, iklim sisteminde bir değişim olup olmadığının değerlendirilmesi gerektiğini vurguladı.
Fosil yakıtların atmosfere saldığı sera gazları, Dünya'nın yüzeyine yakın ısıyı hapsediyor ve küresel sıcaklıkları arttırıyor. 2023’te fosil yakıt emisyonları rekor seviyelere ulaşırken, deniz yüzeyi sıcaklıkları da önemli bir artış gösterdi. Ancak, Haziran 2023 ile Eylül 2024 arasında yaşanan sıcaklık artışı, önceki yıllardan çok daha yüksek seviyelere ulaştı. Dünya Meteoroloji Örgütü, bu artışın, tarihi sıcaklık rekorlarını bazı durumlarda büyük farklarla altüst ettiğini belirtti.
İklim bilimcileri, sıcaklık artışının bir kısmının doğal iklim değişkenliklerinden kaynaklandığını öne sürüyor. 2023 yılı, soğumaya neden olan nadir bir La Nina olayının ardından geldi. Ancak, La Nina'nın sona ermesiyle 2023'ün ortasında başlayan El Nino etkisi, küresel sıcaklıkları artırdı. El Nino’nun etkisiyle sıcaklıklar yükselmiş olsa da, bu yükselişin El Nino'nun zirveye ulaşmasından sonra da devam etmesi, bilim insanlarını daha fazla araştırma yapmaya itiyor.
Yeni Teoriler: Temiz Yakıtlar ve Bulut Değişiklikleri
Bilim insanları, 2020 yılında deniz yakıtlarının daha temiz alternatiflerle değiştirilmesinin sıcaklık artışını hızlandırmış olabileceğini düşünüyor. Bu değişim, bulutların güneş ışığını yansıtma kapasitesini azaltarak, gezegenin daha fazla ısınmasına yol açmış olabilir. Ayrıca, düşük seviyeli bulutların azalmasının da Dünya yüzeyine daha fazla ısının ulaşmasına neden olduğu düşünülüyor.
Potsdam İklim Etki Araştırmaları Enstitüsü'nden Johan Rockstrom, okyanusların hızla ısındığını ve bunun tam olarak nasıl açıklanacağı konusunda belirsizliklerin olduğunu belirtti. Rockstrom, okyanuslardaki bu hızlı ısınmanın, gezegenin çevresel direncinin azalmaya başladığının bir işareti olabileceğine dikkat çekti.
