Şubat ayı, yıllık takvimi oluşturan diğer aylardan farklı bir yapıya sahiptir. Hem 28 gün çekmesi, hem de dört yılda bir 29 güne uzaması, merak edilen bir konu olmuştur. Peki, neden Şubat ayı diğer aylardan daha kısa? İşte bu ilginç takvim tercihin arkasındaki tarihsel sebepler...
Güneş Yılı ve Takvimin Uyum Sorunu
Bir yıl, yaklaşık olarak 365 gün, 5 saat, 46 dakika ve 46 saniyedir. Ancak takvimlerde bu süre 365 gün olarak kabul edilir. Her yıl eklenen 6 saatlik fazlalık, dört yılda bir tam bir güne dönüşür ve bu da takvime bir gün daha eklenmesini gerektirir. Bu fazladan bir gün, artık yıllarda Şubat ayına eklenir. Ancak Şubat ayının neden 28 çeker ve hangi takvimsel düzenlemeyle bu hale geldiği çok daha derin bir tarihe dayanır.
Antik Roma Takvimi ve 28 Günlü Şubat
Şubat ayının 28 gün olması, Antik Roma dönemine kadar uzanır. Roma'nın ilk kralı Romulus, Roma takvimini oluşturduğunda, yıl 10 ay ve 304 gün olarak belirlenmişti. Ancak, bu takvimde eksik kalan 60 gün, zamanla önemli bir sorun haline gelmişti. Roma'nın ikinci kralı Numa Pompilius, M.Ö. 700'lü yıllarda bu eksikliği gidermek için takvimde düzenlemeler yaptı. Ocak ve Şubat aylarını ekledi ve yılın süresini 354 güne çıkardı.
Roma’nın Batıl İnançları ve Çift Sayıların Uğursuzluğu
Romalılar, çift sayıların uğursuz olduğuna inanıyordu ve bu inanç, takvimin yapısını etkiledi. Roma toplumunun dindarlığına bağlı olarak, rahipler takvimi düzenlemekle sorumluydu. Çift sayılarla olan ilişkiyi kesmek amacıyla, Numa Pompilius, her bir 30 günlük ayın bir gününü çıkardı ve ek olarak bir gün ilave etti. Bu sayede yılın süresi 355 gün oldu.
Geriye kalan 57 gün ise Ocak ve Şubat arasında paylaştırılacaktı. Ocak’a 29 gün verildiği için, Şubat’a sadece 28 gün kaldı.
Şubat’ın 28 Gün Almasının Sebepleri
Peki, 28 günün neden Şubat’a verildiği konusunda kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak bazı teorilere göre, Roma’daki "Ölüler Günü Festivali"nin Şubat ayında olması, bu tercihi etkileyen bir faktördü. Diğer bir görüş ise, takvimi düzenleyen rahiplerin, güneş yılının 365 gün olmasını sağlamak adına, bu 28 günlük düzeni oluşturmuş olmalarıdır.
Jül Sezar ve Jülyen Takvimi
M.Ö. 1. yüzyılda Roma’daki iç savaşlar, eski takvimin tamamen uyumsuz hale gelmesine neden olmuştu. Jül Sezar, Roma’nın hükümdarı olduktan sonra, güneş yılına daha yakın bir takvim oluşturmak için çalışmalara başladı. Matematikçilerle birlikte, Jülyen Takvimi’ni yaratarak, her yılın 365 gün sürmesini sağladı.
Jülyen Takvimi’nde, dört yılda bir artık yıl uygulaması ile Şubat ayına fazladan bir gün eklenerek, 29 gün çekmesi sağlandı. Bu değişiklik, günümüze kadar aynen devam etmiştir.
Jülyen Takvimi'nden Gregoryen Takvimi'ne Geçiş
Jülyen Takvimi, 1582 yılına kadar kullanıldı. Ancak Jülyen Takvimi, güneş yılını biraz fazla hesaplıyordu ve her 131 yılda bir gün fazlası ekleniyordu. Bu da zamanla takvimin güneş yılına olan uyumsuzluğunu artırdı. Papa XVIII. Gregory, bu sorunu çözmek için Gregoryen Takvimi'ni geliştirdi ve böylece 10 gün kayması düzeltildi. Gregoryen Takvimi, önce Katolik ülkelerde kabul edilse de kısa süre içinde tüm dünyaya yayıldı.
Şubat Ayının 28 Günlü Geleneği
Günümüzde, Gregoryen Takvimi tüm dünyada kullanılan takvim sistemidir. Ancak bu sistem, eski Roma takvimlerinden birçok tuhaflık taşımaktadır. Şubat ayının 28 gün olması da, tarihten gelen bu geleneklerden birisidir. Şubat, her dört yılda bir uzar ve bu değişiklik, binlerce yıl süren bir takvimsel evrimin sonucudur.
