8 Kasım, 1949 yılından bu yana dünya genelinde "Dünya Şehircilik Günü" olarak kutlanıyor. Bu gün, şehirleşme süreçleriyle birlikte karşılaşılan zorluklara dikkat çekmeyi amaçlıyor. Türkiye de şehirleşme konusunda büyük adımlar atan ülkeler arasında yer alıyor. 1985 yılı itibariyle şehir nüfusu, kırsal nüfusu geçerken, 2023’te Türkiye nüfusunun yüzde 93’ü şehirlerde yaşamaya başladı. 2050 yılında ise dünya nüfusunun üçte ikisi, Türkiye’nin ise yüzde 95’i şehirlerde yaşayacak.
Şehirleşmenin sadece fırsatlar değil, aynı zamanda sorunlar da sunduğu bir gerçek. Türkiye, şehirleşme sürecini yönetirken, özellikle depremler gibi doğal afetleri göz önünde bulundurarak şehir planlamasına büyük bir önem veriyor. 2000’li yıllardan itibaren şehircilik anlayışı, depreme dayanıklı yapılar, yeşil alanlar ve sosyal altyapı yatırımları ile şekillendirilmeye başlandı. En büyük örneği, Kahramanmaraş merkezli depremin ardından yapılan hızla konut yapım çalışmaları oldu. Bir yıl içinde 130 bin konutun anahtarı teslim edilirken, 200 binin üzerinde konutun teslimi için hazırlıklar sürüyor.
Kentsel Dönüşüm ile Güvenli Şehirler
Türkiye’nin önemli gündem maddelerinden biri de kentsel dönüşüm. Deprem riski taşıyan yerleşim alanları başta olmak üzere, riskli yapıların yeniden yapılandırılması için 12 yıldır sürdürülen kentsel dönüşüm çalışmaları büyük önem taşıyor. Bu süreçte 2,3 milyon yeni bağımsız bölüm üretildi ve 400 bin bağımsız bölümün dönüşümü devam ediyor. Özellikle İstanbul, kentsel dönüşüm çalışmaları ile önemli bir dönüşüm geçiriyor.
Kent Meydanları Yenileniyor
Bir şehrin kimliğini ve kültürünü yansıtan en önemli unsurlardan biri de kent meydanları. Türkiye’de, tarihi dokusuna uygun olarak şehir meydanları yeniden şekillendiriliyor. 45 ilde 80’i aşkın kent meydanı projesi, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yürütülüyor. Bu projeler, hem şehirlere estetik katıyor hem de yeşil alanlar kazandırıyor. Adıyaman, Malatya, Kahramanmaraş ve Hatay gibi depremden etkilenen şehirlerde de meydan yenileme çalışmaları hızla devam ediyor.
TOKİ ve İLBANK’ın Destekleriyle Kent Meydanları Projesi Gelişiyor
Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) ve İller Bankası AŞ (İLBANK) desteğiyle kent meydanı projeleri, güvenli ve yaşanabilir şehirlerin oluşmasında önemli rol oynuyor. Örneğin Bitlis’te yapılan Tarihi Kent Merkezi Kentsel Yenileme ve Çevre Düzenlemesi Projesi ile dere ıslah edildi, çarpık yapılaşma ortadan kaldırıldı ve tarihi köprüler gün yüzüne çıkarıldı. Şehirlerin daha modern ve yaşanabilir hale getirilmesi için bu tür projeler tüm Türkiye genelinde artarak devam ediyor.
Türkiye'nin şehirleşme sürecinde izlediği yol, hem afetlere karşı dayanıklı yapılar hem de estetik ve sosyal altyapıyı güçlendiren projelerle geleceğe yönelik sağlam bir adım atıyor.
