Dünya çapında çocuk işçiliği artış gösteriyor. Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK) Başkanı Prof. Dr. Muharrem Kılıç, Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) ile birlikte yayımladıkları raporda, çocuk işçilerin sayısının 2020-2024 yılları arasında 8,4 milyon artarak dünya genelinde 160 milyonu geçtiğini açıkladı. Bu çocukların büyük çoğunluğunun, eğitim süreçlerinden kopmuş ve ağır çalışma koşullarına maruz kalmış durumda.
Çocuk işçiliği, özellikle 5-11 yaş arası küçük çocuklar arasında yaygın. Bu yaş grubundaki çocuklar, dünya genelindeki çocuk işçilerin yaklaşık yüzde 56'sını oluşturuyor. Prof. Dr. Kılıç, çocuk işçiliğinin, çocukların eğitim haklarını ellerinden aldığı gibi, aynı zamanda fiziksel ve zihinsel gelişimlerini de olumsuz etkilediğine dikkat çekti.
“Çocuk işçiliği toplumsal ve ahlaki bir tehlikedir” Kılıç, çocuk işçiliğinin yalnızca ekonomik bir sorun olmadığını, aynı zamanda toplumsal ve ahlaki bir tehlike olduğunu vurguladı. Zorla çalıştırılmanın, çocukların potansiyellerini, özgüvenlerini ve çocukluklarını yok ettiğini belirterek, “Çocukların ağır çalışma koşulları, eğitim hayatlarını olumsuz etkiliyor, onları okula devam etmekten alıkoyuyor” dedi.
İLO’nun verilerine göre, dünya genelinde çocuk işçiliğinin en yoğun olduğu bölgeler Asya ve Afrika. Çocuk işçiliği, genellikle hukukun etkin olmadığı, “gri bölgeler” olarak adlandırılan ülkelerde yoğunlaşıyor. Bu bölgelerde, çocuklar merdiven altı atölyelerde ya da işçi haklarından yoksun alanlarda çalıştırılıyor. Çin, Hindistan ve Amerika başta olmak üzere 150’den fazla ülkede, çocuk işçiliği yoğun olarak görülüyor.
Pandemi etkisiyle çocuk işçiliği arttı Prof. Dr. Kılıç, COVID-19 pandemisinin üretim ve tedarik süreçlerini olumsuz etkilediğini, bu süreçte bazı ülkeler ve firmaların çocukları ucuz iş gücü olarak çalıştırmaya yöneldiğini belirtti. “Pandeminin etkilerini hızla telafi etmek isteyen firmalar, çocuk işçiliğini göz ardı etti,” diyen Kılıç, bu durumu ekonomik kriz ve üretim çılgınlığının bir sonucu olarak değerlendirdi.
Türkiye, uluslararası iş birliği içinde Türkiye'nin çocuk işçiliğiyle mücadele konusunda önemli adımlar attığını söyleyen Kılıç, ülkemizin, ILO ve Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu gibi uluslararası kuruluşlarla aktif iş birliği içinde olduğunu belirtti. Kılıç, Türkiye'nin çocuk işçiliğiyle mücadelede etkili programlar yürüttüğünü ve çocuk hakları konusunda farkındalık artırıcı çalışmalar yaptığını söyledi.
Çocuk işçiliğiyle mücadele için toplumsal bilincin artırılması gerektiğini vurgulayan Kılıç, TİHEK ve diğer insan hakları kurumlarının bu konuda önemli bir rol üstlendiğini ifade etti.