Kazakistan Cumhurbaşkanı Kassym Jomart Tokayev, petrol zengini Orta Asya ülkesinde akaryakıt fiyatlarındaki artışın 100'e yakın polisin yaralandığı protestoları tetiklemesinin ardından çarşamba günü hükümetin istifasını kabul ettiğini söyledi .
Polis salı günü geç saatlerde yüzlerce protestocuyu eski Sovyet cumhuriyetinin en büyük şehri olan Almatı'daki ana meydandan çıkarmak için göz yaşartıcı gaz ve sersemletici bombalar kullandı ve çatışmalar çarşamba günü yeniden başladı.
Kabine üyelerine vekaleten konuşan Tokayev, onlara ve eyalet valilerine LPG fiyat kontrollerini eski haline getirmelerini ve bunları benzin, dizel ve diğer "sosyal açıdan önemli" tüketim mallarını kapsayacak şekilde genişletmelerini emretti.
Ayrıca hükümete kişisel bir iflas yasası hazırlamasını ve kamu hizmetlerinin fiyatlarını dondurmayı ve yoksul ailelerin kira ödemelerini sübvanse etmeyi düşünmesini emretti. Sokağa çıkma yasağı ve hareket kısıtlamaları içeren olağanüstü hal ilan edildikten sonra protestoların vurduğu şehir ve kasabalarda durumun düzeldiğini söyledi.
Tokayev, başbakanı değiştirmenin yanı sıra, güçlü eski cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev'in yeğeni Samat Abiş'in yerine Ulusal Güvenlik Komitesi'nin yeni bir birinci başkan yardımcısını atadı.
81 yaşındaki Nazarbayev, 2019'da aniden istifa etmeden ve halefi olarak Tokayev'i desteklemeden önce ülkeyi neredeyse 30 yıl yönetmişti. Nazarbayev, güvenlik konseyi başkanı olarak geniş yetkilere sahip; konseyi toplamadı veya bu haftaki şiddet hakkında yorum yapmadı.
Fiyatlar aniden iki katına çıktı
Protestolar, petrol üreten batı eyaleti Mangistau'da pazar günü, popüler bir otomobil yakıtı olan sıvılaştırılmış petrol gazının fiyat tavanlarının kaldırılmasının ardından bir gün önce başladı ve ardından fiyatı iki katından fazla arttı.
Almatı ve Mangistau'da olağanüstü hal ilan eden Tokayev, şiddetin arkasında yerli ve yabancı provokatörlerin olduğunu söyledi.
Ayrı bir gelişmede, içişleri bakanlığı Almatı'ya ek olarak, güneydeki Çimkent ve Taraz kentlerinde bir gecede hükümet binalarına saldırı düzenlendiğini ve çatışmalarda 95 polis memurunun yaralandığını söyledi. Polis 200'den fazla kişiyi gözaltına aldı.
Almatı Belediye Başkanı Bakytzhan Sagintayev, sakinlere hitaben yaptığı konuşmada, kentteki durumun kontrol altında olduğunu ve güvenlik güçlerinin provokatörleri ve aşırılık yanlılarını gözaltına aldığını söyledi.
Bir Reuters muhabiri, güvenlik güçlerinin bir grup protestocunun şehir merkezine yürümesini engellemeye çalışırken çarşamba günü yeniden göz yaşartıcı gaz kullandığını gördü.
Bu haber Reuters'den Türkçeye çevrilmiştir. İlgili haberin İngilizcesini okumak için tıklayın.