TBMM Genel Kurulunda, Emeklilikte Yaşa Takılanlarla (EYT) ilgili düzenlemeleri içeren Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifinin tümü üzerindeki görüşmelerin tamamlanmasının ardından EYT yasası çıktı. Ancak geriye dönük tescil hakkı ve ihya bekleyen Bağ-Kur mağdurları yasa kapsamına dahil edilmedi. Peki Bağ-Kur mağdurlarına emeklilik müjdesi gelecek mi?
Bağ-Kur mağdurlarına emeklilik müjdesi gelecek mi?
Bağ-Kur mağdurları, yıllar önce vergi mükellefi oldukları halde kayıtları bulunmadığı için çalışma yıllarını emeklilik hesaplarından saydıramıyorlar. SGK'lıların aksine çok daha fazla prim ödemek zorunda kalan Bağ-Kur mağdurları emekli olmak için çok daha uzun yıllar beklemek zorunda kalıyorlar.
Bağ-Kur mağdurları, geçmişte yaptıkları çalışmaların kayıtlara geçirilmemesi nedeniyle emeklilik hakkını elde edemiyor ve hak kaybına maruz kalıyor. Bu durumun emeklilik sistemindeki adalet ve eşitlik ilkelerine ters düştüğünü ifade eden Bağ-Kur mağdurları, yaşadıkları haksızlığın giderilmesini ve yıllardır süren bekleyişlerinin son bulması adına yasal bir düzenleme yapılmasını talep ediyor.
2000 yılı öncesi sigortalılık hakları iade edilerek mükellefiyet başlangıç tarihleri itibarıyla kuruma tescil imkânı verilmesini talep eden Bağ-Kur tescil, ihya ve prim mağdurları sosyal medyadan yetkililere seslenmeye devam ederek torba yasasında kendilerine de yer verilmesini ve yaşadıkları bu mağduriyetin son bulmasını bekliyorlar.
Geriye dönük tescil hakkı verilmemesi nedeniyle emekli olamayan Bağ-Kur tescil mağdurları maddi ve manevi sıkıntılar yaşıyor. Belirli bir yaşın üstünde olmaları nedeniyle çalışmakta zorlanan ve uzun yıllar süren çalışma hayatlarının ardından en temel hakları olan emeklilik hakkına kavuşmak isteyen Bağ-Kur'lular yaşadıkları bu durumu adaletsizlik olarak nitelendiriyor.
Tescil hakkı, ihya ve yasada düzenleme isteyen Bağ-Kur mağdurlarının yaşadığı sıkıntılar günden güne artıyor. Emeklilikte adil bir sistem olmasını isteyen Bağ-Kur mağdurları yapılan bu ayrımcılığa karşı çıkarken emekli olmak için çok daha uzun süre bekleyecek olmalarına da tepki gösteriyor.
Prim ve yaş şartını yerine getiren Bağ-Kur mağdurları aynı şartları yerine getirdikleri kişilerin aksine tescil ve ihya sorunu nedeniyle emekli olamıyor.
Bağ-Kur tescil mağdurları yetkililerden ne talep ediyor?
Uzun zamandır geriye dönük tescil hakkı için mücadele eden Bağ-Kur tescil mağdurları şu sözlerle yetkililere sesleniyorlar:
''Bizler çalışma hayatına esnaf ve sanatkârlar olarak başlamış, Bağ-Kur'lu olma şartı olan vergiye tabi olma, işyeri ruhsatı, şirket ortaklığı ve esnaf sicil kaydı gibi tüm resmi kayıtlarımızın olması nedeniyle, 1479 sayılı kanun gereği zorunlu BAĞ-KUR'lu olmamız gerektiği halde olamayan, hizmet yıllarını hiçbir şekilde sosyal güvence altına alamayan, Bağ-Kur tescil mağdurlarıyız.
1479 sayılı kanun gereği, kurumun kendiliğinden oluşturması gereken, Bağ-Kur tescil kaydı yapılmamış olup, bunun faturasını da yıllarca emek vermiş, vergisini o yılların son derece zor ekonomik koşullara rağmen devletine kuruşu kuruşuna ödeyen, esnafa kesilmiştir.
Oysa çalışma hayatın da bir gün dahi hizmeti olan vatandaşın, Sosyal Güvenlik Sistemine dahil edilmemesi kanun nezdinde suç kabul edilirken, esnaflık yaptığı vergi kaydıyla, esnaf sicil kaydıyla kesinleşmiş olan vatandaş için aynı uygulama söz konusu olmamıştır. 1479 sayılı yasaya göre kazanılmış olan Bağ-Kur'lu olma hakkı, eklenen gecici maddeyle ve devlet eliyle iptal edilmiştir..Bu olumsuz gelişmeler kamuoyu vicdanında endişe ve korkular yaratırken, esnaflık yapmış ya da yapmakta olan vatandaşın da güven duygusunu sarsmış ve sosyal güvenlik şemsiyesinin dışına itildiği için kendini son derece kırgın ve mazlum hissetmesine sebep olmuştur.
04.10.2000 yılından önce vergi ve oda kaydı olan her esnafın 1479 sayılı yasaya göre zaman sınırlaması şartı olmadan primini yatırmasa bile Bağ-Kur'lu olma hakkı her durum da sabitti. Bu tarihte çıkan yasa geriye doğru işletilerek kurumun yapması gereken Bağ-Kur kaydımızı yapmayıp, mağdurlara herhangi bir bildiri yapmadan 6 aylık süre içerisinde yazılı müracaata ve primlerimizin tamamını ödeme şartına bağlamıştır. 6 aylıklık sürede müracaat etmeyenler, hizmet yılları 15 yılı bile bulsa Bağ-Kur kayıtları silinerek tescil hakkı iptal edilmiştir
2000 ve 2008 yıllarından önce esnaflık yapmış Bağ-Kur tescil mağduru vatandaşın en büyük talebi anayasal hakkı olan sosyal güvenlik yani Bağ-Kur'lu olma hakkının kendisine ivedilikle iade edilmesidir. Bu hakkını alırken de devletine hiçbir şekilde maddi yük olmadan kendi kaynağını kendisi oluşturarak, geriye dönük borçlanma hakkının iadesiyle hazineye sağlayacağı milyarlarca TL faizsiz gelirle devlete kaynak sağlayacaktır. Hem devlet kazanacak hem de 100 binlerce mağdur edilmiş vatandaş mahrum bırakıldığı sosyal güvenlik hakkına kavuşmuş olacaktır.
Bizler af ya da bağış istemiyoruz. Yasanın yürürlük tarihinde esnaflık yaptığımız için 1479 sayılı kanunda 24.25.26.maddelerinde açıkça belirtildiği gibi 1982-2000 tarihleri arasında sigortalılık koşullarının gereği haklardan yararlanmak isteyen vatandaşın kendi koşullarına göre başvuru yapmasının önü açılmalıdır.
Talebimiz ise, gerek 2003 yılında çıkarılan geçici 18. Ek maddenin, gerekse 2008 sonrası Bağ-Kur kaydını başvuru ile yapabilenlerin çalışma Bağ-Kur başlangıç tarihini belirleyen maddelerin kaldırılmasını talep ediyoruz.
1479 sayılı kanunun, bağ-kurlu sayılanlar olarak açıkça tarif ettiği 24., 25.ve 26.maddelerinin gereği olarak sosyal güvenlik haklarımıza kavuşabilmektir. Devletin resmî kurumları olan vergi dairelerinde işyeri açarak, vergi ödediğimiz, ticari faaliyetlerimize istinaden meslek odalarına, belediyelere harç ve aidat ödediğimiz, noterler üzerinden defter tasdiklerini yaptığımız kayıtlıdır. 1982-2008 yılları arasındaki çalışma yıllarımıza ait ilgili tarihlerde yürürlükte bulunan kanunların işletilerek sosyal güvenlik haklar geri almak istiyoruz.''
Bağ-Kur prim gün sayısı düşecek mi?
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın seçim öncesi vaatlerinde bulunan Bağ-Kur prim günlerini 7 bin 200'e düşürme sözü Bakan Işıkhan'a soruldu.
Bakan Işıkhan konuya ilişkin şu değerlendirmelerde bulundu:
Bu konuda tabi biz talimatlarımızı aldık. Sayın Cumhurbaşkanımızın her sözü bizim için talimattır. 7 bin 200 güne düşürülmesi bizim için önemli sözlerden bir tanesi. Bu konuda biz çalışmalarımıza başladık. Burada 5 yıl kazanıyor aslında. 9 bin yerine 7 bin 200 ödeyerek BAĞ-KUR'lulara 5 yıl öncesinde emekli olma hakkı tanıyoruz. Bu da inşallah bütçe disiplini doğrultusunda bu hedefimizi de gerçekleştireceğiz. Bu konuda temel değişkenlerimiz, standartlarımız olacak çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Çok acele etmemizi gerektiren bir durum da söz konusu değil. Çünkü 5 yıllık süre boyunca biz bu seçim vaatlerini yerine getirmekle mükellefiz. Biz bütçemiz doğrultusunda inşallah bütçemizdeki bu iyileşmeler arttıkça biz de bu sözleri vaatleri vatandaşlarımızın lehine çalışanlarımızın lehine olabilecek tüm uygulamaları da hayata geçirmek için çalışacağız.
Bağ-Kur'lulara geriye dönük tescil hakkı için kanun teklifi sunuldu!
Saadet Partili Mustafa Kaya, 1/10/2008 tarihinden önce vergi ve meslek odası kaydı olmasına rağmen sigorta (BAĞKUR) tescili olmayanlara, başvuruları halinde geriye dönük olarak sigortalı olma imkânı verilmesine ilişkin kanun teklifini Meclis'e sundu. Şu anda komisyonda olan kanun teklifinin detayları ise şu şekilde:
1 Ekim 2008 tarihine kadar vergi kaydı ve meslek odası kaydı olup da BAĞ-KUR kaydı olmayanlar bu tarihten önceki sürelerini BAĞ-KUR'a tescil ettirememekle birlikte prim borçlan da tahakkuk etmeyeceği için ödeyemeyeceklerdir. Geçtiğimiz dönemlerde birtakım Kanunlarla borçlanma yoluyla sigortalılık sürelerinin değerlendirilmesine ilişkin yasal düzenlemeler yapılmış ancak bu yasal düzenlemelerden haberdar olmayan veya başvuru süresini kaçıran veyahut maddi imkânsızlıklardan dolayı bu süreci değerlendiremeyen birçok esnaf, sanatkâr, şirket ortağı vardır.
1 Ekim 2008 öncesi vergi kaydı olan, meslek odası kaydı olan ancak BAĞKUR kaydı olmayanların BAGKUR tescilleri yapılmadığından dolayı birçok vatandaşımız sosyal güvenlik sistemine dahil olamamakla birlikte, emeklilik için gerekli olan sigortalılık süresi ve yaş şartlarını yerine getirememektedirler. Ayrıca yine emekli olabilmeleri için gerekli olan prim gün sayılarını tamamlayamamaktadırlar.
Böylelikle bu durumda olan vatandaşlarımız gelecek kaygısı taşımakta olup hem kendileri hem de vefatları durumunda geride kalan hak sahiplerine emekli maaşı intikal ettirememektedirler. Yukarıda bahsedilen nedenlerden dolayı hazırlanan Kanun teklifi ile 01.10.2008 tarihinden önce vergi ve meslek odası kaydı olup da Bağ-Kur tescili olmayanlara üç aylık başvuru süresi içerisinde geriye dönük Bağ-Kur tescil kaydı ve ödeme imkân getirilmesi için hazırlanmıştır.
MADDE GEREKÇELERİ
MADDE 1- Madde değişikliği ile değişiklik Öncesindeki madde metnine göre mevcut bulunan başvuru süresini veya Ödeme süresini geçirerek hak kaybı yaşayan sigortalılar ile yine 04/10/2000 öncesinde aynı durumda bulunan sigortalılara yönelik olarak üç aylık sürede vergi kayıtlarının belgelenmesi şartıyla 1479 Sayılı Kanun çerçevesinde daha Önceden yaşadıkları hak kayıplarının telafisi amacıyla kaydı olmayanların sigorta tescilleri yapılmadığından dolayı yaşlılık aylığına hak kazanmaları için ihtiyaç duydukları süre ve gün şartlarını sağlamaya yönelik bir defalık geçici geçiş işlemine duyulan ihtiyacın karşılanması hedeflenmektedir.
